-
orzeczenie przy podmiocie złożonym8.11.20118.11.2011Dzień dobry,
mam pytanie odnośnie użycia form czasownika być. Czy można powiedzieć: „Przejawem władzy narodu SĄ referendum i wybory”, czy raczej: „Przejawem władzy narodu JEST referendum i wybory”? Zastanawiają mnie także konstrukcje: „IDZIE Janek z Olą” i „IDĄ Janek z Olą”: które z tych zdań jest poprawne?
Pozdrawiam,
Zuzanna Orzechowska -
Zalecam uważać11.11.201111.11.2011Wiele konstrukcji bezokolicznikowych jest w polszczyźnie – inaczej niż w innych językach – uważanych za błędne. Jednak podane przez NSPP na ich miejsce konstrukcje gerundialne bywają ciężkie i niezgrabne. Np. zdanie „Zalecam uważać każdy przejaw takich zjawisk za pochodzący z jednego źródła” należy uznać za niepoprawne i przerobić na „Zalecam uważanie każdego przejawu takich zjawisk za…”, co brzmi rozpaczliwie. Dlaczego nie można użyć zalecam uważać, a można np. radzę uważać?
-
akcent rzeczowników złożonych23.11.201423.11.2014Jak akcentuje się wyrazy nurogęś, gadoptak, chorobodzień? Jeśli na sylabę ostatnią, to dlaczego inaczej niż nerwoból, miedzioryt czy jeżozwierz?
-
Biernik czy dopełniacz?13.02.202013.02.2020Moje pytanie dotyczy używania słów w bierniku w połączeniu z wyrazami, z którymi zdaje się łączyć forma dopełniacza, jak np.:
1. użyć mikser (zamiast: użyć miksera)
2. dotknąć ekran (zamiast: dotknąć ekranu)
3. próbować wspinaczkę (zamiast: próbować wspinaczki).
Zdarza się nawet użycie biernika z zaprzeczeniami (np. nie pamiętać datę)! Odnoszę niestety wrażenie, że przez osoby wypowiadające tego typu zwroty jest to traktowane jako przejaw starannego użycia języka. Która forma jest poprawna?
-
Chciałem się zapytać…26.06.200226.06.2002Panie Profesorze!
Chcę zapytać Pana o poprawność konstrukcji: „Chciałem się zapytać…”. Czy nie odnosi się to do czasu przeszłego (chciałem)? Może powinno być chciałbym albo chcę? Druga sprawa – czy chcieć jest czasownikiem zwrotnym? Czy „Chciałem się zapytać…” nie oznacza pytania skierowanego do samego siebie?
Pozdrawiam -
ę-ą
6.03.20216.03.2021Szanowni Eksperci,
uprzejmie proszę o wyjaśnienie, skąd się wzięło określenie "ę-ą". Wikisłownik twierdzi, że "ludzie, którzy aspirują do wyższych sfer, bardzo starając się mówić poprawnie, popadają w hiperpoprawność. Wymawiają zatem samogłoski nosowe dokładnie jak w pisowni. Stąd więc złośliwe powiedzenie, że ktoś jest taki "ą i ę"", ale czy to faktyczna etymologia czy tylko hipoteza anonimowego redaktora?
Z wyrazami szacunku
Piotr Michałowski
-
Gebal i Tofel1.06.20051.06.2005Szanowni Państwo,
czy takie nazwy miast jak Gebal i Tofel powinno się odmieniać? Nazwy pochodzą z polskich przekładów biblijnych.
Serdecznie pozdrawiam,
Krzysztof -
glina i gliniarz10.04.200310.04.2003Witam!
Zawsze byłem przekonany (bez żadnego wszakże dowodu), że słowa glina i gliniarz, odnoszone do policjanta, przywędrowały z Francji: mundur francuskiego policjanta ma (miał) kolor beżowy (gliniany). Czy jestem w błędzie? Oto poprzednie wypowiedzi w Poradni na ten temat:
Policjant przyczepia się do ludzi tak jak glina do rąk. To oczywiście punkt widzenia tych, którzy są z prawem na bakier.
Co do tego określenia gliny i gliniarza mam inne wyjaśnienie. Pochodzi ono mianowicie od tych tabliczek glinianych (aluminiowych) z numerem identyfikacyjnym na piersi, które milicjanci nosili. Nie wiem, czy też w innych krajach.
Pozdrawiam
St.P.
-
inicjały3.02.20063.02.2006Jennifer Capriati, Jacek Cygan i Julio Cortazar mają te same inicjały. Czy można to samo powiedzieć o Rosjaninie nazywającym się Jurij Czechow (ros. Юрий Чехов, niem. Juri Tschechow, ang. Yuri Chekhov)? Inaczej mówiąc: czym tak naprawdę są inicjały – pochodną języka, w jakim zapisano imiona, czy też „wizytówką” człowieka, który w monogramie czy ekslibrisie umieściłby ЮЧ, a kombinacje JC, JT, YC z niczym mu się nie kojarzą?
-
iPod i mBank26.10.201426.10.2014Szanowni Państwo,
czy jeśli rozpoczynamy zdanie od takich wyrazów jak iPod, to uznajemy, że wielka litera migruje na drugą pozycję? Tj. napiszemy, że „iPod Nano to odtwarzacz firmy Apple”, czy mimo wszystko: „IPod Nano…”? Wydaje mi się, że jednak to pierwsze.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik