w-oparciu-o
  • Kalka, replika, półkalka, kalka częściowa, hybryda itp.

    21.02.2024
    21.02.2024

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie ostatnio, czym właściwie w polskiej terminologii etymologicznej są „półkalki” czy też „kalki częściowe”. Spotykałam ten termin przede wszystkim jako określenie słowa lub zwrotu zbudowanego na wzór wyrażenia obcojęzycznego, częściowo z elementów rodzimych, a częściowo z elementów obcych (np. u Borysia 'wieloryb' jako półkalka średnio-wysoko-niemieckiego 'walvisch'). Jednak sporadycznie zdają się one być używane w zgoła innym znaczeniu, którego pewna już jestem mniej (np. w elektronicznym WSJP 'gadzinówka' jako częściowa kalka z niemieckiego 'Reptilienfond'.) Jak zatem powinno się stosować te terminy?

    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję.

  • Księżyc i planetoida Io
    2.06.2017
    2.06.2017
    Szanowni Państwo,
    jaki rodzaj gramatyczny ma Io (księżyc Jowisza, planetoida)?

    Z poważaniem
    Czytelnik
  • mieszkańcy Caracas
    22.10.2003
    22.10.2003
    Znalazłem kolejną (po ałmatce / ałmaatce) rozbieżność pomiędzy Nowym słownikiem ortograficznym PWN pod red. E. Polanskiego a Słownikiem nazw własnych Jana Grzeni. Tym razem chodzi o wyraz karakasczyk / karakaszczyk. Jak jest tym razem?
    Przy okazji chciałem skomentować tamtą odpowiedź: jeśli źródło podaje tylko jedną pisownię, nie wspominając ani słowem o oboczności, to czytelnik przyjmuje, że jest to jedyny wariant albo przynajmniej zalecany. Jeśli formy są mniej więcej równoważne, to powinno się wymienić obydwie, a jeśli jedna ma nad druga wyraźna przewagę, to w obu słownikach powinno być tak samo. Oczekiwałbym od tak autorytatywnych źródeł jak pewuenowskie wydawnictwa, by nie stawiały mnie w obliczu takich rozterek.
  • mięs czy miąs?
    7.09.2005
    7.09.2005
    Witam po przerwie wakacyjnej. Moje pytanie dotyczy dopełniacza liczby mnogiej rzeczownika mięso; w szkole uczono mnie formy mięs, pojawia się ona we współczesnych książkach, odnotowują ją jako jedyną nowe słowniki języka polskiego. Ja natomiast zdecydowanie bardziej przekonany jestem do formy miąs, którą zamieszcza jeszcze Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego. Czy mogę zatem w XXI wieku pisać i mówić miąs bez narażania się na zarzut archaizacji języka?
  • nazwisko autora nad artykułem
    16.03.2009
    16.03.2009
    Szanowna Redakcjo,
    proszę o pomoc w ustaleniu prawidłowej formy wyrazów w informacji podawanej przez autora np. nad artykułem w czasopiśmie: Anna Kowalska, nauczyciel/nauczycielka przedszkola/w przedszkolu (lub szkoły/w szkole). Do mnie bardziej przemawia forma z przyimkiem, ponieważ forma bez niego nasuwa skojarzenia, że nauczyciel uczy szkołę.
    Z poważaniem
    Ania
  • nazwy rumuńskie
    23.01.2003
    23.01.2003
    Szanowni Państwo,
    co począć z pisownią i odmianą nazw miejscowości rumuńskich? Jeśli w jednym tekście mam: Cluj-Napoca, Fagaras (ze stosownymi znakami diakrytycznymi oczywiście), Blaj, Oradea Mare i Gherla, to mogę chyba napisać, że coś się działo w Klużu-Napoce, pewnie również w Fogarasz, ale czy także w Blażu, Oradei (czy Oradii???), Mare, Gherli? Poza tym: Braszow czy Braszów? W Słowniku nazw własnych J. Grzeni podana jest ta druga pisownia, ale czy trzeba polszczyć aż tak?
    Czekam z ciekawością na odpowiedź –
    Marianna C.
  • normy edotorskie APA
    21.12.2012
    21.12.2012
    W polskiej psychologii przyjęte są standardy APA jako normy edytorskie. Mnie zaś uczono, że normy anglosaskie są sprzeczne z polskimi i stosowanie ich w polskich publikacjach jest niedopuszczalne. Pal sześć sposób cytowania w tekście, a nawet niejednolitą interpunkcję w opisie bibliograficznym, ale z oddzielaniem przecinkiem inicjału imienia od nazwiska nie mogę się pogodzić. Stąd pytanie: czy stosowanie w polskich publikacjach standardów APA jest dopuszczalne, bo może jestem zbyt pryncypialna?
  • Pisze się prawnoaborcyjny
    6.07.2018
    6.07.2018
    Szanowni Państwo!
    Zwracam się z prośbą o rozstrzygnięcie, jak powinien wyglądać zapis słowa „prawno-aborcyjny”. Czy powinna być pisownia łączna, czyli „prawnoaborcyjny” (choć nie jestem do tego przekonana, w końcu nie jest to „prawo aborcyjne” na wzór „prawa karnego”, ale raczej „prawo do aborcji”), czy zapis z łącznikiem, tak jak napisałam w pierwszym zdaniu?
    Z poważaniem
    Anna Kruszewska
  • przecinek a imiesłowy przymiotnikowe
    21.07.2009
    21.07.2009
    Witam.
    Mam pewien problem dotyczący interpunkcji. Chciałem zapytać, czy w poniższych zdaniach MUSI występować przecinek:
    1. Owładnięta przez obłęd nieznany dotąd światu, ryknęła głosem zwierzęcym i przerażającym.
    2. Uspokojony jej słowami, wzbił się ku niebu.
    3. Siedzący na pobliskim kamieniu, elf zerwał się na równe nogi.
    4. — Potem wyjdziemy — zarzekł się ogolony na łyso krasnolud, znajdujący się w identycznej jak elf pozycji.

    Za wszelką pomoc z góry dziękuję!
  • Przecinek między nazwą miejscowości a datą

    24.09.2022
    29.07.2022

    Dzień dobry,

    czy na dyplomie można pominąć przecinek po miejscowości przed datą (ze względów estetycznych), tak jak to ma czasem miejsce w tytułach książek?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego