rak
  • Rak
    7.04.2020
    7.04.2020
    Szanowni Państwo,
    zwracam się do Państwa w związku z wątpliwościami dotyczącymi etymologii raka jako choroby. Spotkałem się z cytatem wypowiedzi Hipokratesa, w której uczony porównywał wygląd zmian nowotworowych do kraba. Czy określenie rak stanowi pomyłkę tłumacza? Kto wówczas pomylił się? Czy znamy imię i nazwisko podejrzewanej osoby?
    Z wyrazami szacunku,
    Czytelnik
  • Lekarstwo na miłość (i na raka)
    26.11.2016
    26.11.2016
    Szanowni Państwo,
    czy sformułowanie lek na (raka) jest poprawne? Czy nie powinniśmy mówić/pisać wyłącznie lek przeciwko (rakowi)?
    Uważam, że pierwsza konstrukcja jest poprawna, ale nie potrafię tego wyjaśnić osobie 30 lat starszej ode mnie. Czy mógłbym Państwa prosić o opinię?

    Z poważaniem
    Jakub Pieniążek

  • kwestie dwie
    17.02.2015
    17.02.2015
    Proszę o pomoc w rozstrzygnięciu dwóch kwestii:
    1. płaskonabłonkowy niedrobnokomórkowy rak płuc czy płaskonabłonkowy, niedrobnokomórkowy rak płuc?
    2. skala Objawów raka płuc czy skala objawów raka płuc?
    Dziękuję i pozdrawiam!
  • ni pies, ni wydra

    1.04.2022
    24.01.2007

    Skąd się wzięła wydra w powiedzeniu: ni pies, ni wydra? Skoro np. w języku włoskim, a także niemieckim powiedzenie to ma formę: ni mięso, ni ryba.

  • umrzeć, zginąć, polec
    6.07.2010
    6.07.2010
    Witam,
    chciałbym się dowiedzieć, jaka jest różnica między wyrazami umrzeć a zginąć, czy można umrzeć w wypadku albo zginąć na raka?
    Pozdrawiam,
    Paweł Szleszyński
  • dyżur i ostry dyżur

    11.01.2024
    11.01.2024

    Szanowni Państwo,

    co dokładnie oznacza dyżur?

    Podstawowa definicja pojęcia dyżur wskazuje na pełnienie obowiązków i okres pełnienia.

    Definicja pojęcia ostry dyżur wskazuje na okres i „obowiązek przyjmowania wszystkich chorych”, czyli raczej gotowość.

    Z kolei w Kodeksie pracy (art. 1515) znajdziemy już wprost „gotowość” i wzmiankę o tym, że jest możliwe „mieć dyżur”, a nie wykonać pracy.

    Dwie ostatnie definicje zdają się lekko kontrastować z pierwszą, w myśl której nie tylko gotowość jest potrzebna, ale też pełnienie. Czy w tej pierwszej definicji po średniku (lub nawet przed : ) nie miało być:

    „też: okres pozostawania w gotowości do pełnienia tych obowiązków”?

    Z góry dziękuję!

  • Wartość stylistyczna i pochodzenie końcówek mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich

    13.02.2021
    13.02.2021

    Jak to się stało, że w języku polskim wykształciły się aż trzy końcówki liczby mnogiej w rodzaju męskim: (1) osobowe i godnościowe -owie, (2) godnościowe bądź archaizujące -y/-i (zależnie od spółgłoski wygłosowej), wreszcie (3) zwykle deprecjacyjne i/lub nieżywotne -i/-y (zależnie od spółgłoski wygłosowej, z repartycją częściowo odwrotną niż w 2)

    Np. (1) aniołowie (2) anieli (3) anioły – w ost. przypadku akurat bez odcienia deprecjacyjnego.

    Dziękuję za naświetlenie tematu,

    Łukasz

  • zapis liczebników
    9.02.2006
    9.02.2006
    Szanowni Państwo, chciałam jeszcze raz zapytać o pisownię liczebników – czy w jednym tekście, a nawet na jednej stronie można napisać liczebniki za pomocą słów i cyfr. Np. „W więzieniach było tysiące osób. Dwie trzecie skazanych wraca do więzienia, 20 % nieletnich i 55 % dorosłych”, „W ośrodkach zamkniętych jest dwa miliony (czy 2 mln?) uchodźców”, „Jedna na czterdzieści dwie osoby choruje na raka”, „4 tys. więźniów pozostanie tam do końca życia”.
    Dziękuję za pomoc,
    Małgorzata Płazowska
  • Akwakultura
    16.05.2017
    16.05.2017
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z uprzejmą prośbą o poradę odnośnie słowa akwakultura (‘hodowla ryb i innych organizmów wodnych’). Pierwotnie słowo akwakultura oznaczało hodowlę ryb i organizmów wodnych w znaczeniu dziedziny gospodarki, i tak używane nie miało liczby mnogiej (akwakultury, podobnie jak nie ma liczby mnogiej rzeczownik rolnictwo).
    Obecnie coraz częściej spotykam zwroty typu w akwakulturach, liczne akwakultury na określenie wielu obiektów hodowli. Czy jest to prawidłowe?
  • Barany i Byki
    22.06.2014
    22.06.2014
    Szanowni Państwo,
    czy Barany, Byki, Raki, Lwy, Skorpiony, Koziorożce, Wodniki (osoby) mają biernik liczby mnogiej tożsamy z dopełniaczem, czy z mianownikiem? Jak brzmią formy deprecjatywne i niedeprecjatywne?
    Z uszanowaniem
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego