Droga Poradnio,

mam pytanie odnośnie zwrotu "[nie] da się". Jaka jest jego historia? Czy jest on powiązany z językiem rosyjskim? Czy zwrot ten jest sam w sobie poprawny i rekomendowany do użytku? Ja zawsze preferuję "[nie] można" nad "[nie] da się".

Z uszanowaniem,

ES

Szanowni Państwo,

Zwracam się z prośbą o ustalenie poprawnego podziału na sylaby (przy przenoszeniu do następnej linijki) wyrazu "grządce" i "gałązka".

Dziecko pisząc dyktando podzieliło wyrazy przy przenoszeniu ich do następnej linii w następujący sposób:

1. na grzą - dce

2. gałą - zki

Nauczyciel potraktował to jako błąd i obniżył ocenę, gdyż poprawnie powinno być podzielone według wzoru: na grząd - ce, gałąz- ki

Czy rzeczywiście dziecko popełniło błąd? Czy może obie formy są poprawne?

Witam
co dokładnie oznacza słowo chadziajstwo? Ja spotkałem się z [jego] użyciem w momencie określenia rzeczy, która utrudnia coś, czy jest „kiepska”. Jest to poprawne słowo? Jakie jest jego pochodzenie?
Pozdrawiam

Szanowni Państwo,

w rozwiązaniach zadań matematycznych pojawiają się opisy niewiadomych, np. „x — wiek Bartka”, [od nowego wiersza] „y — wiek Wojtka”. Zastanawiam się nad interpunkcją takich napisów. Zapisywałbym je od małych liter i bez znaków interpunkcyjnych. Czasem takie opisy są dłuższe (np. „wiek Bartka w momencie, gdy Wojtek był od niego dwa razy starszy). Wtedy ewentualnie stawiałbym na końcu średniki, a po ostatnim opisie kropkę. Co Państwo rekomendują?

Z wyrazami szacunku

Czytelnik

Chciałbym wrócić do tematu wymowy słowa drzwi. Wspomniane we wcześniejszej poradzie słowniki podają rozbieżne sposoby wymawiania tego słowa (można do tego dodać Słownik poprawnej polszczyzny Doroszewskiego, który również rekomenduje wymowę [dż-v'-i]). Bardzo mnie interesuje, jakie mogą być źródła wymowy [dż-v'-i]. Taką rekomendację spotkałem zbyt wiele razy, żeby była to zwykła pomyłka. Poza tym czy wymawianie słowa trzcina jako [czcina] ma podobną przyczynę?
Pozdrawiam,
Jurek

Szanowni Państwo!
Uprzejmie prosiłbym o informację, czy wiadomo, kto wymyślił słowo – według mnie świetne – dźwig, a kto (może zgodne z duchem języka polskiego, ale fatalnie brzmiące) publikatory? Czy obecnie istnieje jakieś ciało, które stara się wprowadzać nowe słowa (np. określenia istniejące tylko w jęz. angielskim)? I czy w związku z ewentualnym (oby się to nie stało) wejściem do UE zostaną nam narzucone jakieś regulacje prawne, związane z językiem?
Z wyrazami szacunku i podziękowaniami za udzielaną pomoc
Paweł Karłowicz

Szanowni Państwo,

chciałabym się upewnić co do rekomendowanego modelu odmiany nazwiska László Moholy-Nagy (na stronie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/odmiana-i-zapis-nazwisk-wegierskich;12002.html). O ile mi wiadomo, wybór wzorca fleksyjnego zależy od wymowy nazwiska obcego, ale nazwisko Kodaly w wymowie kończy się na ‘j’ [Kodaj], natomiast Moholy - na ‘i’ [Moholi]. Czy wobec tego to drugie nazwisko nie powinno się odmieniać: Moholyego-Nagya, Moholyemu-Nagyowi, Moholym-Nagyu?

Chciałabym uaktualnić swoją biblioteczkę o nowy słownik ortograficzny. Jaki i czyjego autorstwa najlepiej wybrać?

Dzień dobry!
Chciałbym zadać dwa/trzy pytania (proszę wybaczyć niesubordynację).
1. Czy media poprawnie nazywają zrzeczenie się kardynała Ratzingera papiestwa abdykacją? Czy powinniśmy mówić na przykład o renuncjacji?
2. Czy nie ma sprzeczności w uznawaniu przez słowniki j. polskiego wyrazów typu: quality, venta, exodus przy jednoczesnym wykluczeniu przez RJP liter: v, q, x z polskiego alfabetu? Czy powinniśmy dążyć do spolszczania wyrazów, tj. diesel, weekend?
Pozdrawiam
Michał

Witam!
Mam kłopot z odmianą przez przypadki słów LaTeX i TeX (komputerowe systemy składu tekstu). W przypadku słowa TeX, który jest skrótem od greckiego technika, odmiana powinna przebiegać jak w przypadku skrótów (D. TeXa, C. TeXowi). Natomiast LaTeX jest skrótowcem od Lamport TeX i odmiana powinna być jak w przypadku skrótowców (D. LaTeX-a, C. LaTeX-owi). Rodzi to problemy, gdyż niby podobne wyrazy inaczej się odmieniają. Więc jak odmieniać te dwa wyrazy?