wariant
  • wymowa przyimków
    16.02.2006
    16.02.2006
    a) pod okiem; b) nad uchem; c) z Olsztyna; d) w Europie
    Jak lepiej wymawiać tego typu wyrażenia w mowie wolnej i starannej: [podok'em, naduchem, zolsztyna, wełrop'je] czy [pot ok'iem, nat uchem, s olsztyna, f ełrop'je] – z pauzą? W moim odczuciu nawet w takiej mowie lepszy jest wariant bez pauzy, ponieważ przyimki te jako proklityki powinny być wymawiane z wyrazem następującym jako jedna całość. Czy mam rację?
  • wyrazy pochodne od skrótowców
    25.05.2010
    25.05.2010
    Dlaczego rzeczowniki: endek, esbek, esesman czy ubek nie mają równorzędnych wariantów: ND-ek, SB-ek, SS-man, UB-ek?
  • Wyrażać siebie czy wyrażać się?
    8.02.2019
    8.02.2019
    Szanowni Państwo!
    Intryguje mnie różnica w zdaniach: Istnieje tylko jedna ostateczna władza – miłujący Bóg, tak jak może On wyrażać Siebie w naszym grupowym sumieniu oraz Istnieje tylko jedna ostateczna władza – miłujący Bóg, tak jak może się On wyrażać w naszym grupowym sumieniu. Czy wyrażać się i wyrażać siebie to jedno i to samo? Czym się różnią? Czy interpunkcja w tych zdaniach jest poprawna?

    Z poważaniem – Maria Witek
  • Wystąpić na drogę sądową
    20.01.2016
    20.01.2016
    Szanowna Poradnio,
    chciałbym spytać, które wyrażenie jest poprawne: wstąpić na drogę sądową czy wystąpić na drogę sądową.
    Pierwszy wariant wydaje się logiczniejszy, ale drugi jest znacznie częstszy w Internecie (co nie jest, oczywiście, żadnym wyznacznikiem poprawności językowej). Być może druga forma wzięła się od wyrażenia wystąpić do sądu?

    Dziękuję uprzejmie.

    z poważaniem
    Marcin Wiśniewski
  • w zależności od wydania
    26.09.2013
    26.09.2013
    Jak należy mówić: zakutemu łbu czy łbowi? Słowniki podają tak lub tak, w zależności od wydania.
  • XL-ka, XXL-ka czy ikselka, iksikselka
    20.10.2004
    20.10.2004
    W nowszych słownikach odnotowano zgrabne określenia części ubioru ze względu na rozmiar (S, M, L): eska, emka, elka. Ale co dalej? Ikselka, iksikselka – czy XL-ka, XXL-ka –, czy X-elka, XX-elka? Ten akurat zapis sugerowałby, co prawda, jakąś dziesięcioelkę i dwudziestoelkę, więc może x-elka, xx-elka?
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Michał Gniazdowski
  • XX-wieczny
    8.03.2005
    8.03.2005
    Dzień dobry!
    Interesuje mnie pewne zagadnienie. Kiedy pisałam pracę licencjacką, moja pani promotor powiedziała, że zamiast pisać XX-wieczny (XIX-wieczny, XVIII-wieczny itd.), powinnam pisać: 20-wieczny, 19-wieczny itd., ewentualnie: dwudziestowieczny, dziewiętnastowieczny itd. Proszę o rozstrzygnięcie tego problemu.
  • Yad Vashem, Jad wa-Szem, Jad Waszem
    9.04.2020
    9.04.2020
    Jaką pisownię izraelskiego Instytutu Pamięci Narodowej można uznać za wzorcową: Yad Vashem, Jad wa-Szem czy Jad Waszem? W WSO mamy Yad Vashem, jednak Encyklopedia PWN odsyła nas do wariantu Jad wa-Szem.
  • Zaczynać się

    7.06.2022
    7.06.2022

    Szanowni Państwo,


    Zwracam się do Państwa z pytaniem dotyczącym czasownika zaczynać się w znaczeniu prowokować kogoś, stosować zaczepki np. słowne w celu wywołania napięcia. Takie znaczenie funkcjonowało czasami w moim otoczeniu w dzieciństwie, ale niestety nie znalazłem potwierdzenia w żadnym uznanym słowniku j. polskiego. Prawdopodobnie używanie czasownika zaczynać się w takim znaczeniu jest błędne, ale chciałbym się upewnić. Dziękuję z góry. Z szacunkiem, Jan

  • Zadufkostwo, a nie zadufkowstwo
    10.10.2019
    10.10.2019
    W „Słowniku gramatycznym języka polskiego” można znaleźć hasło zadufkoWstwo http://sgjp.pl/leksemy/#64174/zadufkowstwo. Słownik ortograficzny pod red. prof. Polańskiego podaje jedynie wersję bez pierwszego w (zadufkostwo). Stąd pytanie: czy pisownię z końcówką -wstwo należy uznać za błędną, za oboczną czy za przestarzałą?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego