-
olbięcki czy olbięciński?30.10.200930.10.2009Chciałbym dowiedzieć się czegoś o tworzeniu przymiotników od nazw miejscowości. Czy obowiązują konkretne zasady, czy poprawna jest zawsze forma używana przez mieszkańców danej miejscowości? Mój dobry kolega pochodzący z Olbięcina (lubelskie) twierdzi, że kościół w Olbięcinie jest olbięcki, a nie olbięciński, jak w przypadku Szczecina, bo paprykarz jest szczeciński. Może się mylę i jednak kolega ma rację, ponieważ Olbięcin założony został przez braci Olbięckich?
Pozdrawiam
Rafał Samborski -
Orzeczenie przy podmiocie szeregowym
2.12.202010.02.2016Szanowni Państwo,
moje pytanie dotyczy orzeczenia przy podmiocie szeregowym w zdaniach:
Zasady fizyki, jakim podlega(ją) stal i guma, znajdziesz w podręczniku,
W domu jest kilka starych książek i wyblakłe plakaty, majtki, koszule i spodnie,
Bliżej nas miało stanąć kilka drzew i osiedle,
Moim zdaniem są poprawnie zbudowane. Czy mam rację?
Z poważaniem
Czytelniczka
-
Orzecznik rzeczownikowy w narzędniku i mianowniku
21.12.202321.12.2023Zastanawiam się nad różnicą pomiędzy użyciem czasownika „być” z rzeczownikiem w narzędniku a w mianowniku. Zazwyczaj stosujemy formę z narzędnikiem „Kim jesteś?” i odpowiadamy np. „Jestem żołnierzem/Polakiem/człowiekiem”. Można się też spotkać z rzadszym sformułowaniem tego pytania: „Kto jesteś?” i wtedy odpowiedź to „Jestem żołnierz/Polak/człowiek”. W znanym wierszu Władysława Bełzy pada „Kto ty jesteś? — Polak mały”. Dlaczego te dwie formy występują i czym dokładnie się różnią? Czy mają jakiś inny wydźwięk?
I skoro zazwyczaj mówimy „Jestem człowiekiem” a nie „Jestem człowiek”, to czemu mówimy „Jestem Anna” a nie „Jestem Anną”?
Pozdrawiam,
-
paść, ale dać radę25.09.200725.09.2007Czy poprawne jest wyrażenie padł nowy rekord? Według mnie paść może stary rekord (nie jest już ważny), tak jak został pobity stary rekord. Czy mam rację?
Tak samo jakoś nie pasuje mi padła wygrana, padła odpowiedź. Jakoś nie pasuje mi tutaj użycie słowa paść.
I interesuje mnie pochodzenie wyrażenia dać radę. Zawsze sobie myślę – komu dać tę radę i na jaki temat? :-)
Z wyrazami szacunku
Michał Brandt -
poczem i po czym4.04.20144.04.2014Upłynęło już sporo lat gdy siedziałem w ławce szkolnej, wiele pamięć zatarła, interesuje mnie pisownia wyrazu poczym, piszemy razem, czy osobno?
-
postaci czy postacie?20.11.200920.11.2009Witam.
Przejdę może do rzeczy: opisujemy postaci czy postacie? Według mnie poprawna jest forma druga, natomiast otoczenie uparcie stara się wpoić mi pierwszą. Które z wyrażeń jest poprawne? A może oba?
-
poszlim i zrobilim15.05.200715.05.2007Proszę o kilka słów na temat form wzięlim, zrobilim, szlim. Jaki jest ich status w polszczyźnie – gwarowe? archaiczne? poprawne czy nie? Czy można je tworzyć dla każdego czasownika? Czy istnieją analogiczne formy dla innych osób niż pierwsza liczby mnogiej?
-
prawdziwy patriota1.02.20021.02.2002Czy dopuszczalne jest użycie zwrotu, który jest często spotykany w polskich mediach – prawdziwy patriota i jakie są najlepsze określenia tego słowa?
-
problem z iściem13.01.201313.01.2013Z czego wynika problem z formą iście utworzoną od czasownika iść? Argumenty za:
– odnotowana przez Doroszewskiego;
– w tejże postaci „oczywista” w przypadkach z przedrostkami (przyjście, wejście, dojście itd.; zmiana i w j jak dla idę – przyjdę, wejdę);
– jest i potrzebna, i używana (fraza iścia do daje w Google 6880 trafień).
A jakie argumenty decydują o niechęci słownikarzy do tej formy? -
proszę bardzo czy bardzo proszę?28.01.200328.01.2003Czy w języku polskim są reguły dotyczace składni budowania zdań. Mam wątpliwości, czy poprawnie jest powiedzieć bardzo proszę, czy tez proszę bardzo, jak również bardzo dziękuję, czy dziękuję bardzo.
Pozdrawiam i dziękuje bardzo (lub odwrotnie) za odpowiedź.
Leszek Mazur