Szczęść Boże!

Pragnąłbym zapytać o literę „x” w języku polskim. Mianowicie, coraz częściej spotykam się z zapisem wyrazów, np. „ksiądz” czy „książka”, właśnie przez literę „x” („xiądz”, „xiążka"). Czy taki zapis jest poprawny?

Słyszałem, że dawniej litera ta występowała w języku polskim w tych właśnie wyrazach, czego pozostałością mają być skróty „x.” (Ksiądz) oraz „WXL” (Wielkie Księstwo Litewskie).

Z wyrazami szacunku

Bartosz K.

Szanowni Państwo,

zwracam się z zapytaniem, czy słowo maladaptacja/maladaptacyjny ma już status słowa spolszczonego?

Słowo maladaptacja pojawia się w różnych artykułach/dokumentach w internecie, ale nie są to strony związane z poprawnością językową, więc mam wątpliwość co do jego stosowania. Kto decyduje, że jakieś słowo jest spolszczone i jaką przybiera formę?

Szanowni Państwo,
zapytuję w związku ze wszechogarniającą reklamą zewnętrzną, na której umieszczone jest liternictwo pisane małą literą, np. początek zdania, imię i nazwisko autora na okładce książki. Czy jest to dopuszczalne wg zasad języka polskiego? Czy to tylko artystyczny wymysł autorów reklam i książek o projektowaniu?
Z poważaniem
Marta Szkudlarek

Czy o wybitnej kobiecie historyku (w stopniu kustosza jednego z archiwów) można w jej biogramie pisać badacz, archiwista i kustosz? Czy też konieczne jest używanie form żeńskich (badaczka, archiwistka, kustoszka)?

Witam!
Jestem uczniem liceum i spotkałem się z dziwnymi pretensjami ze strony nauczycieli za nietytułowanie ich „jak należy”. Problem wynikł z sytuacji, w której pewien uczeń w rozmowie z polonistką powiedział (o innej nauczycielce) pani (dajmy na to) Iksińska, na co jego rozmówczyni gwałtownie zareagowała: „Ale co to jest dla ciebie za pani?! PANI PROFESOR Iksińska!”. Chciałbym poznać państwa opinię na ten temat.
Z wyrazami szacunku
B.Ł.

Dzień dobry,

chciałbym zapytać o pochodzenie imienia i nazwiska jednej z najbardziej znanych polskich postaci literackich — Nikodema Dyzmy. Otóż istnieje apokryficzny tekst zwany „Akta Piłata” lub „Ewangelią Nikodema”, w którym pojawia się imię tzw. „dobrego łotra” (skruszonego przestępcy ukrzyżowanego wraz z Chrystusem). Brzmi ono „Dyzma”. Ten fakt brzmi zadziwiająco w kontekście imienia i nazwiska antybohatera z powieści Dołęgi-Mostowicza. Czy autor chciał tak na koniec końców rozgrzeszyć złoczyńcę polskiej polityki, czy to po prostu zbieg okoliczności?

Szanowni Państwo!
Czy zwrot na zdrowie, sto lat podczas gdy pewna osoba kichnie jest kulturalny? Słyszałem też, iż w VI wieku takie powiedzenie było przymusowe, co więcej, w tamtych czasach wierzono, że kichanie oznacza wyrzucanie z ciała diabła.
Z wyrazami szacunku
Mateusz D.

Szanowni Państwo,
moje stwierdzenie o malowaniu ikony często spotyka się z ostrą reakcją rozmówcy: „Ikon się nie maluje, ikony się pisze!”.
Które wyrażenie jest poprawne w języku polskim?
Zawsze sądziłam, że pisanie ikon to kalka z języka rosyjskiego, w którym pisać znaczy ‘malować’ (po rosyjsku pisze się także obrazy). A może ma to jakieś znaczenie kulturowe? Czy w takim razie będzie ważne, czy mówimy o ikonie prawosławnej czy np. o konie katolickiego artysty z Hiszpanii?

Pozdrawiam

Na jednym z forów internetowych znalazłam taką wypowiedź: „Pożeglowaliśmy tam i spowrotem”. Skomentowałam to w taki sposób: „Pisze się Z POWROTEM”. Ku mojemu zdziwieniu moja reakcja spotkała się z falą krytyki. Osoba, która opublikowała słowo spowrotem, uważa, że niepoprawnie użyłam wyrażenia pisze się. Bardzo proszę o Państwa komentarz.

Szanowni Państwo,

chciałbym się dowiedzieć, jaka jest etymologia słowa rzeczywistość.

Pozdrawiam