wzorem
  • Kalka, replika, półkalka, kalka częściowa, hybryda itp.

    21.02.2024
    21.02.2024

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie ostatnio, czym właściwie w polskiej terminologii etymologicznej są „półkalki” czy też „kalki częściowe”. Spotykałam ten termin przede wszystkim jako określenie słowa lub zwrotu zbudowanego na wzór wyrażenia obcojęzycznego, częściowo z elementów rodzimych, a częściowo z elementów obcych (np. u Borysia 'wieloryb' jako półkalka średnio-wysoko-niemieckiego 'walvisch'). Jednak sporadycznie zdają się one być używane w zgoła innym znaczeniu, którego pewna już jestem mniej (np. w elektronicznym WSJP 'gadzinówka' jako częściowa kalka z niemieckiego 'Reptilienfond'.) Jak zatem powinno się stosować te terminy?

    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję.

  • precedensowy i bezprecedensowy
    14.07.2003
    14.07.2003
    Chciałbym odnieść się do pytania o słowa precedensowy i bezprecedensowy, a właściwie do odpowiedzi na nie. „Precedensowe działanie to takie, które w danej sytuacji podjęto po raz pierwszy”. „Bezprecedensowe działanie to takie, które nie miało wzoru w jakimś wcześniejszym działaniu”. Jeśli jakieś działanie nie ma wzoru we wcześniejszym działaniu (def.2), to czy nie jest ono podjęte po raz pierwszy (def.1)?
  • równania matematyczne
    16.06.2005
    16.06.2005
    Czy przy pisaniu równań matematycznych, jeżeli dokonuje przedzielenia i przejścia do następnego wiersza i akurat podział występuje za znakiem minus, to czy na końcu wiersza stawiam minus i na początku nowego też minus, czy stawiam na końcu wiersza minus, a na początku plus zgodnie z zasadą, że plus i minus i tak daje minus??
  • Acheron(t)
    16.02.2018
    16.02.2018
    Uważam, że nazwa własna z mitologii greckiej Acheron(t) powinna mieć dwa wzory deklinacyjne:
    Pierwszy wzór odpowiada rzeczownikom męskorzeczowym – Acheron(t) jako rzeka w Hadesie. Drugi wzór natomiast odpowiada rzeczownikom męskoosobowym – Acheron(t) jako postać: syn Gai.
    Tymczasem Wielki słownik ortograficzny PWN odnotowuje jedynie wersję męskorzeczową: Acheron, -nu, -nie. Czy zatem nie mamy tu do czynienia z pewnym brakiem leksykograficznym?

    Z poważaniem
    Stratos Vasdekis
  • blackberry
    7.01.2013
    7.01.2013
    Szanowni Państwo,
    chciałam zapytać, jak należy zapisywać angielską nazwę BlackBerry, jeśli w zdaniu chodzi o pojedyncze urządzenie, a nie o markę, np. „Odczytałam maila na moim blackberry/BlackBerry/blackBerry”. W tekście, który tłumaczę, to słowo pojawia się często i pomyślałam, że mogę uniknąć wielkiej litery, powołując się na zasadę: „wytwór małą literą, marka dużą”. Nie wiem jednak, czy będzie to analogia uprawniona. Bardzo proszę o odpowiedź.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam
    Dorota
  • Jazyd czy jazyda?

    24.04.2017
    24.04.2017

    Jazydzi to przedstawiciele wyznawanej głównie przez irackich Kurdów religii łączącej elementy islamu, chrześcijaństwa i innych wierzeń. Jak w liczbie pojedynczej powinna brzmieć nazwa wyznawcy tego kultu: jazyd czy jazyda?

  • Kallstadt jak Neustadt
    13.01.2016
    13.01.2016
    Czy nazwa miejscowości niemieckiej Kallstadt się odmienia, a jeśli tak, to czy według tego samego wzoru co Neustadt?
  • krija
    31.05.2012
    31.05.2012
    Dzień dobry,
    mam problem z wyborem właściwej formy odmiany terminu krija przez przypadki. Czy poprawna forma celownika będzie kriji czy krii?
  • midi-
    27.09.2009
    27.09.2009
    Szanowni Państwo,
    mam pytania związane z zapisem wyrazów z członem midi-, takich jak midisparing i miditenis. Czy wzorem wyrazów z członem mini-, jak minispódniczka, miniwykłady, a także minitenis powinienem napisać miditenis, midisparing właśnie? Czy midi- jest zasadnie użyte w tych wyrazach? Nazwa miditenis ma pośredniczyć pomiędzy minitenisem a tenisem ziemnym.
    Z wyrazami szacunku, stały czytelnik,
    M. Mikołajec
  • mielić, pielić, orać
    12.09.2011
    12.09.2011
    Dzień dobry,
    zastanawia mnie, czy językoznawcy nie naśmiewają się z naszych polskich rolników. Nie wiem, czy kiedyś naprawdę mówili oni mełł czy pełł, jednak pod koniec XX wieku słowniki zanotowały w końcu wyrazy mielić i pielić, jednak z zastrzeżeniem reg. i pot. Ba, WSO PWN do teraz nie notuje hasła mielić. Wszystkie słowniki dalej upierają się, że jedyna słuszna odmiana od orać to orz. Moim zdaniem język polski powinien być bardziej przyjazny dla użytkownika.
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego