W południowo-wschodniej Polsce spotkałem się z wyrazem chriszcz na określenie chrabąszcza. Próbowałem znaleźć coś na ten temat w Korpusie i w Google, ale bez powodzenia. Czy redakcja Poradni może coś więcej o tym wyrazie powiedzieć?

Szanowni Państwo!
Pojawiła się wątpliwość dotycząca popularnego, w pewnym środowisku, określenia złamać tradycję, łamać tradycje. Czy można je traktować dosłownie, czy nie jest ono przenośnią? Tradycje przestrzega się albo nie, ale czy można je złamać/złamać – nie są wszak przepisami, nakazami, zakazami?
Z poważaniem – Cain

Szanowni Państwo,
chciałabym zapytać, jak to jest z odmianą i formami nazwiska Descartes. Słownik zakłada formy (z) Descartes'em i (o) Descarcie. Czy dopuszczalna jest forma Descartem (jak u J. Hena?).
Z poważaniem
Elżbieta Morawska

Dzień dobry. 

Kolega napisał wynik meczu „0:3 dla Polski”. Nie znamy drużyny przeciwnej oraz gospodarza meczu. Czy podany zapis jest prawidłowy? Czy przez to rozumiemy, że Polska wygrała 3:0, czy przegrała 0:3?

Jak to się stało, że wyraz długofalowy oznacza w niektórych kontekstach „zaplanowany na dłuższy czas”? Byłoby to jasne, gdyby słowo fala oznaczało to samo co „czas, okres”, ale przecież tak nie jest.

Szanowni Państwo,
piszę pracę naukową i zastanawiam się, jak powinienem przywołać w przypisach zapytania z Narodowego Korpusu Języka Polskiego z Wyszukiwarki Korpusowej IPI PAN oraz Pelcra. Ponadto nie wiem, w jakiej kolejności – zgodnie z szeregowaniem alfabetycznym – podać w bibliografii tytuły Słownika poprawnej polszczyzny pod red. W. Doroszewskiego i Słownika 100 tysięcy potrzebnych słów pod red. J. Bralczyka (cyfra w tytule drugiego słownika).
Z góry dziękuję za pomoc.
Z poważaniem
Dominik

Szanowni Państwo,
inwestor otrzymał dwie premie i jedną premię zapłacił. Jak należy zatem poprawić następujące zdanie: „Wynik finansowy równy saldu otrzymanych i zapłaconej premii”?

Szanowni Państwo,

zastanawia mnie, czy słowa dżdżysty — skoro pochodzi od słowa „deżdż” — nie należałoby wymawiać jako [d-żdżysty, drzdżysty]. Tzn. pierwsze „dż” jak [drz] (np. w „drzewie”), a drugie „dż” - już normalnie, czyli tak jak się je teraz wymawia. I czy tak samo nie należałoby wymawiać dżdżownicy: [d-żdżownica].

Czy taka wymowa nie była pierwotna? Sami Państwo piszą, że w języku górnołużyckim mówi się „dešćownica”, więc wydaje mi się to oczywiste.

Z poważaniem

Andrzej M. Sołtan

Szanowny Panie Profesorze!
Mam pytanie dotyczące rodzaju gramatycznego rzeczownika emu. W różnych tekstach widuję naprzemiennie rodzaj męski (ten emu) i nijaki (to emu). Również dostępny tutaj słownik Doroszewskiego dopuszcza obie formy. Uwzględniając zmiany zachodzące w języku, zastanawiam się, czy obecnie obie formy: ten/to emu są nadal w równym stopniu poprawne i mogą być stosowane naprzemiennie? Jeśli tak nie jest, proszę o zaznaczenie, która forma jest poprawna.
Z poważaniem
Tomasz

Od dłuższego czas zastanawiam się, jak to jest z przecinkiem przed że w zdaniach złożonych. Jako przykład:

"Czy wiedziałeś, że choćbyś starał się z całych sił, nigdy nie osiągniesz najlepszego wyniku?"

Czy to "że" nie odnosi się do 3. zdania? Czy "choćbyś starał się z całych sił" nie trzeba lub można potraktować jako wtrącenie?

"Czy wiedziałeś, że - choćbyś starał się z całych sił - nigdy nie osiągniesz najlepszego wyniku?"

Można czy nie można? Jeśli tak, to można czy trzeba?