Szanowni Państwo,
proszę uprzejmie o wyjaśnienie, dlaczego występujące po liczebnikach rzeczowniki odmieniają się w następujący sposób:
Kasia – pięć Kaś (zamiast Kasi),
dynia – pięć dyń (zamiast dyni),
świnia – pięć świń (zamiast świni).

Czy jest na to jakaś reguła? Rodzimi użytkownicy języka używają powyższych form intuicyjnie. Niestety, dla obcokrajowców nie jest to już tak oczywiste.

Z poważaniem
Magdalena

Szanowni Państwo,
jaki rodzaj gramatyczny ma Io (księżyc Jowisza, planetoida)?

Z poważaniem
Czytelnik

Jaka brzmi poprawna forma: „Przyjmujemy zamówienia telefonicznie” czy „Przyjmujemy zamówienia telefoniczne”? (Wiem, że najlepiej brzmiałoby „Przyjmujemy zamówienia przez telefon”, choć wydaje mi się, że forma ta jest chyba mało zręczna).

Dzień dobry,

chciałabym zapytać czy wyrażenia „co drugi dzień” oraz „co dwa dni” oznaczają to samo? Np. zażywam lek co drugi dzień czyli w poniedziałek, środę, piątek, niedzielę itd. Ale jeśli przyjmuję go co dwa dni oznacza schemat jak powyżej, czy między przyjęciem kolejnej dawki upływają dwa dni, czyli przyjmuję lek w schemacie poniedziałek — czwartek — niedziela. Z góry dziękuję za odpowiedź.

Które sformułowanie jest poprawne: „Funkcja przybiera wartości z przedziału…” czy „Funkcja przyjmuje wartości z przedziału…”?

Jak powinno się mówić: „Zażywać po 1–3 kapsułki” czy też: „Zażywać po 1–3 kapsułek”? „Przyjmować 1–3 kapsułki dziennie” czy też: „Przyjmować 1–3 kapsułek dziennie”?
W Słowniku interpunkcyjnym J. Podrackiego jest przykład następujący: „Po 6–7 dniach musimy się spotkać”, a nie: „Po 6–7 dni” musimy się spotkać. W większości gazet, czasopism, informacji o lekach, produktach spożywczych zamieszczanych na pudełkach znalazłem ten pierwszy zapis („1–3 kapsułki”, „1–3 minuty”). Nigdzie w słownikach nie znalazłem reguły, która jednoznacznie rozstrzygałaby ten problem. Proszę o pilną odpowiedź.

Dzień dobry,
USJP podaje, że ideał jako osoba podziwiana może przyjmować w dopełniaczu końcówkę -a lub -u. Byłem przekonany, że w takich przypadkach osoby zawsze przyjmują końcówkę -a. Czy istnieją inne tego typu wyrazy z obocznością? Dlaczego akurat ideał jest taki wyjątkowy?
Pozdrawiam.

Dzień dobry,

gdy odmieniamy rzeczownik przez przypadki, są one wymienione w określonej kolejności, czyli:

1. mianownik

2. dopełniacz

3. celownik

4. biernik

5. narzędnik

6. miejscownik

7. wołacz

Chciałabym się zapytać o to, czemu tak jest? Jakie to ma znaczenie w jakiej kolejności są wymienione?

Z góry dziękuję za odpowiedź

Szanowni Państwo,

co dokładnie oznacza dyżur?

Podstawowa definicja pojęcia dyżur wskazuje na pełnienie obowiązków i okres pełnienia.

Definicja pojęcia ostry dyżur wskazuje na okres i „obowiązek przyjmowania wszystkich chorych”, czyli raczej gotowość.

Z kolei w Kodeksie pracy (art. 1515) znajdziemy już wprost „gotowość” i wzmiankę o tym, że jest możliwe „mieć dyżur”, a nie wykonać pracy.

Dwie ostatnie definicje zdają się lekko kontrastować z pierwszą, w myśl której nie tylko gotowość jest potrzebna, ale też pełnienie. Czy w tej pierwszej definicji po średniku (lub nawet przed : ) nie miało być:

„też: okres pozostawania w gotowości do pełnienia tych obowiązków”?

Z góry dziękuję!

W Wielkim słowniku ortograficzno-fleksyjnym dla mianownika liczby mnogiej skrótu kmdr podano odmianę kmdrowie, choć nieskrócone słowo odmienia się komandorzy. Czy skrót ten i podobne (np. dr, mgr, mjr) mogą przyjmować końcówkę -y (np. mjrzy) zgodnie z uwagą w zasadach pisowni Wielkiego słownika ortograficznego? Pod odpowiednimi hasłami słownika odmiany te nie są notowane.
Dziękuję i pozdrawiam.