przekonywa��
-
Kto mieszka w Nowym Wiśniczu?18.05.201218.05.2012PWN-owskie słowniki (Słownik nazw własnych oraz Słownik nazw miejscowości i mieszkańców) podają, że mieszkaniec Nowego Wiśnicza to nowowiśniczanin, a przymiotnik – nowowiśnicki. Jednak w Nowym Wiśniczu wydawane są Wiadomości Wiśnickie, a lokalny portal http://www.wisniczanin.pl/ nosi nazwę Wiśniczanin. Również spojrzenie na wyniki z Google przekonuje, że wyrazów z nowo- używa mało kto oprócz scrabblistów. Którym formom dać pierwszeństwo?
-
kwota26.06.200326.06.2003Zastanawia mnie znaczenie słowa kwota. W słowniku języka polskiego zapisane jest tylko znaczenie „pewna suma pieniędzy”. Ale mamy przecież kwoty zbożowe, kwoty paliwowe, kwoty importu bezcłowego i inne. Wszędzie oznaczają to samo – ograniczoną ilość czegoś. Słownik wyrazów obcych podaje, że dawniej był to synonim słów ilość, liczba („część daniny należna od jednego podatnika za określony czas”). A jak to jest teraz? To słowo na teraz chyba dodatkowo znaczenie słowa angielskiego quota, czyli 'przydział'.
Pozdrawiam
Piotr Kresak -
Lubiał wypić20.10.201220.10.2012Z racji tego, że ostatnio poznaję ludzi z różnych rejonów Polski, zauważam znaczne różnice w tym, jak mówimy. Bardzo zraziła mnie forma lubiałem, lubiałam, której czasami używają ludzie pochodzący z Lubelszczyzny. Wiem, że jest to forma niepoprawna i moje wyjaśnienie, że nie ma czasownika lubieć, nie było dla nich zbyt przekonujące. Zastanawiam się, czy ten błąd można traktować podobnie jak małopolskie formy oglądnąć, przeglądnąć, czy pierwszy przykład jest błędem bardziej rażącym?
-
Matematyczne policzyć17.05.201817.05.2018Matematycy posługują się często słowem policzyć tam, gdzie odpowiedniejsze byłoby raczej obliczyć, np. proszę policzyć następujące całki. Co ciekawe, policzyć pojawia się również tam, gdzie nie ma mowy ani o liczeniu, ile czegoś jest, ani o obliczaniu czegoś, np. policzyć grupy homologii (chodzi o wyznaczanie pewnych obiektów). Czy należy uznać to za element żargonu i nie przejmować się, czy jednak lepiej nie szafować słowem policzyć niejako wbrew jego znaczeniu w języku naturalnym?
-
Mołdawia10.12.200710.12.2007Szanowni Państwo,
przepraszam, ale nie mam dostępu do najnowszych źródeł, a stare podają różną informację. Mam wątpliwości co do poprawnej formy na określenie państwa mołdawskiego. Czy nie jest tak, że oficjalna nazwa to: Republika Mołdowy (a może Republika Mołdawii), natomiast potocznie powinno się używać formy: Mołdawia (czy Mołdowa)?
Z góry dziękuję za odpowiedź. -
napisik9.11.20139.11.2013Niedawno utworzyłam w grze scrabble zdrobnienie napisik, które to słowo w słowniku języka polskiego nie występuje, mimo, że wydaje mi się poprawnie utworzone i używane, być może rzadko, ale jednak. Dlatego zastanawiać zaczęło mnie, co decyduje o tym, że jedno zdrobnienie jest uwzględnione w słowniku języka polskiego, a inne nie. Czy brak jakiegoś zdrobnienia w tym słowniku może być traktowany jako ostateczny dowód na nieistnienie tego zdrobnienia, a więc jego niepoprawność?
-
na przełomie11.06.200611.06.2006Jak jest z przełomem w wyrażeniach używanych dla oddania końca jednej epoki, a początku drugiej (tak samo lat czy miesięcy)? Czy niepoprawne jest pisanie na przełomie XV i XVI wieku, bo wystarczy tylko na przełomie XV w., ponieważ przełom oznacza koniec XV, a po XV na pewno jest XVI wiek? Tak samo na przełomie sierpnia i września: czy na przełomie sierpnia wystarczy?
-
na raz i naraz30.09.201230.09.2012Wprawdzie SO w haśle naraz nie wspomina o kontekście 'za jednym zamachem' (jedyny taki przykład to lekarstwo na raz), lecz szersza interpretacja jest konieczna (tak abym w tym formularzu zadał tylko jedno pytanie). Ale czy można różnicować pisownię zależnie od intencji (przesuwając akcent), np. przeskoczyć dwa stopnie na raz 'w jednym kroku'? Zresztą czy można wbiegać co jeden stopień naraz lub czytać tylko jedną książkę naraz? Aby coś było jednocześnie, musi chyba być coś drugiego?
-
na własne potrzeby12.02.200112.02.2001Która forma jest właściwa: 'na potrzeby' czy 'dla potrzeb'? Odnoszę wrażenie, iż pierwsza jest kalką z jęz. angielskiego, a skoro poprawny jest zwrot 'na własne potrzeby', niepoprawny zaś 'dla własnych potrzeb', podobnie powinno być w wypadku form, które budzą moje wątpliwości.
-
Nazwa Kup 15.10.201915.10.2019Szanowni Państwo!
Jakiś czas temu dr Grzenia przekonywał, że nazwę Kup należy odmieniać: Kupa, Kupowi, Kupem (i rzeczywiście taka odmiana się nasuwa). Zupełnie przeczy temu jednak zwyczaj językowy, zgodnie z którym mieszkańcy Kup i okolic tej nazwy nie odmieniają. Mamy także na gruncie oficjalnym Szpital w Kup, OSP w Kup, czytamy w gazecie, że mieszkańcy Kup wybrali sołtysa… Czy w związku z tym odpowiedzi nie należałoby zweryfikować? Pozdrawiam serdecznie
