przenośnia
  • Śmieci czy śmiecie? – Nic o tym nie wiem!
    18.06.2003
    18.06.2003
    Szanowny Panie Profesorze!
    Jesteśmy uczniami liceum i dobrze znamy Pana program. Nurtują nas pewne wątpliwości… Otóż, czy powinniśmy mówić śmieci czy śmiecie i kiedy można mówić w dany sposób. Drugie pytanie dotyczy pewnego niuansu językowego – czy powiedzieć nie wiem nic czy nie wiem niczego. Wydaje się nam, że druga możliwość jest poprawna. Nie mamy pewności.
    P.S. Mamy nadzieję, iż znajdzie Pan trochę czasu na poświęcenie uwagi i odpisanie nam. Serdecznie pozdrawiamy. Życzymy zdrowia.
    Z wyrazami szacunku,
    Dominika i Michał.
  • agitować
    23.04.2011
    23.04.2011
    Moje pytanie tyczy się słowa agitować. Czy można powiedzieć, że kasjerka, która namawia nas do zakupu różnych towarów, informuje nas o promocjach, agituje nas? Czy to słowo można rozumieć jako po prostu namawianie do czegokolwiek, czy jest jednak zarezerwowane do przekonywania kogoś do danej ideologi, opcji politycznej?
  • Aktywny głos i działające sumienie

    22.12.2021
    22.12.2021

    Szanowni Państwo!

    Wyczytałem w pewnym poradniku, że pewna grupa ludzi „jest aktywnym głosem i skutecznie działającym zbiorowym sumieniem całej naszej społeczności”. Chciałbym prosić o wyjaśnienie, co to jest „aktywny głos” i czym różni się od innych głosów oraz czym jest „skutecznie działające zbiorowe sumienie”. Nie rozumiem tych określeń, a według mnie, to jakaś nowomowa zbudowana z pojęć, które ładnie brzmią, ale nie zawierają żadnej sensownej treści.


    Z poważaniem - Dociekliwy

  • alkohol i narkotyki
    30.10.2009
    30.10.2009
    Witam.
    Mam wątpliwość, czy należy napisać „Mocne alkohole to narkotyk”, czy „Mocne alkohole to narkotyki”.
  • Anatomia wydobycia dźwięku?
    18.06.2016
    18.06.2016
    Czy słowo anatomia może odnosić się do procesu, działania? Głównie kojarzona jest z budową czegoś, lecz może też opisywać funkcjonowanie. Czy zatem fraza: anatomia wydobycia dźwięku jest poprawna językowo?

    Z góry dziękuję i pozdrawiam
  • bystry
    14.11.2007
    14.11.2007
    Jakiś czas temu w rozmowie ze znajomym dowiedziałem się, iż wyraz bystry określać może niezwykle jurnego i płodnego mężczyznę. Czy istnieje lub istniała podobna definicja powyższego przymiotnika? Jak stary jest ów wyraz; jakie jest jego pochodzenie?
  • charchara i czamra
    9.02.2006
    9.02.2006
    Co dokładnie oznaczają popularne w gwarze Polaków z Grodzieńszczyzny słowa charchara i czamra i jaka jest ich etymologia? Wiem tylko, że tamtejsi Polacy używali czasem tych określeń w odniesieniu do mało urodziwych lub nie darzonych sympatią kobiet.
  • chleb i pieniądze
    16.02.2013
    16.02.2013
    Witam,
    mam pytanie odnośnie słowa pieniądze. Pieniądz jest w języku polskim niepoliczalny. Dlaczego więc mówimy np. „Gdzie są moje pieniądze?”, używając przy nim liczby mnogiej? W języku angielskim mówi się „Where is my money?”, używając zgodnie z logiką jest, a nie do rzeczowników niepoliczalnych. Czy istnieje uzasadnienie takiego stanu rzeczy?
    I moje drugie pytanie: odnośnie chleba. Czy w języku polskim chleb jest policzalny?
  • Co płazom uchodzi płazem?
    11.10.2011
    11.10.2011
    Dzień dobry!
    Chciałem zapytać o płaza. Jak to się stało, że wyrażenia typu ujść płazem i płazować dały początek nazwie gromady zwierząt?
  • Co zrobić z tradycją?
    20.05.2013
    20.05.2013
    Szanowni Państwo!
    Pojawiła się wątpliwość dotycząca popularnego, w pewnym środowisku, określenia złamać tradycję, łamać tradycje. Czy można je traktować dosłownie, czy nie jest ono przenośnią? Tradycje przestrzega się albo nie, ale czy można je złamać/złamać – nie są wszak przepisami, nakazami, zakazami?
    Z poważaniem – Cain
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego