Zajmuję się zawodowo tłumaczeniami z języka angielskiego i trafiłem właśnie na słowo cataclysmic. Moim pierwszym skojarzeniem było katakliczny, ale chcąc się upewnić, że takie słowo w języku polskim w ogóle istnieje, przeprowadziłem poszukiwania, ale niestety znalazłem jedynie szczątkowe informacje. Są to skany ze starych publikacji, jak np. na stronie https://nfjp.pl/lemma/katakliczny czy w rozdziale „Śpiew końcowy” poematu K. Baczyńskiego „Wesele poety”. W słowniku PWN (ani w korpusie na stronie sjp.pwn) niestety nie udało mi się znaleźć żadnych odniesień, a bardzo zależałoby mi na pewności, że moje użycie w tłumaczeniu słowa katakliczny zamiast katastroficzny jest uzasadnione. Dodam, że tłumaczony przeze mnie tekst (instrukcja do gry bitewnej Warhammer 40,000) jest dosyć specyficzny i dobrze znosi archaizmy.

Chciałbym prosić o poradę z zakresu nazewnictwa. Chodzi o polską nazwę rośliny Geum urbanum. W języku polskim funkcjonują dwa tłumaczenia. Panuje zgoda co do pierwszego członu (kuklik), ale w tłumaczeniu drugiej części panują rozbieżności (pospolity lub zwykły). Według mnie słowo pospolity ma znaczenie pejoratywne. Będę wdzięczny za informację, czy używanie wyłącznie nazwy kuklik zwykły będzie w pełni zgodne z panującymi zasadami językowymi.
Ta piękna roślina zasługuje na szacunek.

Witam!
Jestem od niedawna wykonawcą stempli. Proszę o wyjaśnienie następujących kwestii:
1. Jaką literą – dużą czy małą – należy pisać nazwy stanowisk na pieczątkach, np. prezes zarządu czy Prezes Zarządu, czy może prezes Zarządu (Jan Kowalski)? Podobnie kierownik Działu Logistyki czy Kierownik…? Skład rządu RP na stronach w necie jest pisany małymi literami, np. minister edukacji narodowej Krystyna Łybacka. Czy tak samo powinny wyglądać pieczęcie? Trudno mówić tu o formie grzecznościowej, wszak posiadacz takiego stanowiska zawsze, pieczętując pisma, zwraca się do osób trzecich. Czy jest jakaś reguła, która określa pisanie nazw stanowisk w wypadku pieczątek imiennych?
2. Czy jest dopuszczalne pisanie powyższych nazw literami wielkimi np. PREZES Jan Kowalski?

Szanowni Państwo,
czy tłumacząc z języka obcego na język polski nazwy ustaw, należy stosować pisownię pierwszego słowa danej ustawy od wielkiej litery, czy może zasada to obowiązuje jedynie nazw ustaw polskich?
Bardzo proszę o odpowiedź w imieniu koleżanek i kolegów tłumaczy w Niemczech.
Z wyrazami szacunku
Leszek Woszczak

Dlaczego nazwa ważnego w chińskiej mitologii kamienia 玉 w innych językach tłumaczona jest jako jadeit, a w polskim jako nefryt (por. Nefrytowy Cesarz)? To dwa różne minerały. Czy mając na uwadze polską tradycję nazewniczą można tłumaczyć angielski tytuł gry Jade Empire (inspirowanej chińskimi legendami) jako Nefrytowe Cesarstwo czy też musi być ono jadeitowe? Czy drugi człon można zapisać wielką literą, skoro chodzi o nazwę krainy (jak np. Państwo Środka)?
Pozdrawiam
Dariusz

Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w jednej z kolęd są słowa „Oddajmy za złoto wiarę”. Na lekcjach religii uczą, że jeśli już coś za coś oddawać, to najlepiej życie za wiarę, a przehandlowanie wiary, do tego jeszcze za dobra materialne, to coś nie do pomyślenia.
Podobną konsternację wywołują słowa Ewangelii: „Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie”. Zawsze była mowa raczej o ubóstwie materialnym, a bogactwie duchowym.

Do pytania o numer PIN dodałbym jeszcze, że numer jako tłumaczenie angielskiego number jest w takim kontekście tłumaczeniem dość koślawym. Numer to w polszczyźnie liczba porządkowa. Poprawnym tłumaczeniem w tym znaczeniu byłaby liczba (PIN), bo PIN jest losową liczbą (układem cyfr), a nie numerem porządkowym, jak np. numer obozowy więźnia. Angielskie number  obsługuje oba znaczenia.

No ale nikt tego nie wychwycił dostatecznie wcześnie, a dziś już za późno.

Z poważaniem

Łukasz

Dzień dobry,

Czy w książce tłumaczonej wszystkie nazwy instytucji konsekwentnie powinny być tłumaczone, nawet jeśli nazwa nie figuruje w j. pol?

Pozdrawiam!

Szanowni Państwo,

w tłumaczonej książce mam do czynienia z przypisami autora, redakcji wydania i tłumacza. Czy przypisy autora można oznaczać cyframi, a te pochodzące od tłumacza i redakcji gwiazdkami z odpowiednimi wskazówkami słownymi typu: [przyp. tłum.] / [przyp. red. wyd. wł.]? Czy może jednak przypisy autora i tłumacza powinno się oznaczać cyframi, a tylko redakcyjne gwiazdkami? Dodam, że sprawa dotyczy także podawanych źródeł tłumaczeń przez tłumacza.

Dziękuję,

Miłosz Staszewski

Dzień dobry,
Jaką literą, dużą czy małą, zapisać tłumaczenie hiszpańskiej wyspy Perejil? Owszem, pisząc np. Spór o „Pietruszkę” – dużą, ale czy także w zdaniu Mała wyspa Perejil (pol. Pietruszka) leży…? Czy takie tłumaczenie pisać małą, czy dużą literą?
Dziękuję J.B