-
pierwsze 10 osób31.05.200431.05.2004Spieramy się ze znajomymi na temat sformułowania często spotykanego z okazji rozmaitych konkursów: pierwsze 10 osób, które nadeślą prawidłową odpowiedź czy może pierwsze 10 osób, które nadeśle prawidłową odpowiedź? A może 10 pierwszych osób, które…? A może zmiana z pierwsze 10 osób na 10 pierwszych osób ma tu znaczenie?
Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź i serdecznie pozdrawiam. -
pisownia nazw stanowisk – norma ortograficzna i zwyczaj12.10.201012.10.2010Problemy z dużą literą na stronę www. Jestem za formą dyrektor instytutu, natomiast moi współpracownicy uważają, że zawsze, jak mam na myśli konkretną placówkę, mam pisać wielką literą. Przeglądałam Państwa odpowiedzi i dostrzegam w pewną sprzeczność odpowiedzi. Więc jak: „W Szkole Podstawowej nr 1 w Stegnach na zebraniu dyrektor szkoły Jan Kowalski powiedział…” czy „dyrektor Szkoły Jan Kowalski powiedział…”? Czy „Dyrektor Szkoły Jan Kowalski powiedział…”?
-
p.o.9.04.20119.04.2011Moje pytanie dotyczy sformułowania pełniący obowiązki. Słowniki zalecają, by po skrócie p.o. użyć rzeczownika połączonego ze skrótem związkiem zgody (np. „Rozmawiał o tym z p.o. dyrektorem szkoły”). Czy zasada używania związku zgody dotyczy również nieskrótu (np. „Rozmawiał o tym z pełniącym obowiązki dyrektorem szkoły”)? Zdrowy rozsądek każe użyć związku rządu („Rozmawiał o tym z pełniącym obowiązki dyrektora…”).
-
Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).
12.03.202112.03.2021W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?
-
P.o. dyrektor
2.02.2022Szanowni Eksperci,
chciałbym poznać Państwa opinię na temat poprawności zapisu p.o. dyrektora i dopuszczalności jego stosowania w pismach urzędowych. Wiem, że temat przewijał się przez Poradnię wielokrotnie i że słowniki dają pierwszeństwo zapisowi p.o. dyrektor, a formę p.o. dyrektora traktują jako potoczną. Natrafiłem jednak na artykuł Macieja Malinowskiego stawiający tę sprawę w nieco innym świetle: https://obcyjezykpolski.pl/tylko-p-o-dyrektora.
Z wyrazami szacunku
Piotr Michałowski
-
Pokrzyk wilcza jagoda 15.04.201615.04.2016Szanowni Państwo,
mam pewne pytanie z zakresu terminologii botanicznej. Mianowicie, jak wygląda deklinacja nazwy rośliny pokrzyk wilcza jagoda? Szczególnie chodzi mi o jej brzmienie w narzędniku. Spotkałam się z dwiema formami: z pokrzykiem wilczą jagodą oraz z pokrzykiem wilczej jagody – z tą drugą zaś częściej niż z pierwszą. Proszę zatem o fachową opinię.
Łączę wyrazy szacunku
M. Kowalska
-
polska i rumuńska bezpieka z perspektywy tłumacza12.09.200612.09.2006Szanowni Państwo,
w języku polskim funkcjonuje nazwa Securitate jako rumuński odpowiednik polskiej bezpieki. Chciałabym wiedzieć, czy w języku polskim przyjęły się również rumuńskie nazwy securist/securista dla agenta (agentki) Securitate. A jeśli nie, to jaki jest rumuński odpowiednik dla formy esbek? I czy derywowano od tego żeńską formę?
Dziekuję za odpowiedź i pozdrawiam,
Joanna -
Poprawność tekstu piosenki
15.05.202315.05.2023Dzień dobry,
moje pytanie odnosić się będzie do bardzo popularnej ostatnio piosenki pt. „Big klamoty”, a dokładniej mam wątpliwości dotyczące związku rządu. Czy autorka zamiast „dotknij me bimbały/dotknij me klamoty” nie powinna była zaśpiewać „dotknij mych bimbałów/klamotów”? Wydaje mi się, że czasownik „dotknąć” w znaczeniu fizycznym łączy się wyłącznie z dopełniaczem, ale im częściej słyszę ten utwór, tym jestem mniej pewna swojej racji. Pozdrawiam
-
powód25.06.200325.06.2003Dzień dobry!
Mam pytanie dotyczące wyrażenia z powodu i konstrukcji analogicznych. Wiadomo – co potwierdza SPP – że piszemy i mówimy np. „Nie przyszedłem z powodu choroby”. Jeśli jednak wyraz powód zastąpimy w zdaniu podrzędnym wyrazem który, to należy użyć przyimka z czy dla, np. „Powodem, dla którego którego nie przyszedłem, była choroba” czy może „Powodem, z którego nie przyszedłem, była choroba”? Skoro mówimy z powodu, a nie dla powodu, poprawniejsze wydaje się zdanie drugie, a jednak takich konstrukcji się nie spotyka. Proszę o rozwianie moich wątpliwości: która wersja i z jakiego powodu jest poprawna? -
premiera nowego premiera4.10.20124.10.2012Dziś wszystko ma premierę, nawet to, co gdy trafia na rynek, już tam zostaje: auta, buty, artykuły… A można tak:
Dziś oficjalnie udostępniono…, Dziś na rynek (półki sklepowe itp.) trafił…, Od dziś są dostępne…, Odkąd się pojawił…, Dziś BMW wprowadza…, Nowe BMW już za… (jeszcze w…, o miesiąc później, zapowiedziane na…), Dziś pierwszy pokaz…, X9 po raz pierwszy pokazano na…, X9 – nowość opóźniona.
Czy Państwa zdaniem [premiera] to tylko zubożenie języka, czy także błąd?