uderza������
  • Uderzać

    29.11.2021
    29.11.2021

    Czy czasownika uderzać można używać w znaczeniu zwracać uwagę. Np. Uderzyło mnie ich podobieństwo. Trąci mi to kalką z angielskiego strike, tyle że po polsku mówi się o uderzającym podobieństwie...

    Będę wdzięczna za pomoc.

    D.

  • koperczaki
    21.10.2002
    21.10.2002
    Witam.
    Bardzo interesuje mnie geneza związku frazeologicznego uderzać w koperczaki. Skąd wziął się w języku polskim?
    Pozdrawiam, Daniel.
  • Magać / majgać i majgany

    3.09.2018
    3.09.2018

    Moje pytanie dotyczy określenia majgany/a. Moja koleżanka często go używa do określenia osoby żywej, sprytnej, obrotnej. Twierdziła, że to zwrot z gwary podhalańskiej, jednak ja spotkałam się raczej z określeniem śwarny, a majgany słyszałam po raz pierwszy od niej, mimo że na Podhalu się wychowałam.


    Zatem chciałam zapytać, z jakiej gwary czy też regionu Polski pochodzi to określenie? Serdecznie dziękuję!

  • niesnaski, D. niesnasek

    20.02.2024
    20.02.2024

    „Niesnaski” - jaką powinny mieć formę w dopełniaczu, słowniki, które znalazłem podają „(kogo? czego?) niesnasek”, ale można znaleźć dawne zapisy w postaci „(kogo? czego?) niesnasków"?

    Na przykład wiersz Juliusza Słowackiego „Pośród niesnasków — Pan Bóg uderza...” oraz dostępna w domenie publicznej książka „Słowo dziejów polskich, Tom 3” W. Koronowicza z roku 1860, gdzie jest takie zdanie: „Chciał on na nim zaradzić zewnętrznej potrzebie i spróbować raz jeszcze ukojenia wewnętrznych niesnasków”.

    Czy może jest to forma archaiczna? Czy jest dopuszczalna współcześnie w mowie i piśmie?

  • ze spuszczoną głową i chlipiąc
    14.01.2011
    14.01.2011
    Szanowna Poradnio,
    piszemy: „Podszedł ze spuszczoną głową”, „Podszedł, chlipiąc”. Jak powinna wyglądać interpunkcja w zdaniach złożonych, jeśli nie traktować: i ze spuszczoną głową (I) oraz (ze spuszczoną głową) i chlipiąc (II) jako dopowiedzeń:
    I. Podszedł, chlipiąc(,) i ze spuszczoną głową.
    II. Podszedł(,) ze spuszczoną głową i chlipiąc.

    Dziękuję
    Michał Gniazdowski
  • Co chcesz? Czego chcesz?
    23.12.2013
    23.12.2013
    Jak należy poprawnie odmienić: „Dziecko, które dostaje, co chce” czy „… dostaje, czego chce”?
  • Czasownik chędożyć i jego wulgarne znaczenie
    25.10.2018
    25.10.2018
    Szanowni Państwo,
    jak to się stało, że pierwotne znaczenie czasownika chędożyć ewoluowało od staropolskiego ‘porządkować, czyścić, ozdabiać, czynić pięknym’ do wulgarnego określenia ‘odbywania stosunku płciowego’ – jedynego znaczenia, w jakim jest używany przez współczesnych użytkowników polszczyzny? 

    Pozdrawiam

    Stratos Vasdekis
  • dziubasek czy dzióbasek?
    29.01.2014
    29.01.2014
    Zastanawiam się nad poprawną pisownią zdrobnienia dzióbasek/dziubasek. Zgodnie z zasadami ortografii powinno być chyba ó, bo to od dzióbka. Ale w Internecie o wiele częściej można znaleźć formę przez u. Słowniki internetowe (sjp i miejski) różnią się sposobem zapisu tego słowa. Droga Poradnio, proszę rozwiać moje wątpliwości.
    Z poważaniem
    Agnieszka
  • głusi i głuchoniemi

    5.09.2021
    28.04.2003

    Czy określnie głuchoniemy ma choć w niewielkim stopniu zabarwienie pejoratywne? Czy jest to być może okreslenie już dziś przestarzałe? Czy można je stosować jako synonim słowa niesłyszący?

  • Jak posiekać?
    21.05.2020
    21.05.2020
    Czy (przydatne w książce kucharskiej) określenia posiekać drobno (pleonazm?) i posiekać grubo (oksymoron) bardzo razi?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego