pierwotnie
  • Spelunka, czyli (pierwotnie) jaskinia 

    19.02.2021
    19.02.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o źródłosłów słowa  spelunka.


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

  • dżdżysty

    27.11.2023
    27.11.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie, czy słowa dżdżysty — skoro pochodzi od słowa „deżdż” — nie należałoby wymawiać jako [d-żdżysty, drzdżysty]. Tzn. pierwsze „dż” jak [drz] (np. w „drzewie”), a drugie „dż” - już normalnie, czyli tak jak się je teraz wymawia. I czy tak samo nie należałoby wymawiać dżdżownicy: [d-żdżownica].

    Czy taka wymowa nie była pierwotna? Sami Państwo piszą, że w języku górnołużyckim mówi się „dešćownica”, więc wydaje mi się to oczywiste.


    Z poważaniem

    Andrzej M. Sołtan

  • odmiana imion, nazwisk i przydomków żydowskich
    18.09.2014
    18.09.2014
    Szanowni Państwo,
    w jaki sposób należy odmieniać występujące w żydowskich imionach człony Cwi i ha-Lewi (np. Sabbataj Cwi, Chacham Cwi Aszkenazi, Jeszaja ha-Lewi Horowic, Icchak ben Mordechaj ha-Lewi) oraz przydomek Baal Szem Tow?
    Z wyrazami szacunku
    Barbara Linsztet
  • rozpuszczony jak dziadowski bicz

    25.11.2023
    25.11.2023

    Szanowni Państwo,

    jaka jest etymologia związku frazeologicznego „rozpuszczony jak dziadowski bicz”? Wikipedia twierdzi (jednak bez podania źródła), że pierwotnie mógł odnosić się on do Biecza i brzmieć „rozpuszczony jak dziad biecki”. Czy literatura przedmiotu to potwierdza?

  • szacunek
    8.12.2015
    8.12.2015
    Szanowni Państwo,
    bardzo mnie ciekawi, skąd homonimiczność wyrazu szacunek. Nie widzę na pierwszy rzut oka bliskości między dwoma głównymi znaczeniami (takimi jak w SJP). Interesujące jest to, że homonimiczność występuje też w formach synonimicznych. Na przykład estyma oznacza ‘poważanie’, a w bardziej specjalistycznym języku występuje pojęcie estymacji, odnoszące się do drugiego znaczenia szacunku. Wygląda na to, że rzecz sięga poza obręb naszego języka. Tym bardziej frapuje mnie źródło.
  • biedronka i truskawka
    7.01.2005
    7.01.2005
    Witam,
    interesuje mnie etymologia słów biedronka i truskawka. Z góry dziękuję za pomoc.
    Pozdrawiam.
  • Cała prawda o Murzynowie

    5.03.2014
    5.03.2014

    Szanowni Państwo!

    Przejeżdżałam ostatnio przez Wielkopolskę i zaintrygowały mnie nazwy kilku, niezbyt od siebie oddalonych miejscowości: Murzynowo Kościelne, Murzynowo Leśne, Murzynówko, Murzynowiec Leśny. Jeśli to możliwe, proszę o wyjaśnienie ich pochodzenia. Kiedy powstały? Czy właściwe jest tu skojarzenie ze słowem murzyn? Szczególnie w tak zaskakującym połączeniu z przymiotnikami kościelne i leśne? Z góry dziękuję za odpowiedź!

    Anna

  • drabę, dziabę, kłamę
    30.06.2009
    30.06.2009
    Mieszkam od niedawna w Sosnowcu (Zagłębie Dąbrowskie) i ze zdumieniem słyszę, jak powszechna w mowie jest forma 1. osoby liczby pojedynczej czasowników typu: kąpać, grzebać, wykopać w takiej postaci: wykąpę, wygrzebę, wykopę – zamiast: wykapię, wygrzebię, wykopię. Nie spotkałam się z tym nigdzie indziej, a bywałam w różnych regionach kraju. Czy jest to znany regionalizm, czy może przypadkowo masowo powielany błąd językowy, jeśli o takim zjawisku można w ogóle mówić?
    Pozdrawiam.
  • dziecko
    11.05.2009
    11.05.2009
    Pozdrawiam. Proszę o etymologię wyrazu dziecko, mam problem z dostępem do odpowiedniego słownika. Z góry dziękuję.
  • Inowłódz

    1.11.2023
    1.11.2023

    Szanowna Poradnio,

    proszę o wyjaśnienie, jaka jest etymologia nazwy miejscowej Inowłódz.

    Z pozdrowieniami

    Wojciech Bąk

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego