wydobywać
  • bursztynnik i bursztyniarz
    1.03.2002
    1.03.2002
    Obok wyrazu bursztyniarz pojawia się coraz częściej wyraz bursztynnik oznaczający specjalistę wyrabiającego ozdoby z bursztynu. Istnieje nawet Związek Bursztynników, a nie bursztyniarzy. Słowniki notują jedynie bursztyniarza oznaczającego poszukiwacza i zbieracza bursztynu, a jednocześnie specjalistę od obróbki bursztynu. Czy nie należałoby dopuścić bursztynnika na słownikowe łamy? Bursztynnik (tak jak złotnik) bardziej kojarzy się z obróbką niż bursztyniarz, oznaczający osobę wydobywającą bursztyn (w wiadomościach prasowych występującą często w znaczeniu pejoratywnym jako osoba wydobywająca bursztyn nielegalnie).
  • anty+fani
    1.06.2010
    1.06.2010
    Moje pytanie dotyczy terminu antyfan. Nie znalazłam go ani w słowniku języka polskiego, ani w słowniku ortograficznym, ani w słowniku poprawnej polszczyzny, ani w Korpusie, lecz jest on stale stosowany, w dodatku pisany z dywizem po przedrostku anty. Wiem, że obecnie powstaje wiele neologizmów, które mają niewiele wspólnego z poprawnością językową, zastanawiam się jednak, jak to możliwe, że wszyscy nieustannie popełniają ten sam błąd. Czy stosowanie tego pojęcia ma jakiekolwiek uzasadnienie?
  • dezautonomizacja

    20.11.2023
    20.11.2023

    Szanowni Państwo, prosiłabym o udzielenie odpowiedzi na następujące pytanie: Czy jest możliwe (i poprawne) użycie w j. polskim (naukowym) terminów - deautonomizacja i egzonomizacja, dla uzyskania negacji od słowa autonomizacja (i uchwycenia sensu, który wskazywałby pojęciowo na utratę autonomii przez podmiot). Z góry dziękuję za wyjaśnienie.

  • interpunkcja okoliczników
    26.05.2013
    26.05.2013
    Jestem agentem ds. obrotu nieruchomościami i mam wątpliwości dotyczące interpunkcji w tekstach ofert. Szczególnie kiedy określa bądź dookreśla się lokalizację danej nieruchomości: „Mieszkanie położone jest na pierwszym piętrze, w bloku czteropiętrowym, na ulicy Mickiewicza, w Katowicach”. Z jednej strony nadmiar przecinków aż razi, ale z drugiej każdy z okoliczników miejsca jest niezależny, a jeśli tak, to znaczy, że są równorzędne, ergo powinno się je rozdzielać.
    Pozdrawiam
  • klawisz
    16.02.2007
    16.02.2007
    Witam,
    moje pytanie dotyczy etymologii słowa klawisz używanego potocznie na określenie strażnika w zakładzie karnym. Przypuszczam, że ma ono źródło w gwarze więziennej (tzw. grypserze) i zabarwienie pejoratywne. Jednak funkcjonariusz zakładu karnego pouczył mnie, ze diametralnie się mylę, że klawisz to określenie jak najbardziej pozytywne, utożsamiające braterstwo funkcjonariuszy SW.
    Pozdrawiam serdecznie
    Magda
  • kurs szkoleniowy

    19.04.2023
    19.04.2023

    Dzień dobry,

    czy sformułowanie „kurs szkoleniowy” jest poprawne? W sieci takie sformułowanie występuje blisko 20 tys. razy. Wydaje mi się jednak, że „kurs” i „szkolenie” są wyrazami bliskoznacznymi, więc przytoczone sformułowanie jest pleonazmem. Jak jest w rzeczywistości?

  • nie X, ale Y
    22.09.2009
    22.09.2009
    Mam pytanie dotyczące konstrukcji nie coś, ale coś. Czy powinienem powiedzieć: „Nie kupiłem forda, ale opla” czy „Kupiłem nie forda, ale opla”? Ta druga brzmi sztuczniej, ale orzeczenie nie jest zaprzeczone, tak jak w 1. zdaniu, w którym można by dopatrzyć się związku nie kupiłem opla, mimo że w zdaniu chodzi o sens przeciwny! Czy więc elipsa w 1. zdaniu jest dopuszczalne, czy należałoby powtórzyć orzeczenie, tyle że bez negacji?
  • Nie zawracaj gitary, wal do mnie jak w dym!
    20.05.2013
    20.05.2013
    Chciałbym się dowiedzieć, jakie jest pochodzenie dwóch potocznych zwrotów: zawracać komuś gitarę i walić do kogoś jak w dym.
  • stopy
    18.04.2015
    18.04.2015
    Czy prawidłowo zostały opisane rodzaje stóp w poniższym fragmencie wiersza:
    Jakże brak mi tej przygody –
    Płynąć, hen, od chcieć do mieć,
    Trzeba mi ciut swobody –
    Kochać dobre, tępić złe.
    I do tego skrawka nieba,
    Aby wzbić się ponad gniew,
    I piekła też mi potrzeba,
    By posprzątać chlew.
    Sss/Ss/Ss/ (daktyl, trochej. trochej
    Ss/Ss/ssS/ (trochej, trochej, anapest)
    ssSs/Ss/Ss/ (peon trzeci, trochej, trochej)
    Sss/sS/sS/ (daktyl, jamb, jamb)
    sSs/Ss/sSs/ (amfibrach, trochej, amfibrach)
    Ss/ssS/ (trochej)
  • szklaki
    19.06.2009
    19.06.2009
    Szanowni Państwo!
    Ostatnio w rozmowie ze znajomymi, pochodzącymi w większości z południa Polski, użyłam słowa szklaki na określenie landrynek. Pochodzę z Pomorza i tam takie określenie jest powszechnie używane. Dla moich znajomych z Krakowa i okolic to określenie było czymś zupełnie niezrozumiałym. Chciałabym zapytać, czy istnieją inne formy regionalne na określenie landrynek? Czy słowa szklaki używa się w jeszcze jakichś regionach Polski, poza Pomorzem?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego