Dzień dobry,
Czy pytania pomocnicze do przypadków mają być zawsze takie same? Czy można jako takie pytanie zastosować jestem zamiast idę w narzędniku oraz opowiadam zamiast myślę w miejscowniku?

Dzień dobry!
1. Pełna – statutowa – nazwa jednostki organizacyjnej to Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Krakowie. Jak zatem nazwać szefa takiej jednostki? Dyrektor Najwyższej Izby Kontroli Delegatury w Krakowie? Czy może jednak: dyrektor Delegatury Najwyższej Izby Kontroli w Krakowie?
2. Czy coś może zmniejszyć się dwukrotnie? To, że może być dwa razy mniejsze, to oczywiste! Ale zmniejszyć się dwukrotnie? Wydaje się, że jednokrotność jest tu nieprzekraczalną granicą?
Z poważaniem,
P.S.

Szanowni Panowie Eksperci,
Pragnę jeszcze raz serdecznie podziękować za niezwykle cenne porady. Przy okazji jednak zapytam, dlaczego wśród mnóstwa anonimowych pytań udostępnionych publicznie na stronie WWW jedno – moje właśnie – jest podpisane imieniem i nazwiskiem?
Pozdrawiam
Olga Klecel

Imiona zdrabnia się rozmaicie, np. jedno imię może mieć kilka tak niepodobnych zdrobnień jak Dorek i Teoś (oba od Teodor). A co ze zdrobnieniami innych wyrazów? Czy jakieś zasady mówią, że np. zdrobnienie od jamnik to tylko i wyłącznie jamniczek, a nie żaden mniś, jamnio czy jamek? A może wyrazy mają po kilka, ale nie dowolnych, lecz „ściśle określonych” zdrobnień (od jamnik – jamniczek i jamniś, od poradnia – poradeńka i poradniusia) na tych kilku koniec?
Ostatnio poproszono mnie o rozstrzygnięcie, jak brzmi zdrobnienie od podłoga. Nie potrafiłem sobie wyobrazić innej wersji niż podłóżka, ale też nie wiedziałem, czy to jest w ogóle do rozstrzygania, bo może każdy ma prawo zdrabniać po swojemu, byle odbiorca zrozumiał?
Jest też problem, kiedy wybrać -ik, a kiedy -ek? Leksykonik czy leksykonek? – wydaje się, że oba są dobre, ale jednak mamy kotek (nie kocik) oraz akcik (nie aktek).
Zdarzają się też zdrobnienia od nazw geograficznych: Warszawka i Krakówek to formy ze słownika ortograficznego, ale czy swego czasu były jedynymi do wyboru? Jaką postać miałyby Polska, Hiszpania, Zakopane, gdyby ktoś z jakichś względów potrzebował je zdrobnić? Czy takie zdrobnienia pisane małą literą mają inne znaczenie niż pisane dużą?
Czy to wszystko są jeszcze „formy potencjalne”, czy już „neologizmy”?

Chciałbym się dowiedzieć, czy na końcu pytań o zabarwieniu emocjonalnym powinno się dawać pytajnik i wykrzyknik, czy też wystarczą dwa lub trzy pytajniki. Chodzi mi konkretnie o pytania w stylu: Co ty wyprawiasz?! (a może: Co ty wyprawiasz???), Coś ty powiedział?! (a może: Coś ty powiedział???), No i po co to zrobiłeś?! (a może: No i po co to zrobiłeś???), A odkąd to jesteś ekspertem w tym temacie?! (a może: A odkąd to jesteś ekspertem w tym temacie???), itp.

Jak jest poprawnie:
1. „Rodzeństwo Nowakowie wyjechało na wakacje” czy „Rodzeństwo Nowakowie wyjechali na wakacje”?
2. Szkoła Podstawowa Nr 1 czy nr 1?
3. Czy w oficjalnym zaproszeniu można napisać 120-lecie szkoły, czy lepiej zapisać liczbę słownie?
Bardzo proszę o odpowiedź.

Chciałbym zapytać, jak należy przekształcić pytanie „Wiesz, gdzie jest TWOJA córka?”, aby otrzymać poprawną formę grzecznościową. Oto opcje, które spotkałem i pomiędzy którymi się waham:

1. Wie pan, gdzie jest pana córka?
2. Wie pan, gdzie jest pańska córka?
3. Wie pan, gdzie jest jego córka?

Jeżeli to druga forma jest poprawna, to chcę jeszcze zapytać, jaka byłaby poprawna, gdyby pytanie było kierowane do kobiety (o ile mi wiadomo, przymiotnik pański nie ma żeńskiego odpowiednika).

