zaczyna������������������������������������������������������
  • dysleksja
    11.05.2009
    11.05.2009
    Szanowni Państwo!
    Ostatnio parokrotnie spotkałam się z wymową słowa dysleksja przez [z], czyli [dyzleksja]. Stąd moje pytanie: jak prawidłowo należy wymawiać, [dysleksja] czy [dyzleksja]?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • dzielenie wyrazów
    12.07.2001
    12.07.2001
    Jak dzielić wyrazy, w których występują zgrupowania spółgłosek, np.:
    1. rybołówstwo: rybołów-stwo, rybołóws-two czy jeszcze inaczej?
    2. przywłaszczyć: przyw-łaszczyć, przy-właszczyć? Dziekuję, pozdrawiam.
  • dzielenie wyrazów
    23.07.2002
    23.07.2002
    Dzień dobry,
    Mam pewną wątpliwość – mianowicie, nie wiem czy przy przenoszeniu słowa finansowo-administracyjnych (dyrektor ds.) należy, oprócz zostawienia łącznika na końcu pierwszej linii, postawić go również na początku następnej? Kilkukrotnie bowiem spotkałam się z takim zapisem, czy jest on poprawny, czy w języku polskim nie ma takiej zasady?
    Dziękuję serdecznie i pozdrawiam ciepło ponownie,
    Agnieszka Madej
  • Edytorskie wyróżnienie przytoczeń

    28.12.2022
    28.12.2022

    Witam,

    jak poprawnie zapisać cudze słowa w powieści w poniższym fragmencie – czy w cudzysłowie, czy od myślników dialogowych, czy też mogą zostać bez niczego?

    „Powtarza pytanie: Gdzie to przeczytał? Tego, co mówi, nie ma w podręczniku.

    Chłopak zaczyna mówić: To, że nie ma tego w p-p-p…, zacina się

    Chłopak wciąż stoi, n-n-nie, nie usiądzie, dobrze wie, że o rewolucji umie na szóstkę z plusem, przytoczył przecież wszystkie najważniejsze wydarzenia i jeśli t-t-trzeba…, tu zacina się”.

    Dziękuję

  • elfy i elfowie
    4.02.2002
    4.02.2002
    Moje pytanie dotyczy mianownika i biernika l. mn. rzeczownika elf. We wszelkich słownikach jako poprawna sugerowana jest końcówka -y (a więc elfy). Tymczasem Marek Gumkowski w jednym z wydań Władcy Pierścieni J. R. R. Tolkiena wprowadził formę elfowie, tak to motywując:
    Wspomnieć także należy o modyfikacji innego rodzaju: rzeczownikowi elf w mianowniku i bierniku liczby mnogiej nadawana jest tu męskoosobowa forma elfowie, nie figurująca w słownikach języka polskiego. Odważono się na takie odstępstwo od językowych prawideł zarówno dlatego, że w odniesieniu do postaci określanych tym mianem są tu zawsze stosowane formy gramatyczne przynależne istotom ludzkim (a więc oni, nie one; zrobili, nie zrobiły), jak i z chęci naśladowania w tej mierze decyzji autora, używającego nieprawidłowej w angielszczyźnie formy liczby mnogiej elves (zamiast elfs) i toczącego o to zażarte boje ze skrupulatną korektą. Tolkien chciał w ten sposób odświeżyć sens słowa, które – jak pisał – „z biegiem czasu skarlało i dziś kojarzy się raczej z fantastycznymi duszkami”. W polskim przekładzie forma elfy została pozostawiona wyłącznie w kilku miejscach jako zbiorowe określenie ludu czy też szczepu (np. Elfy Szare, Elfy Leśne – ale już: Elfowie Wysokiego Rodu). Podobnie, choć w sposób nie tak konsekwentny, wprowadzone zostały, jako oboczne, formy krasnoludy i krasnoludowie.

    Swego czasu temat ten wzbudził żywą wymianę zdań na „Forum dyskusyjnym miłośników twórczości J.R.R. Tolkiena”. Tu chciałbym spytać, co Państwo sądzą na temat takiej innowacji językowej, jej zasadności i poprawności. Czy da się tu w ogóle jednoznacznie rozstrzygnąć problem, czy też wybór jednej z form jest li tylko kwestią gustu użytkowników języka?

    Z tolkienowskim pozdrowieniem,
    Ruginwaldus
  • Emancypacja i apartheid
    26.11.2016
    26.11.2016
    Czy oprócz emancypacji kobiet można mówić o emancypacji Afroamerykanów i o emancypacji gejów?
    Czy apartheidem można nazwać każdą segregację rasową, nie tylko w RPA i nie tylko osób pochodzenia afrykańskiego?
  • faza czy etap?
    28.11.2014
    28.11.2014
    Witam.
    Piszę pracę. I mam dylemat z uzasadnieniem wyboru użytego słowa w pracy. W studiowanej literaturze raz jest stosowany termin faza cyklu życia przedsiębiorstwa, a innym razem etap cyklu życia przedsiębiorstwa. Nadmienię, że używane są przy wyjaśnieniu tych samych teorii. Tak że jak uzasadnić wybór w pracy słowa faza zamiast etap?
    Proszę o pomoc
    Pozdrawiam
  • Gej
    10.04.2017
    10.04.2017
    W odpowiedzi na poradę dotyczącą słowa uchodźca ekspertka z poradni podała przykład zwulgaryzowania słowa gej, pisząc że stało się one obraźliwe. Jestem gejem i nie zgadzam się z tym. Słowo gej mnie nie obraża. Homoseksualista i gej to neutralne określenia, słowo pedał zaś jest obraźliwe. Bo jak mogłoby obrazić mnie zwykłe słowo, które mówi o mnie samym i które znaczy po prostu ‘mężczyzna o orientacji homoseksualnej’? Ani się tego nie wstydzę, ani nie jest to dla mnie ujmą.
  • Hardy, czyli kiedy nowe znaczenie staje się poprawne

    18.01.2023
    18.01.2023

    Dzień dobry.

    Ostatnio coraz częściej spotykam się z użyciem słowa hardy w języku polskim w znaczeniu czegoś trudnego lub w znaczeniu intensywności (generalnie grupa znaczeń o pochodzeniu z angielskiego słowa hard). Nie zgadza się to jednak ze słownikową definicją przymiotnika hardy w słowniku PWN to jest (na chwilę obecną) dumny lub butny.

    Kiedy można uważać, że dane znaczenie słowa w języku polskim uległo rozszerzeniu i w ramach mowy potocznej nie jest błędnie używane?

  • hasło
    8.06.2014
    8.06.2014
    Czy wyrażeń w haśle i pod hasłem, kiedy mowa o hasłach słownikowych, można używać zamiennie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego