tradycyjnie
  • pani dyrektor, ale pani księgowa

    21.01.2009
    21.01.2009

    Proszę o skorygowanie form:

    • pan dyrektor finansowy, pani dyrektor finansowy
    • pan kontroler finansowy, pani kontroler finansowy
    • pan księgowy, ale pani księgowa
    • pan asystent i pani asystentka (???)

    Czy jest jakaś prawidłowość?

    M. Lemańska

  • żeńskie nazwy stanowisk

    6.03.2021
    13.09.2011

    Witam!

    Mam problem z żeńskimi formami nazw takich stanowisk, jak konserwator zabytków, kurator oświaty, dyrektor generalny. Jak jest poprawnie: wojewódzka konserwator zabytków Anna Kowalska czy wojewódzki konserwator zabytków Anna Kowalska? Podobnie sprawa wygląda z kuatorem: wojewódzka czy wojewódzki kurator oświaty Anna Kowalska?

    Dziękuję i pozdrawiam

  • akcent w nazwach tonacji
    27.12.2007
    27.12.2007
    Na który element powinien padać akcent przy wymawianiu nazw tonacji typu C-dur, a-moll itd.? Czyli [CEdur] czy [ceDUR]?
  • Automatyka
    8.02.2018
    8.02.2018
    Coraz częściej w tekstach technicznych znajdujemy zwrot: stosowane są różne automatyki, co, przyznam, wywołuje u mnie zgrzytanie zębów. Można przecież użyć zwrotu: stosowane są różne układy automatyki. Jak więc jest ze stosowaniem liczby mnogiej słowa automatyka i innych tego rodzaju?
  • à w znaczeniu po

    21.05.2021
    21.05.2021

    Skrót à w znaczeniu „po”

    Według Słownika wyrazów Obcych (PWN, 1996), to skrót używany w rachunkowości, np. 10 sztuk à 5 zł. Czy w innych rodzajach tekstów można go używać? Np. w opisie bibliograficznym: Atlas kosmosu, Warszawa: Hachette Polska, 2021-2023, 60 wol. (à 95 [1] s.). O tym skrócie nic nie ma w Edycji tekstów A. Wolańskiego, ISJP PWN, WSJP PWN. Marek Piersa.

  • Biały w szachach

    30.01.2022

    Dzień dobry,

    Czytam i słucham ostatnio dużo o szachach po polsku i po angielsku. Zauważyłem, że wielu trenerów szachowych używa określenia jak w zdaniach: „To było bardzo silne posunięcie dla białego!” „Biały ma teraz dwa pomysły, ruszyć się skoczkiem bądź gońcem”. Chodzi mi o słowo biały. Całe życie słyszałem o białych/czarnych (jako o bierkach szachowych). Mówienie czy pisanie w liczbie pojedynczej wygląda mi na kalkę z angielskiego (jak w zdaniu „White is going to capture c4”). Czy mam rację?

  • Chińskie nazwy osobowe

    17.05.2022
    31.10.2021

    Szanowni Państwo,

    czy przydomki /imiona chińskich myślicieli – Laozi i Zhu Xi powinny być odmieniane? Spotkałam się z pisownią „u Laozi'ego” czy „w tekstach Zhu Xima”. Mam spore wątpliwości, co do słuszności użycia apostrofu w pierwszym przypadku, o dodawaniu końcówek fleksyjnych do „Xi” nie wspominając (M. Xi, D. Xia C. Xiowi (?)). Wiem, że pytania dotyczące odmiany chińskich imion i nazwisk były już przedmiotem analiz w Poradni Językowej PWN, będę jednak wdzięczna za Państwa pomoc.

  • Cienka czerwona linia
    28.12.2016
    28.12.2016
    Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.
  • Czy tekst się ilustruje muzyką?
    5.01.2010
    5.01.2010
    Czy istnieje w języku polskim czasownik, który znaczyłby 'napisać muzykę do słów'? Czy tekst się ilustruje muzyką – czy można to jeszcze określić jakoś inaczej?
  • dalsze informacje

    27.10.2023
    27.10.2023

    Dzień dobry,

    będę wdzięczna za wskazówkę co do poprawności wyrażenia „dalsze informacje”. Czy jest ono kalką językową z języka angielskiego? Czy też można je stosować zamiennie z wyrażeniem „bliższe informacje”?

    Z góry dziękuję za odpowiedź

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego