palenie
  • Pal to sześć!
    1.03.2014
    1.03.2014
    Skąd się wzięły powiedzenia Pal sześć i Pal diabli?
  • Palić za sobą mosty
    10.12.2018
    10.12.2018
    Będę wdzięczny za wyjaśnienie pochodzenia zwrotu palić za sobą mosty. Czy pochodzi on od jakiegoś historycznego wydarzenia, czy też jest po prostu owocem ludzkiej wyobraźni? Jedyny znany mi przypadek, gdy ktoś dosłownie odciął sobie drogę odwrotu, to wyprawa Cortesa do Meksyku. Ten jednak spalił okręty, nie mosty..
  • Palić sporty i mocne
    28.11.2018
    28.11.2018
    Szanowni Państwo,
    piszę w sprawie dwóch nazw papierosów. Sporty – jak powinno się tę nazwę pisać, wielką czy małą literą? Nie bez znaczenia jest dla mnie fakt, że Sport to firma. Jeśli natomiast chodzi o papierosy o nazwie Mocne – moim zdaniem jest to już tylko nazwa własna, takiej firmy chyba nie ma, wobec czego w grę wchodziłaby tylko litera wielka; czy faktycznie tak powinno się tę nazwę pisać?

    Z wyrazami szacunku,
    Maria Kąkol
  • Nie pal jana
    6.01.2014
    6.01.2014
    Droga Redakcjo,
    zastanawia mnie etymologia wyrażenia „Nie pal Jana (jana?)”. Bardzo proszę o wytłumaczenie, skąd wzięło się takie stwierdzenie.
    Pozdrawiam
  • Hybrydy, tautonimy i fikcyjni fałszywi przyjaciele

    27.03.2024
    27.03.2024

    Szanowni Państwo,

    czy istnieje specjalne określenie na zjawisko językowe, jakim jest neologizm udający zapożyczenie z obcego języka, ale w tym języku faktycznie nieznany osobom używającym go jako ojczystego?


    Wydaje się, że przykładem takiego słowa jest "smoking", które udaje słowo angielskie, ale w znaczeniu w jakim używa się go w języku polskim, w ogóle w języku angielskim nie występuje. W języku francuskim też występuje przynajmniej kilka takich pseudoangielskich słów.


    Łukasz

  • kawmistrz
    29.06.2020
    29.06.2020
    Witam
    Proszę o odpowiedź dotyczącą słowa znalezionego w archiwach kościelnych a dotyczących zawodu wykonywanego przez mieszkańca wioski osadników olęderskich. tekst brzmi:
    We wsiach olęderskich kawę palono w domu w specjalnie do tego przystosowanych piecykach. Ziarna kawy kupowano prawdopodobnie u dostawców lokalnych dostawców. W Świniarach mieszkał w 1818 roku Marcin Ratz którego w dokumentach określano mianem Kawimistrz: APP Księgi Stanu Cywilnego Parafii Czermno z roku 1819.
    Chodzi o słowo „Kawimistrz” z moich analiz wydaje się że może dotyczyć osoby wypalającej kawę i sprzedający mieszkańcom wioski.
    Z poważaniem
    Adam Musiatewicz
  • Poprawność niektórych konstrukcji składniowych z bezokolicznikiem (np. pobiegli pomóc, wrócił zamknąć dom, wybrali się odwiedzić wujka itp.)

    30.07.2021
    30.07.2021

    Dzień dobry.

    Jestem ciekawa poprawności zbitek typu: wybrali się odwiedzić, poszli zrobić, iść pomagać, wrócił zmienić buty itd.

    Kiedyś wyczytałam (chyba tutaj), że jest to bodajże rusycyzm, bo winno się wstawić by, gdy chodzi o język polski: wybrali się, by odwiedzić itd.

    Troszkę to dziwnie brzmi dla ucha przyzwyczajonego do tych pierwszych rozwiązań.

    Niestety nie mogę odnaleźć tej porady, a chciałam się upewnić, czy dobrze zapamiętałam, a jeśli tak, jaka reguła o tym mówi.

    Bardzo dziękuję.

  • Jeden po drugim, jeden za drugim
    4.10.2017
    4.10.2017
    Szanowni Państwo,
    czy w zdaniu Zauroczyła nawet jakiegoś bułgarskiego artystę, od dwudziestu lat mieszkającego w Pradze, piła z nim wino, mówiła po bułgarsku i paliła jednego papierosa po drugim można napisać jednego papierosa za drugim, czy byłby to błąd?
  • Minus
    11.06.2018
    11.06.2018
    Niedawno pisałem na forum, gdzie każdemu tematowi można dać „+”, żeby go poprzeć, lub „-”, jeśli się z nim nie zgadzamy. I tutaj zwracam się do Państwa z prośbą: jak należy odmienić słowo minus w tej sytuacji. Dałem jego wiadomości minus czy minusa? Niektórzy twierdzą, że dajemy (kogo? co?) minus, a inni, że dajemy (kogo? co?) minusa. Która forma jest poprawna?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Niech im kat świeci!
    4.02.2015
    4.02.2015
    Szanowni Państwo!
    Chciałbym spytać o wyrażenie świecić komuś występujące m.in. w Ogniem i mieczem („Niech im kat świeci”) i w piosence Elekcja Jacka Kaczmarskiego („Poświecimy im”). Od czego wyewoluowało do znanej obecnie, lapidarnej i nieco enigmatycznej formy? Jakie jest dokładne znaczenie czasownika świecić w tym kontekście? Czy różne od znaczeń wymienianych dziś w słownikach?
    Dziękuję i kłaniam się
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego