szokować
  • szokująca informacja
    14.01.2012
    14.01.2012
    Czy zdanie „Szokująca informacja okazała się prawdziwa” jest poprawne? Mnie się wydaję, że imiesłów przymiotnikowy czynny nie może występować z czasownikiem w czasie przeszłym, jakim jest tu forma czasownika okazać się.
  • Byłem na Papieżu…
    8.03.2002
    8.03.2002
    Szanowni i Ukochani Profesorowie!
    Będę wdzięczny za ocenę mojej lingwistyczno-etycznej analizy pewnego wyrażenia, którą przedstawiam (jest to fragment mojego artykułu):
    Przed jedną z pielgrzymek Papieża do Polski dziesięciu osobom postawiłem pytanie: „Czy będziesz w czerwcu na Papieżu?” i nikogo nie zdziwiło takie sformułowanie. A zatem wyrażenie być na Papieżu weszło do mowy potocznej.
    Gdy Karol Wojtyła był jeszcze w Krakowie, nikt, kto uczestniczył we mszy odprawianej przez niego, czy w spotkaniu z nim, nie powiedział: „Byłem na Biskupie” czy „…na Wojtyle”. Rozwińmy rzecz szerzej. „Byłem na koncercie chopinowskim” – mówimy, gdy wykonawcą jest jakiś mało znany artysta, i najważniejszym jest tu Chopin. Ale gdy ktoś miał szczęście słuchać pianisty tej miary, co Małcużyński, powie raczej: „Byłem na Małcużynskim”, Chopin schodzi na dalszy plan. „Byłem na Rollingstonsach” – mówiło się. „Byłem na Wałęsie” – słyszałem też taką wypowiedź, gdy Lech był u szczytu swej popularności. Prawidłowe sformułowanie jest: „Byłem na spotkaniu (występie) z X”. Gdy jednak X staje się gwiazdą, bożyszczem tłumów, wówczas to, co on ma nam do przekazania, mało się liczy, najważniejszy jest on sam – idol. I w takich sytuacjach mamy tendencję mówić: „Byłem na X”.
    Podczas papieskich pielgrzymek najczęściej uczestniczymy w Eucharystii odprawianej przez Ojca Świętego i jeżeli potem mówimy: „Byłem na Papieżu”, to należy wyciągnąć wniosek, że najważniejszym był tu sam Papież, a Ofiara Chrystusa jedynie tłem, dekoracją. Tak, język jest jak papierek lakmusowy, które może ukazać w nas samych rzeczy, jakich nie dostrzegamy, jakich często nie chcemy dostrzec.

    Marek Przepiórka
  • Epatować empatią
    12.01.2016
    12.01.2016
    Mam pytanie dotyczące cytatu:
    Kiedyś żyłem z zamiarem bycia dobrym, epatującym empatią, walczącym o zwierzęta, żyjącym dla wyższych idei człowiekiem. Dziś śmieszą mnie wszyscy, którzy próbują ratować świat. On jest już dawno martwy.
    Czy jest to napisane poprawnie? Jeśli nie, to jak to napisać, by brzmiało dobrze? Wydaje mi się, że wydźwięk powyższego cytatu kole w ucho. Jednak proszę o odpowiedź.
    Kłaniam się pięknie
    Michał.
  • kobietki i Panowie
    16.03.2013
    16.03.2013
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z uprzejmą prośbą o poradę. Czy w e-mailu, oficjalnym, wysłanym do wszystkich pracowników, można zastosować zwrot: kobietki i Panowie? Jest jeden Pan, na wyższym stanowisku, który w ten sposób się wypowiada. Bardzo mnie to irytuje, lecz nie mogę znaleźć wytłumaczenia językowego, dlaczego odbieram określenie kobietki tak negatywnie? Państwa podpowiedź pomogłaby mi w zwalczeniu niekulturalnego zachowania.
    Z poważaniem

    Elżbieta Mazur
  • KPH
    21.07.2010
    21.07.2010
    Jak powinien wyglądać poprawny zapis nazwy Kampanii Przeciw Homofobii? Oficjalne źródła podają pisownię dużymi literami (podobnie skrótowiec – KPH). Moim zdaniem jest to jednak błąd, ponieważ słowo przeciw to przyimek, a spójniki i przyimki będące nieinicjalnymi składnikami nazw własnych zapisujemy małą literą. Czy istnieją argumenty przemawiające za pisownią wbrew tej ogólnej regule?
  • małe co nieco i małe Conieco
    9.04.2002
    9.04.2002
    Witam serdecznie.
    Wczoraj widziałam przed nową kawiarnią napis „Zapraszamy na małe co nie co”. Według mojej wiedzy jest to błąd, bo dotychczas sądziłam, że nieco to całosć, ale właścicielka sklepu powiedziała, że to jest poprawne. Bardzo proszę o wyjaśnienie kwestii, bo moja wiedza legła w gruzach.
    Małgorzata
  • masakryczny
    5.10.2005
    5.10.2005
    Czy poprawne jest utworzenie od rzeczownika masakra przymiotnika masakryczny, na zasadzie makabra – makabryczny?? Czy masakryczne opowiadanie to wyrażenie poprawne?? Co właściwie oznacza wyraz masakryczny, który często jest używany jako przymiotnik nacechowany pozytywnie, np.: „To była masakrycznie fajna zabawa”?? Dziękuję za odpowiedź.
  • Model
    2.03.2020
    2.03.2020
    Dzień dobry,
    mam pytanie odnośnie odmiany rzeczownika model w sensie ‘wzór, fason’. Słownik PWN podaje jako prawidłową formę dopełniacza w liczbie mnogiej modeli, natomiast w innych źródłach natrafiłam na informację, że dopuszczalna jest też forma modelów, stąd moje pytanie: czy fason – model może mieć formę modelów? Czy jest to błąd?
    Z góry dziękuję i pozdrawiam
  • niedawno temu
    12.02.2012
    12.02.2012
    Wielu przedstawicieli starszego pokolenia konsekwentnie posługuje się wyrażeniem niedawno temu zamiast dominującego współcześnie niedawno (por. np. zdanie W. Szymborskiej z odczytu noblowskiego: „A jeszcze tak niedawno temu, w pierwszych dziesięcioleciach naszego wieku, poeci lubili szokować wymyślnym strojem i ekscentrycznym zachowaniem”). Czy Państwa zdaniem wspomniany zwyczaj językowy wart jest podtrzymania?
  • rozziew i rozdźwięk
    27.05.2015
    27.05.2015
    Czy jest jakakolwiek różnica (choćby stylistyczna) między słowami rozziew i rozdźwięk? Czy można ich używać wymiennie? Na przykład: „Rozziew/rozdźwięk między tym, co robił, a tym, co mówił był szokujący”.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego