-
Niger, nigerski
28.09.202128.09.2021Szanowna Redakcjo,
intryguje mnie państwo Niger, a ściślej przymiotnik, który mógłby być od niego utworzony. Na nieszczęście Nigru, na mapie świata istnieje Nigeria, więc coś jest nigeryjskie. Co dzieje się z biednym Nigrem? Nie spotyka się raczej formy: "nigryjski". Przecież zdanie: rząd nigryjski został stworzony, zdaje się być dorzeczne i poprawne. Czy zatem pozostaje nam posługiwać się obejściami typu: rząd Nigru się ukonstytuował? Jak rzecz z tym Nigrem się przedstawia?
Jarek z Lublina
-
oboje mecenasostwo4.03.20134.03.2013W jaki sposób oboje łączy się z nazwami par małżeńskich w bierniku? Np. kogo? co? Oboje mecenasostwo czy oboje mecenasostwa? Wg WSPP jest to związek zgody, ale wg Słownika wyrazów trudnych i kłopotliwych chyba związek rządu (dopełniaczowy), bo taki rząd mają liczebniki zbiorowe, np. dwoje.
-
penalizować i kryminalizować8.04.20148.04.2014Czy uzasadnione jest używanie słów kryminalizować w znaczeniu 'penalizować' i dekryminalizować w znaczeniu 'legalizować'?
-
policja i milicja13.03.200813.03.2008Witam,
chciałbym zapytać o etymologię wyrazu policja. Skąd ten wyraz przywędrował do polszczyzny? Czy zawsze był zapisywany w taki sposób jak obecne? Czy jego znaczenie było zawsze takie jak dziś? Proszę o jak najszerszą informację na temat obecności tego wyrazu w polszczyźnie. Z góry dziękuję za odpowiedź.
Mateusz -
powód25.06.200325.06.2003Dzień dobry!
Mam pytanie dotyczące wyrażenia z powodu i konstrukcji analogicznych. Wiadomo – co potwierdza SPP – że piszemy i mówimy np. „Nie przyszedłem z powodu choroby”. Jeśli jednak wyraz powód zastąpimy w zdaniu podrzędnym wyrazem który, to należy użyć przyimka z czy dla, np. „Powodem, dla którego którego nie przyszedłem, była choroba” czy może „Powodem, z którego nie przyszedłem, była choroba”? Skoro mówimy z powodu, a nie dla powodu, poprawniejsze wydaje się zdanie drugie, a jednak takich konstrukcji się nie spotyka. Proszę o rozwianie moich wątpliwości: która wersja i z jakiego powodu jest poprawna? -
pytania dwa21.01.201321.01.2013Chciałem zadać dwa pytania:
1. Czy to prawda, że pisanie Witam na początku listu/maila jest obraźliwe, niepoprawne? Dlaczego?
2. Czy jest różnica między słowami lub i albo w języku polskim? Taka, jaka występuje w logice matematycznej, gdzie albo to wybór tylko jednego z wielu elementów, zaś lub pozwala na wybranie dowolnej liczby?
-
Różne nazwy własne 5.06.20165.06.2016Prosiłbym o rozstrzygnięcie następujących kwestii:
- Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Rad czy Radziecka?
- Rząd II na Wychodźstwie czy Uchodźstwie?
- Generalna Gubernia czy Generalne Gubernatorstwo?
- Czy dopełniacz od Dżamała (Jamala) to Dżamały (i Jamaly czy Jamali, skoro w wymowie jest [ł])?
- Jak zapisać dopełniacz od pseudonimu japońskiej wokalistki Lecca [wym. Lika]?
-
Składnia liczebników
15.06.202315.06.2023Odmiana wyrażeń przyimek liczebnik rzeczownik
W wyrażeniu przyimek + rzeczownik przyimek decyduje o przypadku rzeczownika. Liczebniki również odmieniają się przez przypadki np. dwóch studentów.
Czy poprawne jest stwierdzenie, że przy wyrażeniu przyimek + liczebnik + rzeczownik to przyimek decyduje o przypadku liczebnika i rzeczownika np. dla dwóch studentów (dopełniaczI, z dwoma studentami (narzędnik), o dwóch studentach (miejscownik) ? Czy zawsze liczebnik i rzeczownik będą miały taki sam przypadek ?
-
słońce w kącie8.02.20058.02.2005Dziękuję Panu dr. Grzeni za szybką odpowiedź na pytanie o wymowę wyrazu słońce i chciałbym spytać o jeszcze o głoskę [ń] w takich wyrazach, jak na przykład będzie, rządzie, fragmencie, kącie/koncie. Przyjęło się zapisywać je fonetycznie jako [beńdźe], [żońdźe], [fragmeńće], [końće], jednak moim zdaniem nie ma tam wyraźnej głoski [ń]. Czy zatem zachodzi tam ten sam proces, co w wypadku wyrazu słońce? A jeżeli nie, to co w tym wypadku się z tą głoską dzieje?
-
Słowotwórcze różności
15.02.202315.02.2023Dzień dobry,
jak utworzono te innowacje leksykalne?
doktorka – kobieta doktor
lasostep – teren stepowy z obszarami leśnymi
guzdracz – człowiek, który się guzdrze
zamordyzm – rządy tyrańskie, rygorystyczne
dręcznik – podręcznik, który dręczy
mankowicz – człowiek, który zrobił mankowicz
darczyni – kobieta darczyńca
kolekcjonista – człowiek, który coś kolekcjonuje
bezmyślniak – człowiek, który nie myśli
niekumpel – ktoś, kto nie jest kolegą.