Dzień dobry
Jestem pedagogiem szkolnym
Od tego roku koordynuje w swojej szkole program profilaktyczny „ARS”. Jest to program sanitarnej stacji epidemiologicznej
Cała nazwa programu brzmi: „ARS czyli jak dbać o miłość?”
Nurtuje mnie jedna rzecz.
Czy znak zapytania postawiony na końcu tej frazy powinien się tam znajdować czy nie?
Według mnie nie, ale nie jestem znawcą, dlatego pozwoliłam sobie napisać.
Na każdym plakacie i każdej ulotce widnieje nazwa programu w takiej właśnie formie.

Szanowni Państwo,
Mam nadzieję, że Poradnia Językowa jeszcze działa (nie miałam z Państwem od dłuższego czasu kontaktu) i będę mogła skorzystać z Waszej pomocy. Oto moje pytania:
1. Czy istnieje w polskim języku słowo ewaluować (od angielskiego evaluate – oceniać.) W mojej pracy (firma zagraniczna) jest to coraz częściej używane.
2. Czy poprawnie powinno być podkoszulek czy podkoszulka.
3. Czy „modne” od kilku lat słowo molestować (w kontekście: 'wykorzystywać seksualnie') jest używane poprawnie? Przez wiele lat słowo to miało zupełnie inne znaczenie ('nagabywać') – teraz rozpanoszyła się kalka angielska i użycie tego słowa w pierwotnym znaczeniu wywołuje wręcz dwuznaczne uśmieszki. Czy więc słowo to w nowym znaczeniu jest weszło na stałe i oficjalnie do języka polskiego?
4. Drażni mnie powszechne nadużywanie słowa sponsor. Czy można go zastąpic słowem fundator, darczyńca lub wręcz dobrodziej? A może mecenas, choć to ostatnie odnosić sie chyba powinno do wspierania sztuki? Czy słowo sponsor jest już oficjalnie uznawane w poprawnej polszczyźnie?
5. W dalszym ciągu nie mogę pogodzić się ze słowem reklamówka, oznaczającym torebkę plastikową (a może plastykową – przy okazji – jaka jest poprawna pisownia słowa plastik?) Nigdy nie używam tego słowa – wydaje mi się strasznie rażące. A może jestem po prostu przeczulona i mogę bez oporu używać słowa reklamówka, jak to robi wiekszość?
6. Ciągle rażąca wydaje mi się komórka zamiast telefon komórkowy (chyba głównie z powodu lenistwa językowego, podobnie jak i wspomniana wyżej reklamówka). Czy więc komórka jest poprawna?
7. Wracam jeszcze do słów pochodzenia angielskiego. Czy jest przyjęta jakaś zasada odnośnie wymowy niektórych powszechnie używanych słów pochodzenia angielskiego w jęz. polskim? Chodzi mi o słowo keczup, oraz o nazwy własne jak Avon czy Nike. Niektórzy, wydaje mi się, że ze snobstwa (często są to osoby nie znajace angielskiego) wymawiają je jako [keczap], [Ejwon] oraz [Najki]. Ja, mimo ze znam doskonale jęz. angielski, w tych przypadkach wymawiam, jak się pisze (bo jestesmy w Polsce), ale może nie mam racji?

Bedę zobowiązana za otrzymanie odpowiedzi.
Pozdrawiam
Barbara Rościszewska

Szanowni Państwo,
piszę pracę naukową i zastanawiam się, jak powinienem przywołać w przypisach zapytania z Narodowego Korpusu Języka Polskiego z Wyszukiwarki Korpusowej IPI PAN oraz Pelcra. Ponadto nie wiem, w jakiej kolejności – zgodnie z szeregowaniem alfabetycznym – podać w bibliografii tytuły Słownika poprawnej polszczyzny pod red. W. Doroszewskiego i Słownika 100 tysięcy potrzebnych słów pod red. J. Bralczyka (cyfra w tytule drugiego słownika).
Z góry dziękuję za pomoc.
Z poważaniem
Dominik