Szanowni Państwo,
ponownie piszę do Państwa z prośbą o pomoc w rozstrzygnięciu nurtującej mnie kwestii językowej. Tym razem chodzi o nazwnictwo kolorów. Większość z nich można nazwać dwojako: biały – biel, żółty – żółć itp. Czy w ten sam sposób można nazwać kolor pomarańczowy? Ostatnio napisałem zdanie: „Ciemny brąz ścian zestawiono z pomarańczem tapicerowanych mebli”. Czy nie można bronić owego pomarańczu, kierując się zasadą analogii?
Z poważaniem,
Dominik Szulowski

Szanowny Panie profesorze!
Jestem uczennicą klasy ósmej szkoły podstawowej. Za kilka miesięcy będę zdawać egzamin ósmoklasisty z języka polskiego. Chciałabym się do niego jak najlepiej przygotować. Bardzo proszę Pana profesora o udzielenie mi odpowiedzi, które mnie nurtuje. Jaki rodzaj gramatyczny powinien mieć rzeczownik pospolity, aby były pisany i wymawiany poprawnie pomarańcz czy pomarańcza?

Jaki rodzaj gramatyczny powinien mieć rzeczownik pospolity: pomarańcz, czy pomarańcza?

Jak odmieniamy słowo pomarańcza?

Czy forma ta pomarańcz jest jeszcze poprawna, czy obowiązuje już, niestety, ta pomarańcza?

Chodzi mi o słowa pomarańczowy oraz pomarańcza. Co było pierwsze – jajko czy kura, czyli: czy pomarańcza jest pomarańczą, ponieważ jest koloru pomarańczowego, czy może kolor pomarańczowy jest pomarańczowy, bo taki kolor ma pomarańcza?
Ponadto – skąd to słowo w języku polskim? Nie przypomina mi żadnego słowa w innych językach – Rosjanie jedzą „apielsiny”, ale są one kolory o nazwie „oranżewyj”, Anglicy z kolei jednakowo nazywają zarówno owoce, jak i kolor (orange), ale nie dostrzegam żadnych analogii z pomarańczą.
Jaka jest geneza i historia tych słów?

Z poważaniem

Michał Płonka
Góry Świętokrzyskie

Szanowni Państwo,
czy (niepoprawne) formy ten pomarańcz i ta kafelka to regionalizmy? W latach 90. na Górnym Śląsku nie usłyszałam chyba nigdy form ta pomarańcza i ten kafelek, przez co długo żyłam w nieświadomości.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
Czytelniczka

Która z form jest poprawna:
- rożen czy rożno?
- pomarańcz czy pomarańcza?

Szanowni Państwo,
chciałam zapytać dlaczego wyraz szarańcza ma w dopełniaczu liczby mnogiej formę szarańczy, a nie szarańcz, oraz dlaczego poprawna jest forma pomarańczy (również w dopełniaczu liczby mnogiej).

Łączę wyrazy szacunku

Szanowna Poradnio,
biorąc w obronę ósmoklasistkę, która niedawno zadała pytanie o pomarańczę, chciałem poinformować, że zasiedziali i rodowici mieszkańcy Poznania mówią np. ta pomarańcz, ta tarcz, ta selera. Pytająca zetknęła się zapewne z taką formą.

Z kolei na Podlasiu zetknąłem się z formą ten winogron zamiast to winogrono.

Łukasz