Dzień dobry, Szanowny Panie Profesorze,
dlaczego w związku frazeologicznym stawać w szranki występuje forma rzeczownika w bierniku, a nie w miejscowniku? Czy ma to związek z historią języka?

Dzień dobry.

Ostatnio coraz częściej spotykam się z użyciem słowa hardy w języku polskim w znaczeniu czegoś trudnego lub w znaczeniu intensywności (generalnie grupa znaczeń o pochodzeniu z angielskiego słowa hard). Nie zgadza się to jednak ze słownikową definicją przymiotnika hardy w słowniku PWN to jest (na chwilę obecną) dumny lub butny.

Kiedy można uważać, że dane znaczenie słowa w języku polskim uległo rozszerzeniu i w ramach mowy potocznej nie jest błędnie używane?

Skąd wzięła się, używana nagminnie przez notariuszy, forma „stawający do aktu”?

Można stawać (do boju, a więc i do aktu zapewne), byliby to więc „stający do aktu”. Można stawić się u notariusza, zatem teoretycznie mógłby być „stawiający się do aktu”. Formy „stawający” nie widzę w słownikach i razi mnie ona przy czytaniu każdego współczesnego aktu notarialnego.

Pozdrawiam serdecznie

Stanisław Winiecki

Czy można powiedzieć: „Z każdym dniem staje się coraz mądrzejszy”, czy raczej: „Z każdym dniem staje się mądrzejszy”?

Szanowni Państwo!
Moje pytania i wątpliwości dotyczą obuwia. Po pierwsze trupięgi. Buty zakładane nieboszczykowi do trumny. Byle jakie, lipne, ponoć czasem nawet tekturowe, bo przecież prawdziwych szkoda. Interesuje mnie etymologia tych trupięgów.
W czasach mojej babki i wcześniej, gdy kapcie można było ubrać jedynie nocą, wybierając się do wychodka, po domu chodziło się w obuwiu dziennym. Buty, trzewiki, kamasze… Których używano w domu, a których na zewnątrz?

Szanowna Poradnio!

Od jakiegoś czasu zastanawia mnie, czy aby opisać przemianę czegoś/kogoś w coś, można użyć zarówno czasownika zmieniać się, jak i zamieniać się. Grzebałam w słownikach i nie znalazłam jednoznacznej odpowiedzi. Być może moje odczucie, sugerujące mi, że powinno się w tej sytuacji użyć czasownika zmieniać się jest czysto subiektywne i niczym niepoparte. Tak król Midas, dla przykładu, zmieniał czy zamieniał wszystko w złoto?

z poważaniem,

Aleksandra Dobrowolska

Szanowni Państwo!

Zdanie: "Święta Wielkanocne – mistyczne tradycje i nieoczywiste nawiązania w kulturze". W pewnym portalu związanym z czytelnictwem kolejny już raz ktoś używa określenie "nieoczywiste". Moim zdaniem bez ładu, składu ani sensu. Czyżby pojawiło się, po "epicki", kolejne modne słowo, które nic nie znaczy w przypadkach, w których je zastosowano, ale ładnie i ambitnie wygląda?

Z poważaniem – Dociekliwy

Szanowni Państwo,
moje pytanie dotyczy spolszczonych gier komputerowych, w których obok dialogów w oryginalnym języku pojawiają się podpisy w języku polskim. W przypadku, gdy jakaś postać zwraca się do głównego bohatera (to jest gracza), słowo panie (np. w wyrażeniu panie Kowalski) powinno być zapisane z dużej, czy z małej litery? Zgaduję, że z małej, ponieważ postać, która się do nas odzywa, jest fikcyjna, ale chciałbym poznać Państwa opinię.
Pozdrawiam,
Sebastian

Imiona (oraz chyba ogólnie – rzeczowniki) można zdrabniać. Katarzyna staje się Kasią, a krzesło – krzesełkiem. Czy jest proces odwrotny, a jeśli tak, to jak się on nazywa? Przykład z mojego najbliższego otoczenia – Florian, który lubi jak się do niego mówi „zgrubiale” Florosław :) Jest to oczywiście pseudonim z przymrużeniem oka, ale być może „jest na to jakiś paragraf”. Analogicznie: góra – górsko/górzysko, chłop – chłopidło itp.

Podczas rozmów politycznych i prawnych dotyczących zniewagi zacząłem się zastanawiać nad poprawnością językową – słowa zelżyć i powaga odnoszą się do sił grawitacyjnych.
Czy można mówić, że ważny urząd zelżył się, gdy łamie umowę społeczną?
Czy znieważamy, mówiąc, że utracił powagę?