zanim
-
acerola4.04.20124.04.2012Szanowni Państwo,
jeden ze słowników (prawdopodobnie jedyny, który w ogóle podaje formę dopełniacza l. mn.) każe w rozmowie o pewnych egzotycznych owocach posługiwać się formą aceról. Co Państwo sądzą o postąpieniu w ten sposób ze słowem wyraźnie obcym, w Polsce używanym chyba dość krótko i niezbyt często? -
Ale, panie Ferdku…3.10.20133.10.2013Dzień dobry.
Czy w zdaniach tj. „Ależ panie profesorze”, „Ależ Krzysztofie” po ależ się znaleźć przecinki? -
aspekt czasowników14.10.200214.10.2002Szanowni Państwo,
Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się…
Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
Serdecznie dziękuję.
-
Bankowiec a bankier 9.01.20189.01.2018Szanowni Państwo,
piszę do Państwa, ponieważ interesuje mnie, czy premiera Morawieckiego można nazwać byłym bankowcem, czy jednak byłym bankierem.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Z poważaniem
AK
-
ci grzeczni łobuzi25.09.201425.09.2014Podobno w słowniku ortograficznym Karpowicza są formy liczby mnogiej ci łobuzi i ci narcyzi, nie odnotowane w PWN-owskim WSO. Nie mogę też nigdzie potwierdzić formy ci łachmyci. W drugą stronę, tzn. żeby z -ci zrobić -ty, zawsze można się powołać na zastosowanie formy deprecjatywnej. A ci łobuzi, narcyzi, łachmyci – można tych form bezpiecznie (tj. bez ryzyka posądzenia o nieznajomość polszczyzny) używać?
-
Co znaczy za tydzień?15.05.201715.05.2017Czy określenie za tydzień może oznaczać w przyszłym tygodniu (nieistotne, który dzień)?
W znaczeniu: ‘za tygodniem, który trwa’. Czy poprawne jest tak myśleć w jakimś kontekście? Podobnie określenia: za jeden dzień, jeśli już trwa.
-
Czas względny przyszły w języku polskim? 3.09.20183.09.2018Czas zaprzeszły uznaje się za formę historyczną. Czy istniała kiedykolwiek analogiczna i podobnie archaiczna w brzmieniu odmiana czasu przyszłego? Coś z obszarów czasu przyszłego złożonego? Taka mianowicie z czasownikiem dokonanym. Przykład: Ona będzie go polubi.
-
czczy23.10.200723.10.2007Szanowni Państwo!
Swego czasu zainteresowało mnie pochodzenie i być może pierwotne znaczenie określenia (być) na czczo. Czy ma ono związek przyczynowo skutkowy z faktem, że jeden z elementów przewodu pokarmowego określany jest jelitem czczym, czy też ma inne pochodzenie? Sam zwrot być na czczo przecież oznacza – opisując kolokwialnie – 'nie posiadać elementów strawianych, trawionych lub strawionych w przewodzie pokarmowym'. -
Dariusz4.12.20024.12.2002Jaka jest etymologia imienia Dariusz? Czy ma ono swoje odpowiedniki w innych współczesnych językach europejskich i czy oprócz królów perskich nosiły je inne sławne postaci historyczne? Dziękuję.
-
Dawne formy słowa patriota 20.11.201820.11.2018Jak w XIX i na początku XX wieku pisano słowo patriota?