styl
  • wymóg

    8.06.2023
    8.06.2023

    Szanowni Państwo,

    w recenzji jednego z prawniczych tekstów naukowych natrafiłem na krytykę użycia słowa „wymóg”. Recenzent zauważył, że wyrazu tego w wielu słownikach języka polskiego w ogóle nie ma. Zaproponował posługiwanie się synonimami takimi jak: przesłanka, wymaganie, konieczność. Zastanawia mnie, skąd bierze się krytyka użycia tego słowa. Czy chodzi jedynie o styl? A może jest to niepoprawnie utworzony rzeczownik od czasownika „wymagać”?

  • za jakiś okres

    9.05.2023
    9.05.2023

    Szanowni Państwo!

    Chciałbym spytać, czy poprawna jest forma „dane za+(tutaj miesiąc lub inny odcinek czasu)”. Np. w Polityce znalazłem takie zdanie: „Za czerwiec nie mamy jeszcze danych, ale wyraźnie widać, że od stycznia do maja tego roku na mydło Polacy przeznaczali już znacznie mniej niż rok wcześniej”.

    Dane nie powinny być z czerwca albo w czerwcu? Sprawdziłem w wyszukiwarce PWN-u i widzę, że taka forma pojawiała się już co najmniej w latach dziewięćdziesiątych. Szczerze mówiąc, nie mam przeciw jej użyciu żadnego argumentu, jedynie odczucie, że nie jest ona poprawna, że jest jakaś taka nienaturalna.


    Z poważaniem

    wielki fan poradni

  • model Creighton, model creightonowski

    7.10.2022
    7.10.2022

    Uprzejmie proszę o poradę, czy zgodnie z poprawną polszczyzną nazwa „Model Creighton” używana w języku polskim powinna się odmieniać, czy nie. Nazwa „Model Creighton” – określająca naukę metody obserwacji cyklu – pochodzi od nazwy uniwersytetu  Creighton University z Omaha, a ta z kolei pochodzi od nazwiska założyciela Edwarda Creightona.

  • absolutnie
    22.04.2008
    22.04.2008
    Witam,
    tym, co mnie szczególnie razi, a czego zwłaszcza w mediach jest pełno, jest sformułowanie absolutnie. Z zajęć językoznawczych wyniosłam wiedzę, że słowa tego można prawidłowo używać jedynie w zaprzeczeniach. Tymczasem wkoło słyszę, że coś jest absolutnie piękne, wspaniałe itd. Proszę o poradę, bo w tym całym chaosie już sama zaczynam wątpić w swoją ciężkim wysiłkiem zdobywaną wiedzę.
  • Adaptacja fleksyjna zapożyczeń

    10.01.2024
    29.12.2023

    Szanowni Państwo,

    chciałbym dopytać w sprawie nieodmienności wyrażeń łacińskich typu modus operandi. W słowniku można odnaleźć sformułowanie, że wyrażenie w każdej formie jest takie samo. Dla osób znających jednak język łaciński zdania „analiza modus operandi sprawcy”, a tym bardziej „są różne przykłady modus operandi sprawców” wygląda co najmniej dziwacznie. Czy można jednak stosować odmianę takich zwrotów i budować zdania typu „analiza modi operandi”? Jaka jest też przyczyną tej nieodmienności? Z góry dziękuję za pomoc.


    Z wyrazami szacunku

    Daniel

  • akcenty i wiersz
    2.02.2015
    2.02.2015
    Witam!
    Mam jeszcze jedno pytanie. Kilka dni temu uczyłam się wiersza do szkoły na konkurs, który odbył się dwa dni temu. Nadal nurtuje mnie pytanie, jak postawić akcent w słowach: republika, oduczyć, podpisałybyście, najsławniejszy, czterysta, posprzątalibyśmy i odpocząłby. Ale szczególny dylemat mam ze słowem gramatyka (akcent powinien być postawiony na ma czy ty?). Głupio trochę o to pytać, ale w końcu po to jest poradnia.
    Z góry dziękuję :)
  • Album od Lady Gagi

    25.01.2021
    25.01.2021

    Dzień dobry!

    Czy sformułowania w stylu: prezenty od Kauflandu, film od twórców Shreka, nowy album od Lady Gagi etc. są poprawne? Czasami trzeba się wesprzeć słowem od przez dopełniaczem (np. noga od stołu), ale te konstrukcje wydają mi się błędne, ponieważ sugerują, że ktoś nam coś daje za darmo. Moim zdaniem powinno być: prezenty z Kauflandu, film twórców Shreka, nowy album Lady Gagi.

  • Alternatywa
    25.03.2019
    25.03.2019
    Korektorka zwróciła mi uwagę na niepoprawne jej zdaniem użycie słowa alternatywa w zdaniu: Alternatywą dla sztangi są ćwiczenia na klatkę z hantlami. Jednak w słowniku alternatywa opisana jest także jako „potocznie: inna możliwość, inne rozwiązanie”. Wolałabym zostawić alternatywę w tym zdaniu, bo tekst, choć pisany, cechuje się prostym stylem, zrozumiałym dla każdego i zakładam, że w takiej formie alternatywy używają nasi czytelnicy. A może to jednak błąd?
  • Aparat edytorski w służbie czytelności tekstu

    14.01.2023
    14.01.2023

    Witam,

    czy dopuszczalny jest zapis poniższych tekstów?

    „Starsza pani znowu krzyczy, żebym stąd poszła, nie słyszysz, odejdź!”;

    „Ale, mówi, skoro jestem jej wnuczką – wsuwa szpilkę w kok – może zrobić dla mnie wyjątek. Może nauczyć mnie paru rzeczy, ale tylko jeśli naprawdę tego chcę. Po raz kolejny wyciąga rękę. Chcę, odpowiadam.”;

    „Grajek nalega, żebym zatańczyła, na co czekasz, mała, zatańcz dla biednego Milána, gryfem wskazuje na zdjęcie między strunami.”

    Dziękuję i pozdrawiam


  • Barbie i Ken

    17.03.2021
    17.03.2021

    Czy nazwy słynnych lalek, Ken i Barbie, należy pisać dużą literą? To nazwa handlowa produktu, a zarazem typ.

    Chodzi mi o zdania w stylu: Z nażelowaną fryzurą i sztuczną opalenizną chłopak przypominał Kena/kena. Miała pięć barbie/Barbie.

    Pozdrawiam

    D.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego