pali��
  • Czy starość może zabić?
    6.04.2016
    6.04.2016
    Czy jak ktoś umarł ze starości (czas. nieprzechodni), to czy można to zdarzenie opisać także za pomocą czasownika przechodniego z podaniem przyczyny (nieosobowy sprawca) w pozycji podmiotu, np. Starość zabiła Janka?
  • jedno- i dwudniowe
    5.12.2001
    5.12.2001
    Czy można napisać: „Znicze jedno-, dwu- i tygodniowe”, czy też trzeba: „Znicze jedno- i dwudniowe, a także tygodniowe”, na przykład? Zobaczyłem podobny napis na budzie kwiaciarsko-upominkowej i zaintrygował mnie ten problem…
    Wdzięczny będę za odpowiedź,
    Łukasz Kaleta
  • Kłopotliwy biernik z końcówką -a
    5.11.2018
    5.11.2018
    Szanowni Państwo,
    wobec natarczywej mody zastępowania biernika dopełniaczem, albo inaczej, odmiany rzeczowników nieżywotnych jak żywotnych, co popełnił już Stefan Żeromski pisząc zapalił papierosa, mam pytanie dotyczące współczesnej poprawności: skomponował, wykonał, zagrał mazurek czy mazurka, marsz czy marsza, polonez czy poloneza? Podobnie jest z bananem: zjadłam (co?) banan czy (kogo? – o, zgrozo!) banana. Poproszę kotlet czy kotleta?

    Z poważaniem
    Janina Stadnicka
  • Konstrukcje ze słowem cecha
    29.09.2017
    29.09.2017
    Dowiedziawszy się, iż można czynić coś nie tylko swoim, ale także cudzym zwyczajem ([…] począł psim zwyczajem lekko skrobać w nie łapą, „Palę Paryż”, B. Jasińskiego), odkryłem, że pewne porównania dozwolono przedstawiać przy pomocy słowa zwyczajem.
    Zastanawiam się, czy w podobny sposób dałoby się użytkować słowem cecha. Przykład: oglądana postać znikła cechą przywidzenia, falowało cechą poruszanej wiatrem flagi. A może wedle cechy?
  • koperczaki
    26.03.2009
    26.03.2009
    Skąd wziął się zwrot sadzić koperczaki?
  • Kotlet, banan, papieros, marsz, mazurek
    31.10.2018
    31.10.2018
    Szanowni Państwo,
    wobec natarczywej mody zastępowania biernika dopełniaczem, albo inaczej, odmiany rzeczowników nieżywotnych jak żywotnych, co popełnił już Stefan Żeromski piszą zapalił papierosa, mam pytanie dotyczące współczesnej poprawności: skomponował, wykonał, zagrał mazurek czy mazurka, marsz czy marsza, polonez czy poloneza? Podobnie jest z bananem: zjadłam (co?) banan czy (kogo? – o, zgrozo!) banana. Poproszę kotlet czy kotleta?

    Z poważaniem
    Janina Stadnicka
  • Krucjata

    31.03.2022
    31.03.2022

    Od tygodnia męczy mnie aspekt krucjat. Chodzi o właściwe użycie tego słowa. W słowniku języka polskiego PWN znalazłem następujące znaczenia słowa krucjata:

    3. «kampania przeciwko komuś lub czemuś»"

    Jedna z definicji wskazuje na to, iż w samym słowie krucjata jest już zawarte słowo przeciwko tudzież anty. Piszę więc z pytaniem:

    Czy do słowa krucjata powinno się dodawać później określenie przeciwko lub anty (np. krucjata antyhusycka)?

    Czy nie będzie to wtedy powtórzeniem działań przeciwko?

  • Kupujemy jedną sztukę warzywa o nazwie por
    16.11.2018
    16.11.2018
    Dzień dobry,
    jak brzmi prawidłowe pytanie: Gdzie kupię por? czy Gdzie kupię pora? Jedni twierdzą, że pora należy odmienić przez biernik, drudzy, że przez dopełniacz. Jestem przekonany, że pytamy czego nie ma, czego szukamy. Proszę o uzasadnienie.
  • lepszy i gorszy
    17.01.2008
    17.01.2008
    We współczesnej polszczyźnie mamy szereg nieregularnych form stopnia wyższego przymiotników, np. mniejszy, większy, lepszy, gorszy. Archaiczne bole- w imieniu Bolesław też chyba jest nieregularne. Ciekawi mnie, dlaczego lepszy i gorszy wyglądają tak, jakby były regularnymi formami utworzonymi od słów lepki i gorzki (stopniowanych dziś tylko opisowo). Czy to przypadek?
  • lokowanie produktu
    24.09.2011
    24.09.2011
    Od kilku dni widzę niepokojący komunikat na ekranie telewizora, wyświetlany na końcu oglądanych przeze mnie programów: „Audycja zawierała lokowanie produktu”. Domyślam się, że chodzi o reklamę produktu poprzez jego prezentację w serialu. Znalazłam też informację, że nadawcy telewizyjni są zobowiązani do oznakowania takiej audycji. Pytanie jednak, czy takie sformułowanie jest poprawne?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego