panowanie
  • niestety
    14.07.2003
    14.07.2003
    Szanowna Redakcjo!
    Zwracam się do Państwa z prośbą o wykładnię interpunkcji związanej z wyrazem niestety. Czy regułą na interpunkcyjny podział zdania jest tylko interpretacja piszącego i potrzeba uzyskania określonego stopnia ekspresywności? Czy ponizsze przykłady można uznać za zgodnę z tą normą?
    Niestety, jestem chory.
    Jestem niestety chory.

    W odpowiedziach na pytania korespondentów zauważyłem jednak pewną regułę – czy wtrąconego niestety nie oddziela się (generalnie) przecinkami?
  • numen
    27.04.2007
    27.04.2007
    Pytanie dotyczy zasad spolszczania. Chodzi o łacińskie słowo numen. W słownikach znaleźć można jedynie jego wyjątkową liczbę mnogą numina. W dostępnej literaturze słowo pojawia się zazwyczaj odmieniane klasycznie, zgodnie z zasadami dla rodzaju męskiego, choć występuje czasem również w formie nieodmiennej (traktowane jest wtedy jak rzeczownik rodzaju żeńskiego). Pytanie brzmi, jak powinno się odmieniać słowo numen przez przypadki, jeśli pojęcie pojawia się w tekście polskim.
  • O słowie wiki
    19.11.2018
    19.11.2018
    Szanowni Państwo,
    w internecie funkcjonują strony bazujące na oprogramowaniu MediaWiki, nazywane potocznie wiki. Chciałbym się zapytać, jaka jest poprawna deklinacja słowa wiki – czy np. w trakcie odmiany w liczbie pojedynczej słowo to otrzymuje końcówki czy forma pozostaje taka sama? Jak poprawnie wygląda deklinacja tego słowa w liczbie mnogiej?
    Pozdrawiam oraz z góry dziękuję za odpowiedź.
  • ot tak
    1.10.2012
    1.10.2012
    Serdecznie witam,
    moje pytanie dotyczy interpunkcji. Spieram się z Redakcją o zdanie: „Zburzyć ten porządek ot tak, dla kaprysu?”. Pani redaktor twierdzi, że pomiędzy słowami porządek a ot trzeba postawić przecinek. Ja uważam, że przecinek w tym miejscu się nie należy. Robić coś ot tak to jak robić coś dobrze (oczywiście jedynie w aspekcie konstrukcyjnym :)). Będę bardzo wdzięczna za wyjaśnienie naszego dylematu.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Agnieszka Rezler
  • pan

    17.10.2023
    17.10.2023

    Szanowni Państwo,

    jaka jest etymologia słowa Pan? Skąd w polszczyźnie się wzięło to słowo? Dlaczego jest w zachodniosłowiańskich językach, a we wschodniosłowiańskich już nie? Przy okazji jak mówią w południowosłowiańskich? „Per Pan” czy „Per Wy”?

  • pedał
    8.09.2012
    8.09.2012
    W wielu środowiskach słowo pedał jako określenie homoseksualisty utraciło obraźliwy czy ironiczny wydźwięk; podobnie, jak neutralny stał się chociażby niemiecki Schwul. Mnie jednak zastanawia niemęskoosobowy rodzaj tego rzeczownika. Czy to, że pedały zawsze wymagały (zamiast wymagali) formy niemęskoosobowej, znacznie utrudnia pełną neutralizację tego słowa? Czy może istnieją przykłady rzeczowników niemęskoosobowych, które określają mężczyzn i nie są przy tym nacechowane pejoratywnie?
  • Po cichu, ale nie po głośnu
    14.11.2019
    14.11.2019
    Dlaczego można zrobić coś po cichu, ale nie można zrobić nic po głośnu?
  • po imieniu czy po nazwisku?
    7.02.2014
    7.02.2014
    Czy do ucznia pełnoletniego nauczyciel powinien zwracać się po imieniu (panie Łukaszu), czy raczej po nazwisku (panie Kowalski)? Z kolei czy do ucznia niepełnoletniego lepiej mówić Łukaszu czy Kowalski?
  • policja i milicja
    13.03.2008
    13.03.2008
    Witam,
    chciałbym zapytać o etymologię wyrazu policja. Skąd ten wyraz przywędrował do polszczyzny? Czy zawsze był zapisywany w taki sposób jak obecne? Czy jego znaczenie było zawsze takie jak dziś? Proszę o jak najszerszą informację na temat obecności tego wyrazu w polszczyźnie. Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Mateusz
  • Polszczenie imion postaci historycznych

    26.03.2023
    26.03.2023

    Szanowni Państwo.

    Kwestia spalszczania imion monarchów (zwłaszcza europejskich) była poruszana wielokrotnie. Kierunek jest jasny: spalszczamy!

    Pytanie: co z tymi, którzy monarchami nie byli? Bo tutaj, mam wrażenie że panuje ogromny chaos. Kilka przykładów:

    Stalin, bez dwóch zdań, miał na imię Józef. A jego poplecznik i imiennik (!) to już Josif Tito.

    Cesarz Austro- Węgier, Franciszek Józef miał syna, o którym mówimy Frantz Ferdinand. (a książę Karol za życia królowej?)

    Każdy powie Ryszard Wagner, Jan Bach czy Amadeusz Mozart a Vivaldi czy Verdi to już tylko (odpowiednio) Antonio i Giuseppe.

    Wreszcie wisienka na torcie: Iwan (po rosyjsku) Groźny (po polsku)!

    Czy istnieje tu jakaś reguła?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego