wstydzić
  • wstydzić się
    8.07.2003
    8.07.2003
    Czy można się wstydzić wobec kogoś i wstydzić się za swoje zachowanie? Niestety w próbce korpusu nie znalazłam odpowiednich przykładów.
    Dziękuję
    AG
  • Różności składniowe

    13.02.2023
    13.02.2023

    Dzień dobry,

    jak zastąpić kalki w tych zdaniach poprawnymi konstrukcjami?

    Piotrek (wstydził się przed) klasą swojego zachowania.

    Do wszystkiego doszedł (drogą) codziennych wyrzeczeń.

    Straty rolników z powodu suszy (idą w tysiące).

  • czasownik z się, gerundium bez się
    9.09.2013
    9.09.2013
    Dla czasowników używanych wyłącznie z się USJP podaje gerundia też z się. Niektóre takie gerundia bez się można znaleźć w słownikach, ale już jako hasła rzeczownikowe, np. zakochanie, spóźnienie, pośliźnięcie, sztachnięcie. A co z pozostałymi? Czy bez się można np. powiedzieć: „Z sąsiedniego pokoju dobiegało chichranie”? Czy bez się mogą być używane takie wyrazy, jak wygramolenie, odkłanianie, kitwaszenie, zrelaksowanie, namyślenie, wstydzenie, wymądrzanie, załzawienie, dąsanie…?
  • członek
    9.04.2015
    9.04.2015
    Zakładam prywatną firmę poza granicami państwa i mam pytanie, czy w moich slajdach i ulotkach mogę użyć słowa CZŁONEK dla osób zainteresowanych zapisaniem się do firmy. Może jestem starej daty, ale wydaje mi się, że nie jest to słowo odpowiednie, może troszkę spada to z poważności tej pozycji. Proszę o pomoc, nie chcę, aby nowi klienci czuli się urażeni.
    A prawdę powiedziawszy, nie wiem, jakim słowem mogłabym CZŁONKA zastąpić.
  • Dwa minusy nie dają plusa – w języku
    30.03.2016
    30.03.2016
    Chciałbym zapytać, w jakim celu stosuje się podwójne zaprzeczenie np. w zdaniu Nie jest Pan całkowicie niezdolny do pracy. Czyżby wynikało to z tego, że autor takiego oświadczenia wstydzi się napisać, że jest Jest Pan całkowicie zdolny do pracy, mimo że opinia ta tyczy osoby starej i chorej?

    Z poważaniem
    Gabriel
  • Dwukropek przed przytoczeniem
    28.07.2017
    28.07.2017
    Szanowni Państwo, czy w zdaniu Zawsze umiałam wytłumaczyć wszystkim, że bycie Cyganem (my mówiliśmy: „Romem”, a czasem – żartobliwie i pieszczotliwie – „Cygusiem”) to żadne wykroczenie, nic, za co człowiek mógłby się wstydzić można lub należy postawić dwukropek po słowie mówiliśmy? Będę wdzięczny za uzasadnienie.
  • Gej
    10.04.2017
    10.04.2017
    W odpowiedzi na poradę dotyczącą słowa uchodźca ekspertka z poradni podała przykład zwulgaryzowania słowa gej, pisząc że stało się one obraźliwe. Jestem gejem i nie zgadzam się z tym. Słowo gej mnie nie obraża. Homoseksualista i gej to neutralne określenia, słowo pedał zaś jest obraźliwe. Bo jak mogłoby obrazić mnie zwykłe słowo, które mówi o mnie samym i które znaczy po prostu ‘mężczyzna o orientacji homoseksualnej’? Ani się tego nie wstydzę, ani nie jest to dla mnie ujmą.
  • na dzień dzisiejszy
    19.12.2001
    19.12.2001
    Dzień dobry.
    Mam wątpliwości, wręcz prawie pewność, że określenie: na dzień dzisiejszy, jest niewłaściwe. Słyszę je jednak codziennie, zwłaszcza w wypowiedziach do mikrofonu (RiTV). Wówczas odnoszę wrażenie, że to właśnie ten mikrofon powoduje, iż ludzie nieprzywyczajeni doń, nagle zaczynają wstydzić się swojego potocznego języka. I co wtedy robią? Otóż kombinują, jak by upiększyć swą wypowiedź, uczynić ją bardziej mądrą, dostojną. Tak Ja (językoznawca się znalazł) NA DZIEŃ DZISIEJSZY widzę przyczyny powszechnego stosowania powyższego zwrotu. Proszę Szanowną Redakcję o opinię, życząc przy tej okazji wesołych Świąt.
  • Ożeż ty!
    29.02.2008
    29.02.2008
    Dzień dobry.
    wyjaśniali Państwo niegdyś, że należy pisać ożeż ty, a nie ożesz ty, podając przy tym regułę uzasadniającą taką pisownię (połączenie partykuł -że i ). Chciałbym spytać, czy zawsze w tego typu wyrażeniach musi być na końcu ż, a nie sz, nawet jeśli są to konstrukcje nie najwyższych lotów, internauci bowiem nagminnie piszą w ten sposób: ożesz w mordę, osz cholera, tosz to kpiny, nosz kurde itp.
  • wcale i w ogóle
    5.11.2008
    5.11.2008
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie odnośnie słów wcale i w ogóle. Czy słowo wcale ma wydźwięk negacji? Spotkałem sie w literaturze z jego użyciem jako synonimu wyrażeń w całości lub całkiem, dopiero użycie (lub nie) z przeczeniem określało zabarwienie frazy (negacja lub nie) np. „Dziura była wcale duża”.
    Podobnie z wyrażeniem w ogóle. Literalnie znaczenie raczej powinno być według mnie zbliżone do ogólnie.
    Pozdrawiam serdecznie,
    Michał Brandt
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego