-
Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).
12.03.202112.03.2021W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?
-
P.o. dyrektor
2.02.2022Szanowni Eksperci,
chciałbym poznać Państwa opinię na temat poprawności zapisu p.o. dyrektora i dopuszczalności jego stosowania w pismach urzędowych. Wiem, że temat przewijał się przez Poradnię wielokrotnie i że słowniki dają pierwszeństwo zapisowi p.o. dyrektor, a formę p.o. dyrektora traktują jako potoczną. Natrafiłem jednak na artykuł Macieja Malinowskiego stawiający tę sprawę w nieco innym świetle: https://obcyjezykpolski.pl/tylko-p-o-dyrektora.
Z wyrazami szacunku
Piotr Michałowski
-
podzasada?28.12.201228.12.2012Moje pytanie jest związane z próbą przetłumaczenia na język polski słowa sub-principle. Czy istnieje w języku polskim wyraz sub-zasada bądź pod zasada (pod reguła). Które wyrażenie jest poprawne?
Z góry dziękuję za pomoc!
-
Pokrzyk wilcza jagoda 15.04.201615.04.2016Szanowni Państwo,
mam pewne pytanie z zakresu terminologii botanicznej. Mianowicie, jak wygląda deklinacja nazwy rośliny pokrzyk wilcza jagoda? Szczególnie chodzi mi o jej brzmienie w narzędniku. Spotkałam się z dwiema formami: z pokrzykiem wilczą jagodą oraz z pokrzykiem wilczej jagody – z tą drugą zaś częściej niż z pierwszą. Proszę zatem o fachową opinię.
Łączę wyrazy szacunku
M. Kowalska
-
polska i rumuńska bezpieka z perspektywy tłumacza12.09.200612.09.2006Szanowni Państwo,
w języku polskim funkcjonuje nazwa Securitate jako rumuński odpowiednik polskiej bezpieki. Chciałabym wiedzieć, czy w języku polskim przyjęły się również rumuńskie nazwy securist/securista dla agenta (agentki) Securitate. A jeśli nie, to jaki jest rumuński odpowiednik dla formy esbek? I czy derywowano od tego żeńską formę?
Dziekuję za odpowiedź i pozdrawiam,
Joanna -
Poprawność tekstu piosenki
15.05.202315.05.2023Dzień dobry,
moje pytanie odnosić się będzie do bardzo popularnej ostatnio piosenki pt. „Big klamoty”, a dokładniej mam wątpliwości dotyczące związku rządu. Czy autorka zamiast „dotknij me bimbały/dotknij me klamoty” nie powinna była zaśpiewać „dotknij mych bimbałów/klamotów”? Wydaje mi się, że czasownik „dotknąć” w znaczeniu fizycznym łączy się wyłącznie z dopełniaczem, ale im częściej słyszę ten utwór, tym jestem mniej pewna swojej racji. Pozdrawiam
-
premiera nowego premiera4.10.20124.10.2012Dziś wszystko ma premierę, nawet to, co gdy trafia na rynek, już tam zostaje: auta, buty, artykuły… A można tak:
Dziś oficjalnie udostępniono…, Dziś na rynek (półki sklepowe itp.) trafił…, Od dziś są dostępne…, Odkąd się pojawił…, Dziś BMW wprowadza…, Nowe BMW już za… (jeszcze w…, o miesiąc później, zapowiedziane na…), Dziś pierwszy pokaz…, X9 po raz pierwszy pokazano na…, X9 – nowość opóźniona.
Czy Państwa zdaniem [premiera] to tylko zubożenie języka, czy także błąd? -
prim i bis23.10.201423.10.2014Dzień dobry,
mam kolejne pytanie: o oficjalne polskie nazwy (i ich genezę) symboli: ′, ″ i ‴. Spotkałam się z: prim, bis, ter, ale w SJP i SWO ich definicji (jako symbolu) nie ma. W Wikipedii używane jest też unis (hasło: Minuta kątowa). Tabela znaków Unicode i dr Adam Wolański w odpowiedzi na moje poprzednie pytanie (bardzo dziękuję!) używają nazw: prime i double prime. Liczebniki łacińskie, które znalazłam, to: unus, duo, tres i primus, secundus, tertius. Czy mamy oficjalną nazwę? -
priorytet30.10.200230.10.2002Ostatnio dość często spotykam się z określeniami wysoki priorytet, niższy priorytet itp. Czy są one poprawne?
-
prosić i prosić się24.03.200924.03.2009Przy rodzinnym stole pani domu pyta: „Czy ktoś prosi herbatę?” – a mi zęby wypadają, zupełnie jak przy zwisie męskim i zwisie podsufitnym. odpowiadam: „Prosi to się świnia na wiosnę”. Ponieważ, przez ostatnie 30 lat mieszkam za granicą i na styropianie nie spałem, jestem oskarżany o mówienie archaicznym językiem polskim. Proszę o wytłumaczenie, dlaczego „Czy ktoś prosi herbatę” czy nawet „Czy ktoś prosi o herbatę”, nie jest preferowaną formą.