wyjąwszy
  • Licząc, wyjąwszy, począwszy

    20.12.2021
    20.12.2021

    Szanowni Państwo,

    wydawnictwa poprawnościowe podają, że wyrażeń  wyjąwszy kogoś, coś i począwszy od kogoś, czegoś nie należy wydzielać przecinkami jak imiesłowowych równoważników zdania, gdyż uległy leksykalizacji. Czy podobnie powinno się traktować wyraz licząc i nie wydzielać przecinkami wyrażenia, którego jest ośrodkiem? Chodzi o użycie go na przykład w zdaniu: Termin realizacji zamówienia upływa po 30 dniach kalendarzowych, licząc od dnia zawarcia umowy.

    Będę wdzięczna za odpowiedź.

  • Ludzie o różnym życiu
    30.03.2016
    30.03.2016
    Z życiem jest inaczej niż z nazwiskiemżycie nie ma liczby mnogiej (wyjąwszy znaczenia odnoszące się do gier komputerowych, w których zawodnik może mieć kilka żyć), natomiast nazwisko ma. A powiemy: ludzie o różnym życiu, ale ludzie o różnych nazwiskach (podobnie jak wyrazy o różnych znaczeniach).
  • Od interpunkcji począwszy, na frazeologii skończywszy
    11.02.2016
    11.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy przecinki są w dobrych miejscach:
    Począwszy od 2000 r.(,) firma opracowała tysiące tekstów
    Plan miał być równie dobrze znany pokonanym oddziałom(,) jak wcześniej żołnierzom przeciwnika?
    Czy w zdaniu:
    Nie można było wejść i sprawdzić, co robi Adam i inni uczestnicy szkolenia
    orzeczenie ma dobrą formę?
    Czy w związku z tym zdanie:
    Filozofowie byli stabilną instytucją, która mogła sfinansować wsparcie ich pracy
    nie budzi wątpliwości? Może pohamować kogoś czy tylko coś?
  • Ampułka i ampuła

    5.06.2022
    5.06.2022

    Dzień dobry. Analizując wiersz Wacława Potockiego pod kątem środków stylistycznych zaczęłam się zastanawiać czy słowo "ampułka" jest zdrobnieniem? Znalazłam w słowniku Doroszewskiego definicję ampuły i teraz już nie wiem co jest wyrazem podstawowym, co zdrobnieniem, a co zgrubieniem... Dziękuję:)

  • banda i bandyta
    6.03.2012
    6.03.2012
    Skąd się wzięły słowa banda i bandyta? Czy wszystkie znaczenia słowa banda mają ten sam rodowód?
    Z poważaniem,
    Łukasz
  • daty
    21.03.2003
    21.03.2003
    Jaka jest poprawna pisownia daty: dzień–miesiąc–rok czy rok–miesiąc–dzień? Jaka jest podstawa prawna (nie znalazłam nic na ten temat w ustawie o języku polskim).
  • Dom dziecka

    23.01.2022

    Szanowni Państwo,


    czy można określić, kiedy i w jakich okolicznościach pojawiło się wyrażenie dom dziecka i zastąpiło określenia w rodzaju sierociniec, dom sierot itp.? Spotkałem się z informacją, że zmiana ta nastąpiła po II wojnie światowej, ale bardziej na zasadzie domysłu niż potwierdzonego faktu.


    Z wyrazami szacunku

    Piotr Michałowski

  • Dziób

    21.01.2021
    21.01.2021

    Szanowni Państwo,

    czy indywidualne imiona nadawane rzeczom (np. broni - w historii i literaturze nie brak imion nadawanym mieczom, szablom etc.) należy odmieniać męskoosobowo, czy rzeczowo? Przykład: miecz o imieniu Dziób. Wyjął z pochwy Dziób czy Dzioba? I czy słusznie piszę to imię dużą literą? Wprawdzie najnowsze tendencje każą pisać "szczerbiec" małą, ale imię psa, kota, konia piszemy dużą. Czy dlatego, że "szczerbiec" to nie imię, a określenie?

  • krom
    29.10.2004
    29.10.2004
    Witam. Z jakiego języka pochodzi słowo krom 'z wyjątkiem, oprócz'? Czy to samo znaczenie jest w kontekście cytatu z Iliady (przekład Ksewerego Dmochowskiego): „(…)Tak się i możnie miasta Pryjama ocali,/ I Atryd żonę weźmie krom wszelkiej zatargi” (księga czwarta)?
  • nazwiska na -owa
    1.02.2012
    1.02.2012
    Czy używana przeze mnie w mowie forma nazwiska po mężu – Tylewiczowa – jest poprawna? Wiem, że to archaizm, ale podoba mi się. Postawiono mi zarzut, że Tylewiczowa, to może być marynarka…
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego