sjp
  • Rekwizycja, ale rekwirować

    15.04.2022
    15.04.2022

    Skoro istnieje rzeczownik rekwizycja, to czy można napisać Wojsko rekwizycjonuje benzynę (w SJP nie ma formy czasownikowej).

    Pozdrawiam serdecznie

    D.

  • rękami – rękoma
    10.05.2002
    10.05.2002
    Piszę pracę semestralną z użycia form: rękami, rękoma. Wiem, że obie formy sa poprawne, ale chciałabym się dowiedzieć, czy ktoś przeprowadził już jakąś analizę użycia tych form i czy są dostępne jakieś ogólne wnioski.
    Dziękuję.
  • rozkład Pareto czy Pareta?
    14.10.2014
    14.10.2014
    Szanowni Państwo,
    czy należy odmieniać nazwisko Vilfreda Pareto (optymalny w sensie Pareto, rozkład Pareto – czy właśnie Pareta)? Pareto był Włochem urodzonym we Francji. Zgodnie z SJP nazwiska włoskie zakończone na -o powinny być odmieniane. Jednak przez wiele lat spotykałem się z formą nieodmienioną i nadal, zwłaszcza w tekstach drukowanych, ta forma dominuje – również w korpusie językowym. Czy nazwa od nazwiska może stać się terminem fachowym, który nie podlega regułom odmiany nazwisk?
  • Rozpoczynanie zdań

    31.03.2017
    31.03.2017

    Myślę, że wywód zawarty w poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/szukaj/czy%20mo%C5%BCna%20zaczyna%C4%87%20zdanie%20od%20ale.html, to za daleko idące dywagacje na waszej stronie, tak jak i wiele innych dotyczących tematu.

    Powyższe wskazuje, że można zacząć zdanie od dowolnego łącznika itd., co jest wprowadzaniem w błąd. Łącznik, jak sama nazwa wskazuje, służy do łączenia, zatem zaczynanie zdania od i wydaje się niedopuszczalne, bo po kropce i nie spełniałoby swojej funkcji. Przykład jest także nieadekwatny, ponieważ mówi o czynnościach mówionych, wywód: „Gdyby jednak kioskarz podał Panu gazetę zamiast zapałek, to Pańskie Ale ja poproszę zapałki byłoby jak najbardziej stosowne” jest jak najbardziej niestosowny, ponieważ w mowie nie ma dużych liter, a sytuacja wskazuje na problem przekazania informacji drogą mówioną, a nie pisaną gdyby nawet opisać tę sytuację to zaczęcie zdania od Ale wydaje się niedopuszczalne w związku z wizerunkiem takiego zdania, a po drugie w tekście są błędy.

    Proszę skorygować tekst bo na stronie PWN to wstyd.

  • różności
    5.01.2010
    5.01.2010
    Dzień dobry,
    1. Bardzo proszę o odpowiedź, która forma jest poprawna: Miasto stołeczne Warszawa czy Miasto stołeczne Warszawy?
    2. Jak zapisać – Nic nie robienie?
    3. Sprzed 20 lat czy Sprzed 20 laty?
    4. Mandat w wysokości pięćset złotych czy Mandat w wysokości pięciuset złotych?
    Dziękuję i pozdrawiam
    Magda Galińska
  • rudera

    8.11.2023
    8.11.2023

    W SJP prof. Doroszewskiego widnieje hasło rudera jako plurale tantum, rzeczownik dawniej oznaczający gruzy. Jaka jest pełna odmiana tego wyrazu? Mam przede wszystkim wątpliwości co do dopełniacza, mianowicie czy powinien brzmieć on „(tych) ruder” czy „(tych) ruderów”; udało mi się znaleźć w „Wacława dziejach” Stefana Garczyńskiego fragment sugerujący drugi wariant („Prócz strachów, zwykłych samotności dzieci, / Pająka, dawnych ruderów strażnika, / Sowa czasami w gmach ten nocą wleci, / I słychać smutne krzyczenie puszczyka”), ale nie wiem, czy wyczerpuje to temat.

  • Ruggiero czy Ruggero?

    13.10.2008
    13.10.2008

    Jaka jest prawidłowa forma imienia Leoncavalla?

    Słownik ortograficzny https://sjp.pwn.pl/so/Leoncavallo;4458060.html podaje Ruggiero, a encyklopedia https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Leoncavallo-Ruggero;3931634.html – Ruggero. Tę krótszą formę podaje m.in. włoska Wikipedia.

  • Rzecznik prasowa czy rzecznik prasowy?
    29.10.2018
    29.10.2018
    Jak powinno się przedstawiać kobietę pełniącą funkcję rzecznika? Czy poprawne jest sformułowanie rzecznik prasowa?
  • rzeczowniki niepoliczalne
    28.04.2003
    28.04.2003
    W SJP rzeczownik rozdzielczość nie ma liczby mnogiej. Czy słusznie? Weźmy, na przykład takie zdanie: „Dowolna karta będzie działać w trybie 32-bitowym, przynajmniej w niższych rozdzielczościach”. Można to zastąpić – „(…) w niższej rozdzielczości”, ale to już chyba nie będzie to samo…
  • Sałatka z quinoą a. kwinoą

    1.07.2021
    1.07.2021

    Jak odmieniać słowo "quinoa" (nie ma go w SJP). Sałatka z quinoą?

    Pozdrawiam serdecznie

    D.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego