stara
  • Ozdóbeczka

    18.11.2015
    18.11.2015

    W poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/kosciol-kosciolek-kosciolek-koscioleczek;13419.html można przeczytać, że (i dlaczego) nie kościółeczek, tylko kościołeczek. Czy analogicznie będzie: nie ozdóbeczka tylko ozdobeczka?

  • pałażnik, połaźnik, podłaźnik
    29.11.2006
    29.11.2006
    W płd.-wsch. Polsce używany jest wyraz bałażnik (albo pałażnik – próbuję to ustalić), związany ze zwyczajami świątecznymi. Nie udało mi się tego wyrazu znaleźć w żadnym słowniku (nawet w Doroszewskim i Brücknerze) ani w Google, więc albo nie taka forma, albo wyraz mało znany. Prawdopodobnie jest to albo każdy kolędnik, albo pierwsza osoba, która po Nowym Roku przekroczy próg mieszkania. Czy mogę liczyć na Państwa pomoc?
  • Panie Nowak!
    7.04.2004
    7.04.2004
    Proszę o pomoc w następującej kwestii: czy poprawne i eleganckie jest zwracanie się w rozmowie ze znanymi nam od dawna osobami po nazwisku? Na przykład: „Co słychać u Pana, Panie Nowak?” (zamiast na przykład Marku). Dodam, że nie chodzi o kontakty formalne, zawodowe, tylko prywatne.
  • pani motorniczy
    3.04.2009
    3.04.2009
    Szanowni Państwo,
    ostatnio spotkałem się z określeniem pani motorniczy. Czy jest ono uznawane za dopuszczalne, czy jest niepolecane? Razi mnie jego użycie, naturalniejsze wydaje mi użycie formy pani motornicza. Gdy się używa pierwszej, wymienionej przeze mnie formy, niemożliwe jest odmienienie jej inaczej niż z żeńskim przymiotnikiem („Spotkałem panią motorniczy” brzmi sztucznie). Trudno mi znaleźć inne przykłady, oprócz stajenny. Co o tym myśleć?
    Łączę wyrazy szacunku,
    Piotr Kowalski
  • „Państwo słuchają” czy „Państwo słuchacie”?
    22.11.2006
    22.11.2006
    Witam!
    Osoby prowadzące audycje radiowe mówią: „Państwo słuchają, jak opowiadam…”, „Państwo piszą do mnie listy…”. Skąd pochodzi takie zastosowanie czasowników słuchają, piszą (3 os. l. mn.) w odniesieniu do 2 os.? Bardziej poprawna wydaje się forma: „Państwo piszecie do mnie listy”. Która forma jest poprawna?
    Dziękuję i pozdrawiam
    Ewa Krot
  • Pecekówka

    30.05.2022
    30.05.2022

    Moja babcia używała określenia pecekówka na panią z PCK, która przychodziła pomagać starszym. Czy można tak napisać w tekście powieści? A jeśli tak, to z cudzysłowem czy bez?

  • Pekin – Beijing
    30.09.2002
    30.09.2002
    W mojej szkole nauczyli mnie nazw, które z czasem, z jakiegoś (nieznanego mi) powodu zostały zmienione. Czy to, że Pekin nie nazywa się Pekin, tylko Beijing, to skutek działania językoznawców, polityków czy geografów? Czemu to miało służyć? Usiłowałem się dowiedzieć, ale Wszystkowiedzący Internet nie potrafił mi pomóc. Jeżeli to właściwy adres, to będę wdzięczny za odpowiedź.
    W.Reczek
  • penitencjariusz
    8.07.2008
    8.07.2008
    Szanowni Eksperci!
    Kto to jest penitencjariusz? Zauważyłem, że powszechnie słowem tym określa się kogoś zamkniętego w więzieniu, odsiadującego wyrok itp., jednakże w żadnym słowniku nie znalazłem takiej definicji. W słownikach języka polskiego i wyrazów obcych penitencjariusz to tylko rodzaj katolickiego duchownego.
    Byłbym niezmiernie wdzięczny, gdyby zechcieli Państwo rozstrzygnąć tę kwestię.
  • perfumy
    19.12.2001
    19.12.2001
    Jaka jest poprawna forma: „Kupiłem ten perfum” czy „Kupiłem tę perfumę"? Ta perfuma czy ten perfum? Za odpowiedź będę wdzięczny.
    Pozdrowienia
    Dr.D.v.Goschtowtt
  • pergamoński czy pergameński?
    4.09.2002
    4.09.2002
    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie rozbieżności w zapisie przymiotnika od nazwy Pergamon. Według słownika ortograficznego przymiotnik winien brzmieć pergameński. Taka właśnie formę (chyba bez wyjątku) można znaleźć w 7-tomowej encyklopedii PWN. Jednakże w najnowszej, Wielkiej encyklopedii PWN znajdujemy formę pergamoński, np. hasło Berlin wspomina o Muzeum Pergamońskim. Co sądzić o tej rozbieżności? Czym jest spowodowana? Czy obie formy są równie poprawne?
    Jakoś bardziej „swojska” wydaje się nam forma z o, a więc pergamoński (używana na przykład w „Słowniku mitów” W. Kopalińskiego), ale pragniemy poznać opinię specjalistów.
    Z poważaniem
    Andrzej Szymczak
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego