-
do Tych czy Tychów?28.02.200328.02.2003Tychy powracają jak bumerang. Mimo że eksperci poradni językowej wielokrotnie wypowiadali się na temat dopełniacza tej nazwy, ich odpowiedzi nie satysfakcjonują czytelnika gazety, w której pracuję. Otóż twierdzi on, że poprawna jest jedynie forma Tych, i domaga się dokładnego potwierdzenia, na podstawie jakich ustaleń i kiedy do języka ogólnego i do słowników trafiła forma Tychów. Niestety sama nie potrafię wskazać takiego dokumentu, czy też daty wprowadzenia oficjalnej poprawki (czytelnik twierdzi, że podobne zmiany są poprzedzone konkretnymi przepisami). Bardzo proszę o pomoc i jak najbardziej szczegółową odpowiedź.
Agata Gogolkiewicz -
dźwięczne [v] w wymowie wielkopolskiej17.09.200317.09.2003Szanowni Państwo,
Chciałbym dowiedzieć się, jak powinno być wymawiane słowo świt. Ponieważ dotychczas wydawało się mi, że prawidłowa i jedyna wymowa tego słowa to [śf'it]. Jednakże słyszałem, że [śv'it] jest również dopuszczalne. Zdumiało mnie to bardzo, ponieważ sądziłem był, że jeśli dźwięczna spółgłoska występuje po bezdźwięcznej, wtedy również staje się bezdźwięczna. Osobiście trudno jest mi powiedzieć [śv'it] i nie słyszałem nikogo mówiącego tak. Więc jaka jest prawda?
Z poważaniem,
W. Szostak -
gdzie są Karaiby?8.07.20038.07.2003Dziwna rzecz z tymi Karaibami. Nie ma takiego hasła w USJP ani w Polańskim, nie ma w Słowniku nazw własnych Jana Grzeni, starym ani nowym leksykonie PWN, nie ma w internetowych encyklopediach PWN-u i WIEM. Wszędzie są za to Karaibi (Karaibowie) jako plemię. I kiedy tak teraz sobie o tym myślę, to wymyśliłem, ze sformułowania typu perła Karaibów czy muzyka Karaibów mogą tworzyć dopełniacz od nazwy plemienia (Karaibowie), a niekoniecznie od nazwy regionu (Karaiby?). Nawet Federacja Wschodnich Karaibów, choć przyznam, że na siłę, też mogłaby obyć się bez mianownika Karaiby.
Słowo Karaiby – z tego, co udało mi się znaleźć – występuje wewnątrz kilku haseł na stronach encyklopedii PWN oraz na stronach Wielkiej internetowej encyklopedii multimedialnej WIEM. Z kontekstów wynika, że raczej nie ma wątpliwości, że chodzi o mianownik w postaci Karaiby i że jest to określenie regionu. Tylko gdzie ten region jest i dlaczego słowa – jako samodzielnego hasła – nie ma w słownikach? Czyżby coś z nim było nie tak?
-
Ile słów jest w języku?27.10.200627.10.2006Witam serdecznie!
Piszę do Państwa, ponieważ mam pytanie: ile słów liczy język polski na chwilę obecną (chodzi mi oczywiście o przybliżoną liczbę)? Pytam, ponieważ dostałam taką pracę domową z angielskiego. Nauczyciel chce udowodnić wyższość języka angielskiego nad polskim i prosi o takie dane w konkretnych liczbach. Twierdzi, że język angielski liczy 2 mln słów. Byłabym bardzo wdzięczna za pomoc i krótką odpowiedź do 2.11.2006r. Piszę do Państwa, ponieważ wiem, że jesteście Państwo niejako autorytetem w tej kwestii.
Pozdrawiam,
Renata Kmita -
KPH21.07.201021.07.2010Jak powinien wyglądać poprawny zapis nazwy Kampanii Przeciw Homofobii? Oficjalne źródła podają pisownię dużymi literami (podobnie skrótowiec – KPH). Moim zdaniem jest to jednak błąd, ponieważ słowo przeciw to przyimek, a spójniki i przyimki będące nieinicjalnymi składnikami nazw własnych zapisujemy małą literą. Czy istnieją argumenty przemawiające za pisownią wbrew tej ogólnej regule?
-
organizacja19.06.201219.06.2012Szanowni Państwo,
spotkałem się niedawno z dość groteskowym określeniem organizacja parasol (tłumaczenie angielskiego umbrella organization). Takim mianem określa się między innymi Kongres Polonii Amerykańskiej. Chciałbym się upewnić, że poprawnie zapisuję to zestawienie (rozdzielnie, jak wynika z – wydaje mi się – odpowiedniej zasady słownika ortograficznego: 25.), ponieważ spotkałem się także z zapisem z łącznikiem.
Z poważaniem
Piotr Myszkowski
-
przecinek a opis składniowy23.03.200923.03.2009Witam.
Moje pytanie dotyczy stawiania bądź nie przecinka przed wyrazem co. Czy np. w zdaniach „Rób co chcesz”, „Słuchaj co do ciebie mówię”, „Zapomnij o tym co widziałeś”, „W związku z tym co się wydarzyło, chciałem cię przeprosić”, należy postawić przecinek przed co? Prosiłbym o przybliżenie mi zasad. -
przyczynowe temu9.04.20109.04.2010Dzień dobry,
jedna z moich koleżanek bardzo często używa zwrotu temu zamiast dlatego czy ponieważ (lub choćby nawet pospolitego bo). Przykładowo:
– Dlaczego nie odebrałaś telefonu?
– Temu, że byłam zajęta.
Chciałabym dowiedzieć się, czy jest to forma poprawna i nie powinna mnie razić, ponieważ na przykład nie używa się jej tylko w Warszawie (gdzie się wychowałam, koleżanka pochodzi z Białegostoku – mówi, że tam to powszechne), czy jednak błędna. -
repatriacja?13.12.200613.12.2006W stosunku do wypędzenia po II wojnie ludności niemieckiej z Pomorza i Śląska oraz wypędzenia polskiej ludności z Kresów używa się nietrafnego określenia repatriacja. Czy zabranie komuś ojczyzny i wysiedlenie na inne tereny bez zmiany przynależności państwowej nie powinno nazywać się raczej depatriacją?
-
Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich
13.02.202113.02.2021Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)
Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.
Dziękuję za naświetlenie tematu,
Łukasz