Szanowni Państwo,
jak należałoby odmieniać imiona i nazwiska japońskie w przypadku użycia ich w połączeniu z formami grzecznościowymi, takimi jak -san, -kun, -sama, -chan, -sensei oraz o-? Chodzi o egzotyzację dialogu, więc ich pominięcie nie byłoby pożądane.
Czy w przypadku sufiksów odmieniać powinny się oba człony (o ile istnieje taka możliwość), czy też jedynie któryś z nich? I czy pisownia imienia z prefiksem powinna być: O-Hana czy Ohana?

Z wyrazami szacunku
Czytelniczka

Chciałem zapytać o użycie myślnika, a konkretnie o to, kiedy przed tekstem ma stać pojedynczy myślnik, a kiedy tekst ma być otoczony myślnikami. Np. w takim zdaniu:

Nowela opowiada o chorobie ojca i o lęku jego dzieci – Kacpra i Małgosi (–) o stan jego zdrowia.

Albo:

Biegł za nim myśliwy – jego sąsiad (–) oraz trzech chłopców.

Czy w takich sytuacjach drugi myślnik jest obowiązkowy?
Pozdrawiam

Jak zapisać poprawnie: „W zawodach wygrali uczniowie z «jedynki»” czy „…z «Jedynki»”? Chodzi o Szkołę Podstawową nr 1. Jaka tu obowiązuje zasada?
Halina Mastalska

Czy język kaszubski jest dialektem, czy oddzielnym językiem? Docierają do mnie sprzeczne informacje na ten temat. Proszę o rozstrzygnięcie.

Szanowna Poradnio,
która forma jest właściwa: być samemu czy być samym? Dla przykładu podaję zdanie: Być samym oznacza przekonanie się o tym, że jesteśmy wyjątkowi, a zarazem, że mamy tak wiele wspólnego z innymi.

Szanowni Państwo,
uprzejmie proszę o wyjaśnienie, czy poprawne jest wyrażenie na Samodzielnym Stanowisku Pracy, czy w Samodzielnym Stanowisku Pracy (analogicznie jak np. w Wydziale Geodezji) – w przypadku, gdy Samodzielne Stanowisko Pracy jest nazwą komórki organizacyjnej, a nie pojedynczego stanowiska pracy (np. inspektor, referent).
Z poważaniem
Anna Chwasta

„Skrótem wyrażenia pleno titulo jest P.T. Andrzej… Ponoć mądry, ale tego nie wie.”
Dwie kropki (druga zamykająca zdanie), wyglądałyby dziwnie, choć z czasem oko by przywykło…
Redagując, można lub należy takie miejsca zmienić na jednoznaczne. Ale co, jeśli to nie tekst do spr. przed drukiem przez innych, a np. szybki e-mail handlowy? Czy dop. jest kropka po „P.T.”, oznaczająca koniec całego zdania ort., jako wyjątek w takich miejscach? „Profesor to prof. Kowalski: ponoć mądry, ale tego nie wie”.

Chciałem uzupełnić poradę https://sjp.pwn.pl/szukaj/latex.html informacją, że autorzy tego programu – jak i wcześniejszego programu, a w zasadzie języka zapisu dokumentów, zwanego TEX (przy czym E zapisywane było w rejestrze dolnym), którego ten program jest modyfikacją – wyraźnie zaznaczali zawsze, że jedyną poprawną wymową jest [latech] (niepoprawna jest też wymowa [lejtech]), ale po polsku może to być TYLKO [latech], nie [lateks], bo lateks to coś zupełnie innego (zob. https://pl.wikipedia.org/wiki/LaTeX i https://pl.wikipedia.org/wiki/Lateks).

Podobnie mieliśmy wcześniej problem z programem ChiWriter, który polscy użytkownicy z uporem nazywali [czi-rajterem], pomimo że jego autor, notabene Niemiec, zawsze zaznaczał, że ma być czytane [kaj], bo takie jest jego imię (Kay Horstmann) i zarazem tak po angielsku czyta się grecką literę chi (X) – z tego ostatniego względu po polsku można by czytać [chi-rajter] ale nigdy [czi-rajter].

Poza tym nie wiem, dlaczego Pani uważa, że nazwy programów nie są nazwami własnymi. Czy dlatego, że każdy taki program może istnieć w setkach czy tysiącach egzemplarzy jak egzemplarze samochodów marki „ford”? Chyba byłaby to fałszywa analogia. Oprogramowanie jest wynikiem aktu twórczego, jak książka, więc jego nazwa jest czymś bardziej analogicznym do tytułu dzieła literackiego niż do marki samochodu itp. (Zresztą dowolne dzieło literackie, np. „Czarodziejka z jeziora”, jako książka też może istnieć i istnieje w tysiącach egzemplarzy).

Wszystkie nazwy programów, typu Word, WordPerfect, ChiWriter powinniśmy chyba zatem pisać wielką literą (ja to zresztą jest praktykowane, ale nie wiem, czy ze względu na wpływ angielskiego, czy na rzeczywistą refleksję językową typu przeprowadzonej przez mnie).

Pisownia, która „małe zawiera w środku i na końcu wielkie litery”, jest nietypowa nie tylko dla polszczyzny, ale w zasadzie dla wszystkich nowożytnych języków zachodnich (w tym i angielskiego) – oprócz klingońskiego.

Wydaje mi się także, że nie mówi się po polsku o wynalazcy oprogramowania, tylko o jego twórcy. Ale może się mylę?

Maciej St. Zięba

Witam!
Tym razem pytanie o tworzenie list wyliczeń. Czy poszczególne podpunkty takiej listy, znaczone np. od pauzy, powinny być pisane wielką/małą literą? Na końcu kolejnego wiersza winien znaleźć się średnik, kropka, przecinek, brak znaku? A czy nagłowek/tytuł takiej listy powinien mieć dwukropek?
Będę ogromnie wdzieczna za odpowiedź.
Magdalena Zięba

Szanowni Eksperci Poradni Językowej!
Mam problemy z napisaniem następujących wyrażeń: pakt Ribbentrop-Mołotow, oś północ-południe, wynik meczu Polonia-Gwardia, pociąg relacji Wrocław-Białystok. Czy łącznik jest tu użyty poprawnie? Będę wdzięczna za wytłumaczenie, jaka zasada rządzi tymi przypadkami.
Z poważaniem
Aleksandra Kowal