telefon
  • Interpunkcja wyrażeń oznaczających stosunek mówiącego do treści wypowiedzi

    12.12.2022
    12.12.2022

    Dzień dobry, chciałam zapytać, czy wyrażenie: „ku mojemu zaskoczeniu” powinno się oddzielać przecinkiem od reszty zdania i czy ma na to wpływ jego położenie w zdaniu: w środku albo na początku. A może poprawne będą oba zapisy: i z przecinkiem, i bez przecinka? Jeśli tak, to dlaczego? Czy to zależy po prostu od preferencji piszącego?

    Bardzo dziękuję!

  • iPhone
    20.09.2017
    20.09.2017
    Interesuje mnie odmiana słowa iPhone w narzędniku. Według zasad odmiany słów zakończonych niemym -e iPhone staje się w tym przypadku iPhone’em. Czy nie istniałaby jednak możliwość zapisania nazwy tego produktu w innej formie, tzn. iPhonem? Na przykład ze względu na dobrze przyswojony w języku polskim morfem -fon, który iPhone zawiera? A jeśli byłoby to możliwe, czy w takim odmiana tego słowa we wszystkich pozostałych przypadkach powinna być inna?

    Pozdrawiam
    Ida
  • Jestem samochodem
    14.03.2013
    14.03.2013
    Kilka dni temu usłyszałam przypadkowo pytanie: „Czy jest pan samochodem?”. Zdaję sobie sprawę z tego, że logiczniej byłoby zapytać „Czy przyjechał Pan samochodem?”, ale być może w języku potocznym można używać pierwszej wymienionej przeze mnie konstrukcji… Będę zobowiązana za kilka słów na ten temat.
    Za wszystkie porady serdecznie dziękuję i cieszę się, że udało mi się trafić na otwartą linię ;-)
  • Jeszcze o pleonazmach

    2.01.2021
    2.01.2021

    Mam 2 pytania odnośnie do pleonazmów.

    1. Czy można powiedzieć, że ktoś gra w grę, zwłaszcza jeśli nie jest istotny tytuł gry lub jeśli nie znam nazwy gry, w którą ktoś gra?

    2. Czy jeśli chcę podkreślić, że ktoś dzwoni używając dzwonka (do drzwi), ale nie telefonem, domofonem etc., to czy mogę powiedzieć, że dzwoni dzwonkiem?

  • Kalka, replika, półkalka, kalka częściowa, hybryda itp.

    21.02.2024
    21.02.2024

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie ostatnio, czym właściwie w polskiej terminologii etymologicznej są „półkalki” czy też „kalki częściowe”. Spotykałam ten termin przede wszystkim jako określenie słowa lub zwrotu zbudowanego na wzór wyrażenia obcojęzycznego, częściowo z elementów rodzimych, a częściowo z elementów obcych (np. u Borysia 'wieloryb' jako półkalka średnio-wysoko-niemieckiego 'walvisch'). Jednak sporadycznie zdają się one być używane w zgoła innym znaczeniu, którego pewna już jestem mniej (np. w elektronicznym WSJP 'gadzinówka' jako częściowa kalka z niemieckiego 'Reptilienfond'.) Jak zatem powinno się stosować te terminy?

    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję.

  • klawisz
    16.02.2007
    16.02.2007
    Witam,
    moje pytanie dotyczy etymologii słowa klawisz używanego potocznie na określenie strażnika w zakładzie karnym. Przypuszczam, że ma ono źródło w gwarze więziennej (tzw. grypserze) i zabarwienie pejoratywne. Jednak funkcjonariusz zakładu karnego pouczył mnie, ze diametralnie się mylę, że klawisz to określenie jak najbardziej pozytywne, utożsamiające braterstwo funkcjonariuszy SW.
    Pozdrawiam serdecznie
    Magda
  • Konstrukcje ‘od… do…’ z półpauzą
    1.06.2016
    1.06.2016
    Szanowni Państwo,
    interesuje mnie zapis liczebników w prozie. Który zapis będzie poprawny?
    • skazano ich na dwa lata–pięć lat; siedem i pół tysiąca–dwadzieścia pięć tysięcy
      czy
    • skazano ich na dwa–pięć lat; siedem i pół–dwadzieścia pięć tysięcy?

    Rozumiem, że dwadzieścia–pięćdziesiąt tysięcy ludzi może być mylące: nie wiadomo, czy chodzi o dwadzieścia czy dwadzieścia tysięcy?

    Pozdrawiam
    Katarzyna C.
  • limit przelewów

    17.04.2024
    17.04.2024

    Dzień dobry,

    słownikowo limit łączy się z dopełniaczem, czyli np. limit płatności, ale gdy mówimy o limicie dziennym w poniższych połączeniach, to która wersja jest prawidłowa?

    1. Limit dzienny dla przelewów

    2. Limit dzienny do przelewów

    3. Limit dzienny przelewów - ale czy to nie brzmi, jakby chodziło o liczbę przelewów?

    4. Limit dzienny do konta

    5. Limit dzienny dla konta.


    Z pozdrowieniami

    Ewelina

  • mało liczne
    20.04.2010
    20.04.2010
    Poprawnie napiszemy mało liczne czy małoliczne? Np. w zdaniu: „W tej szkole klasy są mało liczne”. Chodzi o liczebność uczniów w klasie. Intuicja mi podpowiada, że to wyrażenie należy napisać osobno. Nie wiem jednak, dlaczego. Przecież małolitrażowy, małoletni piszemy razem.
    Pozdrawiam.
    Barbara
  • Miłościom a miłością

    15.11.2020
    15.11.2020

    Spieramy się o końcówki w wyrazach. Żona mówi, że nie mam racji w przypadku słowa miłościom, np. Całe życie poświęciłem wielu miłościom (tak jak wielu zajęciom, zainteresowaniom, pracom – liczba mnoga).

    Nadmieniam, że słownik w telefonie podkreśla, jakby to było źle. Ja uważam, że mam rację, jeśli chodzi o liczbę mnogą.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego