z istoty rzeczy
  • Cykliczny a cyrkularny
    1.04.2019
    1.04.2019
    Czy istnieje różnica znaczeniowa pomiędzy określeniem wydarzenie cykliczne a wydarzenie cyrkularne? Mam tu na myśli chociażby wszelkie święta ruchome, np. Wielkanocy, pomiędzy którymi nie ma równych interwałów czasowych. Jeśli cykliczność zakłada równe odstępy, to czy lepsza dla nazwania świąt ruchomych nie byłaby cyrkularność?
  • czyj czy jaki?
    5.09.2007
    5.09.2007
    Szanowni Państwo.
    Jak należy pisać przymiotniki utworzone od nazwisk i nazw własnych, zwłaszcza te utworzone od fikcyjnych nazwisk i nazw własnych: wielką literą, małą czy np. w cudzysłowie?
    Ostatni film z Bondowskiej serii.
    Niemal Matriksowe efekty specjalne.
    Najnowsze Oscarowe dzieło reżysera.
    Film pełen iście Allenowskiego humoru.
    Dzieło natchnione Bergmanowskim duchem.
    Urodziłem się w czasach Gomułkowskich.
    Zadłużenie w czasach Gierkowskich wzrosło.

    Kłaniam się i pozdrawiam.
  • Czy ryż ma liczbę mnogą?
    18.10.2001
    18.10.2001
    Czy poprawną formą jest liczba mnoga ryże, np w zdaniu: „Dlaczego ten ryż jest lepszy niż inne ryże"?

    Dziękuję z góry za odpowiedź.
  • dwie sprawy
    23.02.2011
    23.02.2011
    Czy do języka polskiego weszło wyrażenie clue sprawy? Kilkukrotnie się z nim spotkałem w znaczeniu 'meritum sprawy', 'istota rzeczy'.
    Drugie pytanie, jakie mnie nurtuje, to jaka powinna być końcówka w bierniku dla słowa surfaktant. Np. „Do roztworu dodano 10 gram surfaktanta” czy „…surfaktantu”?
  • elficki v. elfi
    7.07.2020
    7.07.2020
    Szanowni Państwo!
    Czym różnią się od siebie przymiotniki elficki i elfi? Wiem, że język jest elficki, a np. miasto elfie, jednak nie wiem, dlaczego. Nie wiem też, czy poprawnie będzie brzmiało zgodnie z elfickim zwyczajem czy zgodnie z elfim zwyczajem. Podobnie rzecz ma się w przypadku czegoś przez elfów zrobionego, np. łuków – będą to łuki elfiej roboty, elfickiej roboty, a może elfowej? I kiedy wódz elfów jest wodzem elfim, a kiedy elfickim?
    Z poważaniem,
    A.
  • gofry, lody i hot-dogi
    23.09.2005
    23.09.2005
    W Słowniku poprawnej polszczyzny PWN słowo gofr występuje jako „gofr (nie: gofer) m IV, DB. gofra”. Sjp.pwn.pl niczego nie mówi o bierniku gofra. Ja doszedłbym do wniosku, że jako rzeczownik nieżywotny powinien w bierniku przyjąć formę mianownika, tak jak wafel (gofr jest waflem) czy młotek (też m IV). W związku z powyższym bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi: jem pyszny gofr, czy jem pysznego gofra? Jeśli poprawna jest forma gofra, to dlaczego akurat ten rzeczownik jest żywotny?
  • goryl
    1.11.2012
    1.11.2012
    Moje uszanowanie!
    Chciałbym zapytać, od kiedy synonimem ochroniarza stał się goryl i na jakiej podstawie? Czy chodzi o rozmiary i siłę tego zwierzęcia, czy też ma to jakieś inne uzasadnienie?
    Pozdrawiam serdecznie!
  • Holandia czy Niderlandy?
    14.10.2002
    14.10.2002
    Proszę o rozstrzygnięcie kwestii, jak brzmi pełna, poprawna nazwa państwa Holandia? Coraz częściej w rocznikach statystycznych pojawia się jedynie nazwa Niderlandy lub Królestwo Niderlandów. Dla wielu Polaków jest to mylące. Kwestia z pewnością będzie jeszcze bardziej aktualna po przystąpieniu Polski do UE, gdy zwiększy się potrzeba ujednolicania rożnych określeń, terminów, nazw itp. W WEP jest hasło Holandia, a dalej tylko Niderlandy i Królestwo Niderlandów, a zatem Holandia czy Niderlandy???
    Pozdrawiam i czekam na odpowiedź
    Marzenna Plewa
  • klient i kreator
    14.03.2002
    14.03.2002
    Jaka będzie poprawna językowo forma rzeczownika klient w przypadku rzeczy a nie osoby? Wydaje mi się, że klienty (tak jak – kreatory, kontrolery). Jednakże w literaturze częściej spotyka się określenie klienci, np. klienci FTP (program obsługujący protokół FTP).
  • Kto wymyśla nowe wyrazy?
    18.10.2002
    18.10.2002
    Szanowni Państwo!
    Uprzejmie prosiłbym o informację, czy wiadomo, kto wymyślił słowo – według mnie świetne – dźwig, a kto (może zgodne z duchem języka polskiego, ale fatalnie brzmiące) publikatory? Czy obecnie istnieje jakieś ciało, które stara się wprowadzać nowe słowa (np. określenia istniejące tylko w jęz. angielskim)? I czy w związku z ewentualnym (oby się to nie stało) wejściem do UE zostaną nam narzucone jakieś regulacje prawne, związane z językiem?
    Z wyrazami szacunku i podziękowaniami za udzielaną pomoc
    Paweł Karłowicz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego