przychodzi������������������������������������������������������
  • sub- i pod-
    10.01.2013
    10.01.2013
    Panie Profesorze,
    w poradzie dotyczącej wyrażenia sub-principle wspomina Pan o słowie podzasada, nie odnosząc się wprost (a więc w moim odczuciu negując je) do zaproponowanego przez pytającego słowa subzasada. Tymczasem w poradzie na temat wyrażenia we środku pisze Pan o „języku substandardowym”. Jak to właściwie jest z przedrostkiem sub-? Można go używać w języku polskim? W jakich wyrażeniach?
    Pozdrawiam
    Bartosz Piec
  • szyk przydawki przymiotnikowej

    27.04.2023
    27.04.2023

    Szanowni Państwo!

    Skomplikowana gramatyka przydaje wdzięku językowi polskiemu. Fascynująca jest odmiana rzeczowników i przymiotników przez przypadki i liczby, ponadto szyk wyrazów jest nieco inny niż w języku angielskim, niemieckim, francuskim czy nawet w spokrewnionych i bliskich nam geograficznie językach słowiańskich. Nie jestem polonistą, ale lubię zastanawiać się nad urokiem naszej mowy ojczystej. Przychodzi mi tu na myśl moja Alma Mater, czyli Uniwersytet Warszawski. Ta prestiżowa uczelnia, która należy dzisiaj do europejskiej czołówki, działała przez pewien czas w XIX wieku jako Szkoła Główna. Z kolei w Radomiu do niedawna istniała Wyższa Szkoła Inżynierska (późniejsza Politechnika Radomska). Te przykłady pokazują, że jeśli w nazwie uczelni w języku polskim występuje jeden przymiotnik, to znajduje się za rzeczownikiem, natomiast w przypadku dwóch przymiotników jeden z nich stoi przed rzeczownikiem, zaś drugi następuje po rzeczowniku.


    Kojarzy mi się z tym także Szkoła Główna Handlowa, jedna z najlepszych szkół wyższych w Warszawie, Polsce i Europie. Studia ekonomiczne na SGH wybrało wiele osób z mojej klasy licealnej, na tej uczelni nauki pobierał też Piotrek Jeliński, z którym w lecie 2000 r. mieszkałem w jednym pokoju w Kalifornii, kiedy pracowałem w USA. Chciałbym wiedzieć, czy nazwa „Szkoła Główna Handlowa” jest poprawna, czy też powinniśmy mówić „Główna Szkoła Handlowa”? Wszyscy przyzwyczailiśmy się do nazwy „Szkoła Główna Handlowa”, jej zmiana byłaby nierealistyczna i wiązałaby się ze znacznymi kosztami. Tym niemniej ciekawi mnie, co językoznawcy sądzą na ten temat. Czy Państwa zdaniem sformułowanie „Szkoła Główna Handlowa” jest prawidłowe?

    Z góry dziękuję za Państwa odpowiedź.


    Z poważaniem

    Adrian Fröhlich

  • tacy badacze (,) jak…
    5.01.2014
    5.01.2014
    Szanowna Redakcjo,
    bardzo proszę o rozwiązanie mich wątpliwości interpunkcyjnych. Czy powinnam postawić przecinek w zdaniu: „Czytałam publikacje takich badaczy(,) jak Markowski, Janion czy Kwiatkowski”. Jedna z zasad mówi, żeby stawiać przecinek przed jak wprowadzającym wyliczenia, ale nie używa się go w konstrukcjach porównawczych.
    Z wyrazami szacunku
    Stała Czytelniczka Poradni
  • taki jak
    11.01.2002
    11.01.2002
    Czy i kiedy należy postawić przecinek przed wyrażeniem takie jak? Podaję dwa przykłady zdań. Czy są one prawidłowe i dlaczego są lub nie?
    1. W lesie rosną drzewa takie jak sosny.
    2. W lesie rosną drzewa, takie jak sosny, buki, modrzewie.
  • taki jak
    25.12.2011
    25.12.2011
    Mam pytanie dotyczące interpunkcji w wyliczeniach wprowadzonych słowem jak. Która wersja jest poprawna?
    1) Tacy piłkarze, jak: Cristiano Ronaldo, Kaka, Lionel Messi i Samuel Eto'o nie muszą się martwić o pieniądze.
    2) Tacy piłkarze, jak: Cristiano Ronaldo, Kaka, Lionel Messi i Samuel Eto'o, nie muszą się martwić o pieniądze.

    Przykładowe zdania o podobnej konstrukcji, które odnalazłam w Internecie, kończą się po wyliczonych elementach i dalsza część się nie pojawia – stąd moja wątpliwość.
  • tak że, chyba że

    15.12.2023
    15.12.2023

    Szanowni Państwo,

    często jestem zmuszony zapisać treść wypowiedzi rozpoczynającej się od „tak że”, „chyba że” - wówczas przecinek powinien zostać pominięty przed partykułą „że”?

    Wiem, że nie powinna mieć miejsce taka sytuacja, ale muszę wiernie zapisywać daną treść, gdzie wspomniany spójnik występuje na początku zdania.

    Z góry dziękuję.

  • temat wiadomości
    19.02.2015
    19.02.2015
    Szanowny Panie Profesorze,
    nie spotkałem się jeszcze z programem pocztowym lub interfejsem poczty w przeglądarce, w których nie byłoby pola typu temat wiadomości. Analogia między tym a tytułem porad jest może chybiona, ale nie przychodzi mi do głowy żadna lepsza, tzn. nie wiem, jak podejść do wielkiej litery w tytułach mejli, z czym można by to bliżej porównać i na jakiej podstawie rozstrzygnąć, czy to dobre rozwiązanie.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • token projektowy

    24.02.2023
    24.02.2023

    W branży projektowania aplikacji komputerowych, mobilnych, oraz stron internetowych, z zachodu coraz częściej przychodzi do nas termin "design tokens". Rozmawiając o tej koncepcji z kolegami w branży w Polsce, niekiedy słychać już pierwsze nieśmiałe próby przetłumaczenia terminu wśród których dominują dwie propozycje: "design tokeny" oraz "tokeny projektowe". I choć emocjonalnie skłaniam się w kierunku stosowania pierwszej propozycji, rozsądek nakazuje mi używać drugiej. Dlaczego?

  • To nie piekarnia
    12.12.2017
    12.12.2017
    Zastanawia mnie pochodzenie oraz znaczenie powiedzenia to nie piekarnia. Coraz częściej spotykam się z nim w sytuacjach typu ‘spokojnie, prześlę Pani tę umowę na jutro’. To nie piekarnia – w znaczeniu ‘proszę poczekać, ta sprawa nie jest tak bardzo pilna’. Najbardziej mnie zastanawia, co ma wspólnego piekarnia z załatwianiem pilnych/naglących tematów. Jedyne co mi przychodzi do głowy to szybka obsługa w piekarni – człowiek wchodzi, kupuje chleb i opuszcza lokal, wszystko trwa parę chwil.
  • trójliterówka
    25.07.2002
    25.07.2002
    Jakie są reguły dodawania przedrostków trój- i trzy- do rzeczowników? Która z wersji nazwy dla wyrazu trzyliterowego (gwara scrabblowa) jest poprawna – trójliterówka czy trzyliterówka?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego