spanie
  • Jednoręki bandyta
    15.11.2018
    15.11.2018
    Szanowna Poradnio!
    Ostatnio w czasie rozmowy z moim znajomym pojawił się problem z liczbą mnogą od nazwy jednoręki bandyta w znaczeniu maszyny hazardowej. Ja twierdziłem, że brzmi ona jednoręcy bandyci, natomiast znajomy uważał, że nie chodzi tu o człowieka, więc poprawna forma to jednorękie bandyty. Kto miał rację?
  • nie zasypiać gruszek w popiele
    14.03.2003
    14.03.2003
    Szanowni Państwo,
    od długiego czasu nurtuje mnie pochodzenie powiedzenia nie zasypiać gruszek w popiele. Jakkolwiek jego znaczenie jest powszechnie znane, to jednak skąd w nim słowo zasypiać? Od spania? Czy zasypiać można uważać za jakąś wcześniejszą formę usypiać? A może od zasypywania, co sugeruje moja znajoma, uważając, że w wersji współczesnej powiedzenie to brzmi nie zasypywać gruszek w popiele.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Anna
  • adiektywizacja imiesłowów
    17.06.2015
    17.06.2015
    Czy mogłabym prosić o informację, jak rozpoznać przymiotniki będące genetycznymi imiesłowami?
  • brzeg i przystanek
    23.12.2009
    23.12.2009
    Witam!
    Jak poprawnie powinno się powiedzieć: „Spałam z brzegu łóżka” czy może „Spałam z brzega łóżka”? Analogicznie – „Szłam w kierunku przystanku / ka”?
    Pozdrawiam i dziękuję
  • co się da
    3.10.2012
    3.10.2012
    Czy można uznać za poprawne wyrażenie robienie, co się da? Wątpliwość bierze się z tego, że o ile robić łączy się z biernikiem (robić co), o tyle robienie już z dopełniaczem (robienie czego). Jednak robienie, CZEGO się da brzmi chyba zbyt dziwnie.
  • czy…, czy…

    8.03.2024
    8.03.2024

    Szanowni Państwo,

    WSO w zasadzie 90.E.2 podaje przykład zdania: „Ćwiczył zawsze, czy był zdrowy, czy chory” (z przecinkiem przed powtórzonym spójnikiem). Jednocześnie w tym samym punkcie zastrzega, że tam, gdzie powtórzone „czy” ma znaczenie spójnikowe i da się zamienić na „lub”, przecinka nie stawiamy. I podaje ten sam przykład: „Ćwiczył zawsze, czy był zdrowy czy chory”. Zdania nie mają szerszego kontekstu, różnią się wyłącznie użyciem przecinka. Czy jest to błąd, czy też da się zinterpretować je inaczej w obu przypadkach? W takim razie jak? Czy przeciętny użytkownik języka będzie potrafił z pomocą słownika rozstrzygnąć, kiedy w podobnej sytuacji postawić przecinek?

    Z wyrazami szacunku,

    MB

  • dzielić łoże
    3.03.2013
    3.03.2013
    Słowniki podają, że dzielić z kimś łoże znaczy tyle co 'współżyć z kimś płciowo', i jest to jedyne znaczenie, jakie udało mi się znaleźć w słownikach. Czy o sytuacji, gdy komuś przyjdzie spać z kimś w jednym łóżku bez współżycia płciowego (np. ze względu na niedobór łóżek w warunkach rodzinnych, turystycznych czy szpitalnych) też można powiedzieć, że osoby takie dzieliły łoże?
  • Dzień dobry czy Dobry wieczór?
    31.01.2006
    31.01.2006
    Jaki jest przedział czasowy odnośnie używania zwrotów typu: Dzień dobry a Dobry wieczór i Do widzenia a Dobranoc? Moje pytanie dotyczy sytuacji, gdy zimą znaczna część społeczeństwa o godzinie np. 16.00, wchodząc do sklepu, mówi Dobry wieczór, a wychodząc – Dobranoc. Dziwi mnie to, bowiem zawsze używam słów Dobry wieczór, gdy mamy do czynienia z godzinami wieczornymi, tj. np. od 19.00, a Dobranoc, gdy nadchodzi czas pójścia spać. Jaka jest zatem reguła używania powyższych zwrotów?
  • Magać / majgać i majgany

    3.09.2018
    3.09.2018

    Moje pytanie dotyczy określenia majgany/a. Moja koleżanka często go używa do określenia osoby żywej, sprytnej, obrotnej. Twierdziła, że to zwrot z gwary podhalańskiej, jednak ja spotkałam się raczej z określeniem śwarny, a majgany słyszałam po raz pierwszy od niej, mimo że na Podhalu się wychowałam.


    Zatem chciałam zapytać, z jakiej gwary czy też regionu Polski pochodzi to określenie? Serdecznie dziękuję!

  • Objaśnienia zwrotów obcojęzycznych

    28.10.2021
    28.10.2021

    Dzień dobry,

    mam pytanie odnośnie poprawnego zapisu cytatów obcojęzycznych (konkretnie niemieckich), w polskim tekście, podaję dwa przykłady dla zobrazowania problemu:

    1. Kilku żandarmów puściło się biegiem wzdłuż pociągu, krzycząc: „Halt! Halt!”

    2. Gdy tylko zaspokoili swoją ciekawość, wyrazili na głos zdziwienie: „Was?! Das sind Polen?

    W którym miejscu powinnam umieścić tłumaczenie powyższych słów/wypowiedzi? Czy polskie tłumaczenie również ująć w cudzysłów z zachowaniem znaków interpunkcji?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego