sjp
  • tajmen czy tajmień?

    12.02.2007
    12.02.2007

    Słownik wyrazów obcych nazwę pewnej ryby podaje jako tajmen, o tę nazwę chodzi pewnie i tu: https://sjp.pwn.pl/so/tajmen;4520280.html. W Internecie można spotkać się z formą tajmień i wygląda na to, że w lepszych kontekstach, bo wędkarskich i podróżniczych, podczas gdy tajmen – głównie w słownikach i jako nazwa sprzętu. Jeszcze lepiej to widać, gdy przy googlowaniu doda się łacińską nazwę (Hucho). Co z tym fantem zrobić? Którą formę uznać, a którą odrzucić?

  • Tańcz, głupia, tańcz i Do boju, Polsko!
    7.01.2019
    7.01.2019
    Nurtuje mnie kwestia tytułów Do boju Polska i Tańcz głupia tańcz, a konkretnie to ich poprawnego zapisu. Wydaje mi się, że gdyby chcieć zapisać je w pełni poprawnie, to powinny one brzmieć: Do boju, Polska i Tańcz, głupia, tańcz, ale praktycznie nigdy się z takim zapisem nie spotkałem. Jak to z tymi przecinkami w tych przypadkach jest?

    Pozdrawiam,
    Michał
  • Tapas
    7.11.2017
    7.11.2017
    Szanowna Poradnio,
    mam problem z hiszpańskim słowem tapas. Polacy już raczej wiedzą, że to małe hiszpańskie przystawki. Czy słowo na tyle zadomowiło się w polszczyźnie, że można je odmieniać? Można powiedzieć lokal z tapasami czy tylko lokal z tapas?

    Z góry dziękuję za pomoc, Iwona
  • Tautologie
    18.04.2016
    18.04.2016
    Serdecznie proszę o rozwianie wątpliwości, czy (opierając się na podanej niżej definicji) stwierdzenia piekielne piekło oraz owych i tych możemy uznać za tautologie?
    Definicja (SJP): „1. wyrażenie złożone z wyrazów o takim samym lub bardzo podobnym znaczeniu, zwykle oceniane jako błąd, np. cofać się w tył; pleonazm, tautologizm”.

    Z wyrazami szacunku
    Alicja Chlebica
  • tęż, tęże, tąż albo tąże
    13.01.2020
    13.01.2020
    W odpowiedzi https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Rodzaj-gramatyczny-a-plec-bohatera;19829.html pojawia się wyraz tęże.
    Wyrazy kończące się samogłoską powinny mieć końcówkę -ż, bez e (taż, tąż, którąż). Czy ę nie podlega pod tęż(e) regułę?
  • toby czy to by?

    3.02.2005
    3.02.2005

    Oto fragmenty z Biblii Tysiąclecia, co do których mam pewne wątpliwości:

    – „Gdyby jednak przybył kto inny we własnym imieniu, to byście go przyjęli” (J 5, 43b). Czy to byście powinno być razem, czy osobno i dlaczego?

    – „Upominam was, bracia, w imię Pana naszego Jezusa Chrystusa, abyście byli zgodni i by nie było wśród was rozłamów; byście byli jednego ducha i jednej myśli” (1 Kor 1, 10). Czy błędem jest użycie różnych spójników (abyście, by i byście)?

  • Tolerancja a akceptacja
    12.12.2019
    12.12.2019
    Szanowni Państwo!
    Podczas niedawnej rozmowy z kolegami poruszyliśmy temat różnicy w znaczeniu słów tolerancja i akceptacja. Chciałbym zapytać:
    1. Czy dobrze rozumiem, że np. akceptując czyjeś zachowanie, uważamy że jest ono właściwe, natomiast tolerując czyjeś zachowanie, uważamy, że jest ono niewłaściwe, ale ta osoba wciąż może to zrobić?
    2. Czy definicja nr 3. lub 4. słowa akceptacja (wg SJP) pozwala traktować to słowo jako tożsame tolerancji?

    Z poważaniem
    Kamil Pela
  • To mi nie przeszkadza…
    18.10.2019
    18.10.2019
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące użycia odpowiedniego przypadka w zdaniach przeczących, np. To nie przeszkadza mi prezentować wrogą postawę/wrogiej postawy. Jak powinno być? Dopełniacz czy biernik? Będę wdzięczna za odpowiedź.
  • transkrypcja zapisów cyrylickich (2)
    4.09.2007
    4.09.2007
    Pytanie dotyczy pisowni Hryn´ko, Akin´szyna (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/transkrypcja-zapisow-cyrylickich;8433.html). Лебедь to taki sam przypadek, ale w encyklopedii występuje jako Lebied (https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Lebied-Aleksandr-I;3931113.html), a w tekstach najczęściej jako Lebiedź. Żeby napisać Lebied´, trzeba najpierw znaleźć zasady, nie dowierzyć, dopytać w Poradni i dopiero wtedy. Kilku Lebied´-ów (jak to odmieniać?) w Google się znajdzie, ale bardzo mało. Czemu więc ma służyć ta „naukowość” z apostrofem? Czemu nie Hryńko, nie Akińszyna?
  • Trącić myszką
    10.04.2016
    10.04.2016
    Szanowni Państwo,
    skąd się wziął frazeologizm trącić myszką?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego