-
akces czy akcesja?29.11.200229.11.2002Dzień dobry!
Mam pytanie związane z naszym akcesem do UE. No właśnie, akcesem czy akcesją? Nagminnie używana jest ta druga forma, mam jednak pewne wątpliwości… Która forma jest poprawna, a może obie?
Z góry dziękuję za odpowiedź. -
Brukselizm wykonywać środki zapobiegawcze
21.12.201821.12.2018Moja wątpliwość dotyczy środków (w domyśle – zapobiegawczych). Czy takie środki mogą być wykonane? Intuicja moja bardzo protestuje przeciwko takiemu zestawieniu. Wyszukiwarka Google zdaje się uzasadniać moją wątpliwość – dla wyrażenia wykonaćśrodki ma 436 rekordów, które albo odsyłają do środków czystości (Możemy samodzielnie wykonać środki czystości przeznaczone do dbania…), albo wskazują na przypadkowe sąsiedztwo interesującego mnie rzeczownika z czasownikiem wykonać, np. na styku dwóch różnych zdań (Aby to zadanie wykonać, środki owe muszą mieć...).
Wśród wyników pojawia się też kontekst pokrewny omawianemu wyżej. Ale jako takiej konstrukcji bynajmniej nie broni, zwłaszcza że wygląda na tłumaczenie (i jego kopie) urzędowego tekstu prosto z Brukseli (źródło: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:22009A0515(02)):
Środki zaradcze w przypadku niewykonania
pomagają mu w wykonaniu takich środków zaradczych
nie można przeszkodzić w wykonaniu środków zaradczych
mogą wykonać środki zaradcze określone w artykule IX ustęp 1, przy czym mogą wykonać te środki tylko zgodnie z treścią upoważnienia.
Mirosław Bańko w Słowniku dobrego stylu wśród czasowników „lubiących się” z rzeczownikiem środki wymienia m.in. dysponować, korzystać(z jakichś ś.),posługiwać się (jakimiś ś.),sięgać (po jakieś ś.), stosować (jakieś ś.), używać (jakichś ś.), wykorzystywać (jakieś ś.). Niestety, w wykazie tym czasownik wykonać nie występuje.
W związku z powyższym konstrukcję wykonać środki zapobiegawcze należy traktować jako błąd językowy, jako neosemantyzm czy może jako termin prawniczy?
-
Czy reszka to awers monety?9.12.20119.12.2011Dzień dobry!
Interesuje mnie kwestia reszki. Według słownika dostępnego na Państwa stronie oraz USJP pod red. Dubisza reszka jest synonimem awersu, przedniej (prawej) strony monety. Wikipedyści, powołując się na źródła traktujące o numizmatyce twierdzą, że reszka to rewers, bo to „awers, jako strona oficjalna, zawiera niezmienne elementy graficzne, podczas gdy rewers dla każdego nominału może wyglądać zupełnie inaczej”. Czy więc orzeł jest po stronie awersu, a reszka rewersu? Co wynika z czego?
-
iż, iżby18.06.200418.06.2004Dzień dobry,
Chciałem zapytać, czy poprawne jest stosowanie we współczesnej mowie (np. w wypowiedziach polityków przed kamerami) spójników iż oraz iżby samodzielnie, tj. w celach innych niż uniknięcie powtórzenia spójnika że oraz żeby (aby).
Z poważaniem,
Piotr Gach -
Jak zapisać nazwę białe miasteczko?
18.09.202118.09.2021Szanowna Poradnio
Bardzo proszę o rozstrzygnięcie pisowni wyrażenia „białe miasteczko” w znaczeniu miejsca protestu pracowników ochrony zdrowia.
Z poważaniem
Mira Perlińska
-
My rozluźniające
29.09.202129.09.2021W supermarkecie kasjerka zamiast „Dzień dobry” powiedziała do mnie „Mamy aplikację?”. Nie mam żalu o brak przywitania, bardziej mnie zastanawia aspekt językowy. Czy to mieści się chociaż w normie użytkowej, potocznej? Domyślam się, że znaczy to „Dzień dobry, czy ma pan aplikację naszego sklepu?”. Jednak czy używanie pierwszej osoby liczby mnogiej zwracając się do kogoś, jest poprawne? Kiedyś co prawda mówiło się w Polsce na „wy”, jednak chyba nie na „my” zwracając się do kogoś?
-
Nazwisko Kulwiec
24.03.202324.03.2023Szanowni Państwo!
Jak poprawnie odmieniać nazwisko „Kulwiec”? Zachowywać „e” tematowe w dopełniaczu czy nie? Będę wdzięczna za pomoc.
Z pozdrowieniami
Katarzyna
-
Nie tylko…, lecz także…25.04.201625.04.2016Szanowni Państwo,
mam pytanie o obowiązywanie spójników skorelowanych. Nikt nie protestuje przy zarówno…, jak i…, tyle…, ile… itp., natomiast nie tylko…, lecz także… budzi sprzeciw – padają wyjaśnienia, że przecież formą dopuszczoną przez poradnię jako poprawną jest ale i, ale też itp., więc dlaczego ingerencja i wprowadzanie formy lecz także?
Z uszanowaniem
Bożena Dembińska
-
od Wenusa do Caritasu8.07.20038.07.2003Dzień dobry.
Mamy taki problem: w Zielonej Górze jest kino o nazwie Venus. Od wielu lat większość mieszkańców traktuje tę nazwę, jakby była rodzaju męskiego i odmienia: w Wenusie, do Wenusa, za Wenusem itp. Czy wobec tego, że jest tak od ponad trzydziestu lat, można taką odmianę uznać za całkiem dobrą? Podobnie jest z nazwą Caritas. Spotykam często w różnych publikacjach odmianę, jakby to był rodzaj męski, choć często również ta nazwa jest traktowana jako żeńska i nieodmieniana.
Bardzo proszę o pomoc. -
odwrocie2.03.202212.09.2014Rzeczownika rodzaju nijakiego odwrocie ('odwrotna strona') nie ma w słownikach i poradnikach językowych. Odwrót jako 'odwrotna strona' może występować tylko w wyrażeniu na odwrocie. Słownik wyraców obcych jako odwrotną stronę m.in. obrazu definiuje rewers, choć słownik sztuk pięknych jako obiekty, do których się on odnosi, wymienia tylko monety i medale. W publikacjach odwrocie jako 'odwrotna strona obrazu' występuje często, jest odmieniane przez przypadki, a redakcje przeciw temu nie protestują.