zadość
  • pozostawiać do życzenia
    23.02.2011
    23.02.2011
    Dzień dobry!
    Proszę o pomoc: czy można powiedzieć, że coś „ma wiele do życzenia”? Zastanawia mnie także wyrażenie „Dobrej tradycji stało się zadość” – czy przymiotnik nie zaburza poprawnej konstrukcji?
    Pozdrawiam serdecznie,
    K.
  • zadośćuczynić
    30.05.2011
    30.05.2011
    Szanowni Państwo!
    Mam problem z zadośćuczynieniem, a dokładniej z jego odmianą w sytuacji, gdy ta czynność trwa, nie została zakończona. Z konstrukcjami „On pisze od roku”, „Ona płacze od kwadransa”, wszystko jest w porządku, ale „On zadośćuczynia od miesiąca” jest błędna, choć czynność ta jest w toku, nie została jeszcze ukończona. Jak więc to zrobić?
    Z poważaniem –
    Maryna Witczak
  • formuły powitalne
    1.11.2013
    1.11.2013
    Szanowni Państwo,
    pozwolę sobie nie tyle na pytanie, ile na podzielenie się myślą, być może godną rozważenia (publikacji – już niekoniecznie, choć i to pozostawiam przecież Państwa uznaniu). Doświadczenie podpowiada, że dostrzeżony u siebie błąd lub językowa niezręczność, wcześniej notorycznie popełniane, zaczynają razić ze szczególną siłą, co wynika najpewniej z jednej z najwspanialszych człowieczych właściwości – wstydu. Zarazem jednak przykrości dostarcza zarówno bycie osobiście pouczanym, jak i karcenie. Stąd dobrze rozumiem, że przestali Państwo tępić zwrot Witam!, gdy otwiera mejle, mimo że czytanie go w listach na stronie Poradni skłania ku przedsiębraniu podobnych rozpoczęć. Być może jednak – oszczędnie, delikatnie i potencjalnie skutecznie – w zakładce zadaj pytanie, koniecznie przed formularzem, warto umieścić taką lub ową wiadomość, która by nieszczęsne witania zwalczała; albo – zbiór wypisków z korespondencyjnych prawideł? Niechby ktoś poczuł się urażony, niechby snobizm zarzucał – myślę, że korzyści i tak byłoby bez porównania więcej.
    Kreślę się z poważaniem
    — Mieszko Wandowicz

    PS Tutaj przyznam, że marzy mi się, iżby w polszczyźnie, nade wszystko polszczyźnie mejlowej, zaistniała forma, może odrobinę przewrotna, rozwiązująca wszelkie powitaniowe kłopoty – obecne, gdy trudno wybrać odpowiedni zwrot grzecznościowy: „Proszę witać, Szanowni Państwo, proszę serdecznie witać!”. Nadrzędność adresata, a przeto tego, który odgrywa rolę gospodarza, zaznaczona jest wyraźnie, uprzejmość nie powinna, jak sądzę, budzić poważniejszych zastrzeżeń, pytanie zaś, jakim mianem określić odbiorcę, w dodatku ostrożnie nakłanianego do życzliwości, jeżeli nie znika, to przynajmniej się oddala. Na mejle rozpoczęte słowami Proszę witać odpisywałbym z olbrzymią przyjemnością. (Rzecz jasna w odpowiednim kontekście; szczegółowe wytyczne są zresztą do przemyślenia, swoboda zaś – póki nie w nadmiarze – językowi przecież tylko służy).
  • odpukać, ale w co?
    24.04.2007
    24.04.2007
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie dotyczące wyrażenia odpukać w niemalowane drewno, często pojawia sie także forma odpukać w niemalowane drzewo. Która z tych form jest poprawna (właściwa)? I co jest przyczyną tego zróżnicowania?
    Dziękuję.
  • przedziały liczbowe
    28.02.2012
    28.02.2012
    Szanowni Państwo!
    Zgodnie z zasadami interpunkcji między daty wstawiamy myślnik (w druku często – półpauzę). Która z następujących wersji jest obecnie zalecana?
    1. Bez spacji: w latach 1990–2000
    ? 2. Ze spacjami: w latach 1990 – 2000?
    Czy zasady te dotyczą również zapisu godzin? Np. w godz. 9.30-12.00 oraz w godz. 9.30 – 12.00.
  • psikawka
    14.04.2006
    14.04.2006
    Jak się nazywa plastikowe jajko (albo pojemniczek innego kształtu) do polewania wodą w śmigus-dyngus? W moich kręgach używa się słowa psikawka, usłyszałem je ostatnio również niezależnie w sklepie, ale obawiam się, że nie jest to słowo z polszczyzny ogólnej. Sikawka kojarzy się ze strażą pożarną, a polewaczka z konewką lub specjalnym samochodem. Nie potrafię znaleźć dobrego słowa…
    Życzę Wesołych Świąt i mokrego Poniedziałku!
  • zrosty czy czasowniki rozdzielnie złożone?
    12.12.2007
    12.12.2007
    Dzień dobry!
    Chciałbym zapytać, czy czasowniki lekceważyć i zadośćuczynić (być może jeszcze inne, podobne) można zaliczyć do gramatycznej kategorii czasowników rozdzielnie złożonych (analogicznie do niemieckich vorstellen, ausgeben itp.).
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego