pomyślny
  • dzięki a przez
    17.10.2013
    17.10.2013
    Czy jest tak, że słowa przez używamy wtedy, gdy chcemy wyrazić coś nieprzyjemnego, np. „Przez ciebie złamałam nogę”, natomiast słowo dzięki stosujemy tylko wtedy, gdy dana sytuacja jest dla kogoś pomyślna – „Dzięki tobie dostałam pracę”? Czy może są sytuacje, gdy możemy je stosować wymiennie?
  • gwoli
    8.04.2010
    8.04.2010
    Jak należy wymawiać staropolskie wyrażenie k woli, obecne np. w pieśni „Czego chcesz od nas, Panie” Jana Kochanowskiego: [kwoli], [kfoli] czy raczej [gwoli]?
  • Historii pisowni nie z formacjami typu imiesłowowego
    9.01.2018
    9.01.2018
    Szanowna Poradnio!
    Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

    Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

    Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
    Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
    Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
    Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
    Łukasz Pawlikowski
  • Obraniać się

    22.10.2020
    22.10.2020

    Szanowni Państwo,

    W Rzeczpospolitej, dość cenionej gazecie przeczytałem, że "40 proc. doktorantów obrania prace doktorskie". Czy taka postać czasownika jest w ogóle poprawna? Myślałem, że można w czasie teraźniejszym powiedzieć tylko, że broni prace doktorskie.


    Z poważaniem,

    Łukasz

  • Szczęśliwego Nowego Roku!

    14.01.2021
    14.01.2021

    Dzień dobry!

    Dlaczego życzymy  Szczęśliwego Nowego Roku pisząc wszystkie wyrazy dużą literą zamiast małą (Szczęśliwego nowego roku)? Przecież mamy na myśli cały nowy rok, a nie jeden dzień (Nowy Rok / 1 stycznia).

  • Wesołych Świąt!
    25.12.2014
    25.12.2014
    Dobrych, zdrowych i pogodnych Świąt oraz pomyślnego Nowego Roku całemu Zespołowi Poradni życzy wierny dopytywacz
    Jerzy Buczek
  • wziąć i siąść
    31.12.2001
    31.12.2001
    Jak właściwie należy wymawiać słowo wziąć? W mowie potocznej spotykamy zarówno końcówkę jak i -ść. Czy obie są dopuszczalne?
    Pozdrawiam i życzę sukcesów w 2002 roku wszystkim pracownikom Redakcji.
    Iwona Iwona
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego