-
osąd i ocena28.12.201128.12.2011Szanowni Państwo!
Zainteresowała mnie w SJP tożsamość definicji osądu i oceny – czy faktycznie ich zakres znaczeniowy jest identyczny? Ja pewnie podać definicji nie potrafię, ale wydawało mi się, że umiem te pojęcia odróżnić. I tak na przykład zły (głupi) człowiek to osąd, a nie ocena. Oceną może być stwierdzenie: „Biorąc pod uwagę wzrost i masę ciała, oceniam, że masz nadwagę”. Nauczyciel ocenia ucznia, ale czy go osądza?
Z poważaniem – Karon -
Osobowość 28.05.201828.05.2018Szanowni Państwo!
Chodzi mi o określenie osobowość/osobowości w kontekście porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Pierwszenstwo-zasad-przed-osobowosciami;18558.html. Czy gdyby zdanie sformułować w takie sposób: Zasady są ważniejsze od osobowości, stałoby się zrozumiałe i nie budziło wątpliwości? A jeśli tak, to co ono znaczy?
Z poważaniem
Jan Nowak
-
Osobowość13.06.201813.06.2018Szanowni Państwo!
Moje pytanie dotyczy: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Pierwszenstwo-zasad-przed-osobowosciami;18558.html Gdyby całe zdanie brzmiało tak: Anonimowość stanowi duchową podstawę wszystkich naszych tradycji, przypominając nam zawsze, że zasady są ważniejsze od osobowości, czy w takim przypadku te dziwne osobowości byłyby zrozumiałe, miały jakiś sens? Co znaczy takie zdanie? Czy da się je zrozumieć i ewentualnie – jak?
Z poważaniem – Jan Nowak
-
-owiać czy -awiać?7.07.20097.07.2009Szanowni Państwo,
czy mogą mi Państwo podać choć jeden powód, dla którego słowniki (SJP PWN; Wlk. Słownik Ort.-Fleks., Świat Książki) podają jako poprawny czasownik urzeczowiać od urzeczowić? Próbowałam znaleźć inny taki przykład, ale mi się nie udało. Wszędzie o przechodzi w a: ustanowić – ustanawiać, wznowić – wznawiać, wyłowić – wyławiać, upaństwowić – upaństwawiać, uzdrowić – uzdrawiać, uzmysłowić –uzmysławiać.
Z poważaniem
Barbara Słomka -
o wujostwu i stryjostwu4.04.20054.04.2005Witam!
SJP W. Doroszewskiego podaje końcówkę miejscownika -stwie dla rzeczowników ‘wujostwo’ i ‘stryjostwo’, zaś np. dla rzeczownika ‘ambasadorostwo’: -stwu. Wszelkie aktualne słowniki języka polskiego nie zawierają takich rozbieżności fleksyjnych i wszystkie nazwy małżeństw zakończone na -stwo przyjmują tam w miejscowniku liczby pojedynczej końcówkę -stwu. Czyżby u Doroszewskiego były błędy, czy jedynie jakieś archaiczne formy fleksyjne?
Dziękuję. -
O wyrazie uchetany i jego związku z czasownikiem tachać11.05.201811.05.2018Szanowni Państwo,
czy od czasu porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/uchetany-czy-uhetany;14758.html wiadomo coś więcej o tym wyrazie, czy nadal trudno stwierdzić, jak go zapisywać?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
o zbiegach raz jeszcze
6.10.20146.10.2014Szanowny Panie Profesorze,
być może w pytaniu o zbieg pytajnika/wykrzyknika z wielokropkiem nie wyraziłem się dość jasno. Właśnie na skutek zaobserwowanych w SO PWN przykładów obu konfiguracji zacząłem się zastanawiać, czy można scharakteryzować te przypadki w zależności od intencji piszącego, tak jak to zrobił dr Wolański ze zbiegiem wykrzyknika i pytajnika w poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Co-pierwsze-wykrzyknik-czy-pytajnik;13870.html
Z wyrazami szacunku
Dociekliwy Czytelnik
-
Ozdóbeczka
18.11.201518.11.2015W poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/kosciol-kosciolek-kosciolek-koscioleczek;13419.html można przeczytać, że (i dlaczego) nie kościółeczek, tylko kościołeczek. Czy analogicznie będzie: nie ozdóbeczka tylko ozdobeczka?
-
Paprykarz27.02.201827.02.2018Szanowni Państwo,
chciałabym zapytać o dopełniacz słowa paprykarz. Paprykarza czy paprykarzu? Słownik poprawnej polszczyzny PWN podaje paprykarzu, ale przy słowach korytarz czy cmentarz nie mamy wątpliwości – korytarza, cmentarza. Czy to reguluje norma językowa? Ma to jakiś związek z funkcjonalną miękkością rz? Bardzo proszę o rozstrzygnięcie kwestii nurtującego mnie paprykarzu/paprykarza.
Z wyrazami szacunku
Katarzyna
-
Partykuły tylko i nawet
21.02.201721.02.2017Szanowni Państwo,
mam wątpliwość w związku z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/tylko-jesli;12893.html. Czy na pewno akcentowanie partykuł jest niewskazane? Wydaje mi się, że zdania: Media mogą funkcjonować tylko, jeśli tworzą je ludzie przyzwoici, Możesz im to zapisać nawet [wtedy], gdy nie są to Twoi bliscy są poprawne i mają dobrą interpunkcję. Proszę o komentarz.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik