przenośnia
  • Idiom, metafora, przenośnia

    12.03.2023
    12.03.2023

    Szanowni Państwo,

    czy jest różnica pomiędzy idiom, metafora, przenośnia, czy są to synonimy?

    Pozdrawiam

  • przenośnie mowy potocznej
    26.09.2006
    26.09.2006
    Jakie są przenośnie mowy potocznej?
  • pisownia wyrazów użytych przenośnie
    2.04.2012
    2.04.2012
    Witam,
    w tekście, który poprawiam, znalazłam zdanie: „Nie chcę potykać się ciągle o pieluchę, która cię podrywała”. Wyraz pielucha odnosi się tu do konkretnej osoby – młodej kobiety, o której już wcześniej była mowa. Jak mam ten wyraz pisać: dużą czy małą literą, w cudzysłowie, a może kursywą?
    Magdalena Godlewska
  • cudzysłów w wyrazach użytych przenośnie
    22.02.2002
    22.02.2002
    Czy uzasadnione jest zapisanie w cudzysłowie wyrazu mors oznaczającego człowieka kąpiącego się zimą w morzu?
  • Naturalna metaforyczność języka

    21.12.2023
    21.12.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się, czy opisując działania podejmowane przez podmioty prawne (firmy, spółki, urzędy) prawidłowe jest stosowanie czasowników takich jak „pragnie”, „wręcza”, „może”. Spotkałem się z poglądem, że są one właściwe wyłącznie dla ludzi (spółka nie ma rąk, więc nie może nic wręczać).

    Przykładowo:

    Apple Inc. pragnie wyjaśnić, że...

    Spółka wręcza pismo...

    Urząd może zebrać informacje...

    Firma myśli, iż...


    Pozdrawiam

    Tomasz P.

  • Dlaczego pięta?
    14.10.2016
    14.10.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie rola pięty we frazeologii. Mamy chwalipiętę, wiercipiętę. Słyszałem też powiedzenie niech ci pójdzie w pięty (nawiasem mówiąc, nie wiem, co właściwie znaczy).
    Czy wiadomo, skąd owa pięta się wzięła? Co do chwalipięty, przyszło mi kiedyś do głowy, że może ma to coś wspólnego z piętą Achillesa, tj. chwalipięta 'chwali nawet swój potencjalnie słaby punkt’. Ale to pewnie tylko moja fantazja.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Tzw. ciepły guzik

    15.04.2024
    15.04.2024

    Szanowni Państwo!

    Na drzwiach autobusu zobaczyłem wezwanie: UŻYJ CIEPŁEGO GUZIKA. Sprawdziłem, żaden guzik nie jest cieplejszy od innych elementów, więc doszedłem do wniosku, że to pewnie przenośnia. Czy jednak w przypadku przenośni nie powinien ten napis wyglądać tak: UŻYJ „CIEPŁEGO” GUZIKA?

    Z poważaniem – Witold Dociekliwy

  • kolarski monument
    30.04.2015
    30.04.2015
    W kolarstwie kilka najstarszych i najbardziej prestiżowych wyścigów jednodniowych zwyczajowo nazywa się monumentami (rzadziej – pomnikami). Czy przenośne znaczenie słowa monument (pomnik) może być wystarczającą przesłanką, by używać takiego określenia w stosunku do tych wyścigów, czy należałoby jednak poszukać innego określenia dla tego rodzaju wyścigów i rozpropagować je?
  • pałac prezydencki
    4.12.2014
    4.12.2014
    Szanowni Państwo,
    jakimi literami powinniśmy zapisywać pałac prezydencki? W znaczeniu przenośnym małymi, prawda? A gdy chodzi dosłownie o budynek (niekoniecznie ten w Warszawie)? W korpusie występują zarówno przykłady z dwiema wielkimi literami, jak i z dwiema małymi (to chyba wyklucza przypadek pierwszej wielkiej i drugiej małej). Zauważyłem jedynie (bez zaskoczenia), że po wielkie litery sięgamy chętniej w kontekście polskim.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Szkarłat

    17.06.2021
    17.06.2021

    Szanowni Państwo,

    proszę o źródłosłów oraz rozwój semantyczny słowa  szkarłat.


    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego