-
Do trzech razy sztuka28.03.200328.03.2003Skąd wzięło się powiedzenie „Do trzech razy sztuka”? Trójka ma znaczernie magiczne, to tłumczy jej miejsce, ale skąd popularność sztuki (błąd w sztuce, to nie sztuka, sztuka wojenna itp.)?
-
dynks i DINKS1.02.20071.02.20071. 'Jakaś rzecz' to wg Słownika polszczyzny potocznej (Anusiewicz, Skawiński, PWN 1996) dyngs a. dings, a wg późniejszych słowników PWN (Wielki ortograficzny, 100 tys. potrzebnych słów, Wielki wyrazów obcych) – dinks a. dynks. Forma z pierwszego źródła wydaje mi się atrakcyjniejsza (i nie myli się z DINK, zob. dalej, p.2.). Skąd ta zmiana frontu i czy dings jest do obronienia?
2. Czy (powszechne) pisanie Dinks zamiast ang. DINK ('Double Income, No Kids'; też jako DINKY) ma uzasadnienie? Skąd to s? -
dysjunkcja15.06.201115.06.2011Przeglądając anglojęzyczną dokumentację techniczną, zauważyłem, że słowa conjunction oraz disjunction są rozumiane jako odpowiednio AND (koniunkcja) i OR (dysjunkcja). Moje pytanie dotyczy wyrazu dysjunkcja, która w naszym języku nie oznacza „zwykłej” alternatywy (o ile dobrze wiem, to jest to funkcja Sheffera, czyli NAND), choć widziałem już kilka opracowań, które jednoznacznie opisują dysjunkcję jako alternatywę. Skąd wynika różnica w stosowaniu tego pojęcia i które tłumaczenie jest poprawne?
-
gleba, rola i ziemia6.10.20036.10.2003Dzień dobry,
mam pytanie dotyczące trzech słów: gleba, rola i ziemia. Czy mają one różne znaczenia, czy są synonimiczne? Kiedy (jeśli w ogóle) można używać ich zamiennie? Skąd wzięło się określenie zaliczyć glebę 'upaść, przewrócić się'? Gleba kojarzy mi się z uprawą, a więc polem uprawnym (rolą?), a ja ostatnio zaliczyłam glebę na chodniku w centrum miasta. Pozdrawiam. -
Hiob czy Job?10.01.200610.01.2006Witam serdecznie,
w polszczyźnie występuje równolegle imię Hiob i Job na określenie tej samej postaci biblijej. Skąd się wzięła ta pierwsza, dziś bardziej popularna nazwa?
Joba wprowadziła Biblia Wujka. Hiob w oficjalnych katolickich tłumaczeniach pojawił się w Biblii Tysiąclecia, natomiast funkcjonował i był znany wcześniej (wiem np o wydaniu Ogniem i mieczem z 1965 r., gdzie to imię jest tak użyte). Skąd to drugie imię, skoro do 1966 r. w całym Kościele był to Job?
Pozdrawiam,
Jarek Hirny -
Jurek i Jerzy5.10.20055.10.2005Pytanie jest cytatem z Brzechwy, ale problem intryguje mnie na poważnie: „Skąd wiadomo, że Jurek to Jerzy?”. Istnieje zdrobnienie Jerzyk, skąd więc Jurek, Jureczek bardziej rozpowszechnione?
-
Kłopotliwy Murzyn
16.12.202031.01.2017Wprawdzie bardzo stary nie jestem (nieco ponad 30 lat), więc może zabrzmieć to trochę dziwnie, ale w czasach mojej młodości nie było niczego złego w określeniu Murzyn. Obecnie poprawność polityczna każe mówić Afroamerykanin lub osoba czarnoskóra, a Murzyn stał się określeniem obraźliwym.
Proszę wyjaśnić genezę Murzyna, a także dlaczego obecnie to określenie jest „na cenzurowanym”, z czego wynika ta zmiana jego postrzegania.
-
Kminić, obczaić13.03.201713.03.2017Szanowni Państwo,
intrygują mnie słowa kminić i obczaić. Skąd się właściwie wzięły? Pierwsze kojarzy mi się tylko z kminkiem. Drugie ma może coś wspólnego z czajeniem i takimi zwrotami jak czaić bazę. Czy można prosić o więcej informacji odnośnie tych słów, które pojawiły się nie wiadomo skąd i kiedy i naraz zaczęły obsługiwać wiele kontekstów polszczyzny potocznej?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
korektor13.11.200613.11.2006Czy jest taki zawód jak korektorka? Czy nazwa zawodu korektor dotyczy zarówno mężczyzn, jak i kobiet?
Dziękuję.
Barbara Stępień -
Kowalski i inni23.02.201023.02.2010Kowalski jest jednym z najpopularniejszych polskich nazwisk, Ciesielski czy Kołodziejski średnio, natomiast prawie nie spotyka się Szewskich czy Krawieckich. Wszystkie te nazwiska pochodzą od nazw popularnych zajęć, szewc i krawiec nie są egzotyczniejsi od kowala (podobnie nazwiska Szewczyk i Krawczyk nie odstają aż tak od Kowalczyka). Czy istnieje jakaś językowa teoria, skąd te dysproporcje w przypadku końcówki -ski?