W podręczniku do matematyki mojego syna (IV klasa szkoły podstawowej) używa się dla określenia ułamków dziesiętnych 1/1000 nazwy jedna tysiączna – do tej pory powszechnie w szkołach używało się określenia jedna tysięczna. Która z tych form jest poprawna?

Witam serdecznie,
mam pytanie, które wiąże się z moją pracą zawodową. Czy jest jakakolwiek różnica pomiędzy znaczeniem słowa jednolity a jednorodny? System komputerowy, a właściwie jego twórca, wyraźnie daje mi do zrozumienia, że jedno słowo wyklucza drugie. Jednocześnie w opisie mam możliwość zaznaczenia różnorodny a nie ma opcji niejednolity. Sprawia mi to kłopoty i dostarcza niepotrzebnych utarczek słownych.

Proszę o odpowiedź.
Krzysztof

Jak zapisać poprawnie: „W zawodach wygrali uczniowie z «jedynki»” czy „…z «Jedynki»”? Chodzi o Szkołę Podstawową nr 1. Jaka tu obowiązuje zasada?
Halina Mastalska

Szanowna Poradnio,
Tłumaczę właśnie z angielskiego II tom cyklu fantasy, w którym świat przedstawiony jest zainspirowany XIX-wieczną Rosją. W tomie I ważny był Morozova’s stag, co z uwagi na żeńską formę nazwiska przełożyłam jeleń Morozovej, stosując konsekwentnie odmianę przymiotnikową. Jednak w tomie II okazuje się, że Morozova to postać męska, w dodatku zainspirowana świętym prorokiem Eliaszem. Czy da się gramatycznie wybrnąć z tej sytuacji?
Będę wdzięczna za wszelkie sugestie.

Podczas świątecznego obiadu powstał u nas w rodzinie spór, czy możemy być dwudzieści piąci. Siostrzeniec twierdził, że konsultował tę formę z dwiema polonistkami, które potwierdziły ją jako poprawną. Wydało mi się to wielce nieprawdopodobne, zaczęłam więc szukać odpowiedzi. Znalazłam m. in. Pani audycję http://www.polskieradio.pl/9/305/Artykul/216839,Jestesmy-piaci potwierdzającą moje wątpliwości. Jednocześnie jednak czytam w Słowniku gramatyki języka polskiego, że – przynajmniej teoretycznie – możemy:

http://sgjp.pl/leksemy/#105136/dwudziesty

http://sgjp.pl/leksemy/#131203/piąty

Podobnie jest w Wielkim słowniku języka polskiego:

https://wsjp.pl/haslo/podglad/39581/dwudziesty

https://wsjp.pl/szukaj/podstawowe/wyniki?szukaj=pi%C4%85ci

Może mi Pani wyjaśnić, na czym opiera Pani tezę, że język polski nie dopuszcza takiej możliwości? Sama chętnie bym jej nie dopuściła, w obliczu powyższych danych ze słowników brak mi jednak argumentów.

Pozdrawiam serdecznie

Marta

„Jest to bowiem moje największe marzenie / moim największym marzeniem”. Która forma jest poprawna?
Dziękuję za wszystkie odpowiedzi (nie pierwszy raz zadaję pytanie poradni). Język polski jest moim zdaniem bardzo fascynujący, znalezienie w słownikach odpowiedzi na niektóre wątpliwości jest jednak czasem bardzo trudne. Dlatego możliwość skonsultowania ich ze specjalistami jest niezastąpiona. Jeszcze raz dziękuję.

Szanowni Państwo!
Czy dopuszczalne są konstrukcje typu „Nie miałem INNEGO wyboru” albo „Ryzykowałeś dla mnie WŁASNYM życiem”? Zastanawia mnie, czy użycie wyrazów zapisanych wielką literą nie jest w tym przypadku niepotrzebne lub nawet błędne, jak w przypadku cofać się DO TYŁU. Będę wdzięczny za odpowiedź.
Pozdrawiam,
Kamil Kukla

W książkach autorstwa pana Wolańskiego pojawił się taki sposób zapisu przypisów: „W. Doroszewski, Kryteria poprawności…, dz. cyt., s. 32”. Bardzo proszę o odpowiedź, czy rzeczywiście należy po wielokropku dodawać jeszcze dz. cyt., przecież wielokropek informuje nas o tym, że dana pozycja była już cytowana. Przypisy powinny charakteryzować się dużą zwięzłością, a w ten sposób niepotrzebnie się je rozbudowuje o taką formułkę.

Szanowni Państwo,
chciałabym dowiedzieć się, jak brzmi żeńska forma rzeczownika jeździec. Spotkałam się z formą jeźdźczyni, ale nie jestem pewna, czy to poprawna forma? Czy może powinno się mówić kobieta-jeździec?
Dziękuję bardzo za odpowiedź i pozdrawiam,
Joanna z Krakowa

Szanowni Państwo,
zastanawialiśmy się ostatnio, czy jeśli długość pewnego odcinka jest równa k razy długość innego, gdzie k jest pewną ustaloną liczbą dodatnią, to można powiedzieć, że ten pierwszy jest k-krotnie dłuższy od drugiego. Sęk w tym, że k może być równe np. 1/2. Czy sensownym byłoby zatem stwierdzić, że jeden odcinek jest pół raza dłuższy od drugiego? W matematyce często prowadzi się dość ogólne rozważania, które czasem trudno objąć językiem.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik