W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.

Witam,
mam pewien problem z Józefem Piłsudskim, tzn. z jego stopniami i funkcjami. Chodzi o stopień Pierwszy Marszałek Polski. Przeczytałam, że to nadany mu unikalny tytuł. Czy trzeba pisać to od dużych liter, skoro słownik podaje marszałek Polski? Czy również marszałek Polski w odniesieniu do Piłsudskiego powinno się pisać od dużych liter i samo marszałek? I jeszcze Naczelny Wódz i Naczelnik Państwa. To też często, moim zdaniem bez sensu, jest pisane wielkimi literami.
Dziękuję

Szanowni Państwo,
reguła [73] nakazuje pisać wielką literą jedynie pierwszy wyraz w tytułach utworów artystycznych. Co jednak z takimi przykładami jak: Ulica Japońskiej Wiśni (wiersz Osieckiej), Ulica Sezamkowa, Łuk Triumfalny (powieść Remarque’a, której tytuł nawiązuje do paryskiej budowli)? Nazwy te same w sobie podchodzą pod regułę [82], z której wynika pisownia wielką literą wszystkich wyrazów. Jak pogodzić tę kolizję?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Czy w poniższym fragmencie, pochodzącym z opowiadania napisanego przez nastolatka: „Nie dla wszystkich jest to jasne, ale wściekli szamani zazwyczaj nie używają słownictwa godnego poety w spokojny, mglisty poranek, kiedy jego ulubiona różanopalca jutrzenka muska chmury i delikatnymi metaforycznymi palcami spędza sen z powiek nieszczęsnego kochanka muz, niewyspanego co prawda, ale natchnionego przez same Niebiosa” słowo niebiosa powinno być zapisane z małej, czy z wielkiej litery? Optuję za małą, bo wielka ma konotacje religijne, z drugiej strony — opis dotyczy szamana.

Szanowni Państwo,
kwestią spędzającą mi sen z powiek jest użycie spójnika niż, a informacje zawarte w Zasadach pisowni i interpunkcji nie zdołały pomóc w moich problemach z bezsennością. Czytamy, że „jeśli człony porównawcze wchodzą w skład wypowiedzenia złożonego, powinniśmy je oddzielać przecinkiem, np. «Jest lepszy, niż myślałem»”. Jak wygląda to w przypadku, gdy w zdaniu występują dwa bezokoliczniki, np. „Lepiej narodzić się jako człowiek niż być bogiem”?
Z poważaniem
Felicyta

Szanowni Państwo,
chciałbym spytać o etymologię wyrazu marek w znaczeniu 'dusza pokutująca' oraz imienia Marek.

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Czy poniższe zdanie jest sformułowane poprawnie:

Od miesięcy debatujesz ze sobą, czy smaczny sen wart jest ryzyka [wystąpienia?] przerażających zaburzeń poznawczych, które pociągają za sobą leki?

Dzień dobry,
zwykle coś ocknęło kogoś (np. dźwięk telefonu), ale czy ktoś też może kogoś ocknąć albo czy Bóg może ocknąć człowieka?
Pozdrawiam serdecznie,
jrepeć

Szanowni Państwo,
na wczorajszej Gali Mistrzów Sportu, emitowanej na antenie TVP1, prezenterka powiedziała: „Dzisiaj słowo dziękuję [nie dziękować] będzie odmieniane przez wszystkie przypadki”. Trochę mnie to zdanie rozbawiło. Czy jest ono poprawne? Mam wątpliwości, gdyż z jednej strony wyraz dziękować jako czasownik nie odmienia się przez przypadki, ale z drugiej całe sformułowanie można by uznać za sfrazeologizowane, a frazeologia, wiadomo, rządzi się swoimi prawami.
Łączę wyrazy uznania
Dominik

Witam !
Mam pytanie odnośnie słowa otwarł(a). Gdy mówię np. „Ona otwarła okno”, wzbudza to śmiech znajomych; ta forma jest [jednak] krótsza i bardziej „domyślna”. Po wpisaniu tego słowa w indeks Waszych haseł pojawiają się odnośniki, więc może to nie jest błąd.
Proszę o odpowiedź i pozdrawiam !
PS Korzystam chętnie z Waszego słownika.