-
kompromis i konsensus
4.10.20224.10.2022Chciałam dopytać o różnicę w pojęciach „kompromis” i „konsensus”, szczególnie w polityce. Czy można ich używać zamiennie? (w moim rozumieniu nie należy). A także, czy można wciąż mówić o konsensusie, jeśli doszło do niego na drodze obustronnych ustępstw (dla mnie to już kompromis)?
Słownik PWN podaje, iż jest to «porozumienie osiągnięte w wyniku dyskusji i kompromisu». Zatem, czy żeby mówić o konsensusie, najpierw musi dojść do kompromisu? Zawsze uważałam to za dwa rozłączne zjawiska i pojęcia.
-
książęta Wilhelm i Henryk31.05.201131.05.2011Moje uszanowanie!
Dziś chodzi mi o polszczenie imion brytyjskich władców. Od kiedy nauczyłem się czytać, zawsze byli oni Wilhelmami, Henrykami, Annami, Elżbietami, Jerzymi, Karolami i Edwardami. Dlaczego zatem wnukowie Elżbiety II zawsze są przedstawiani w naszych mediach jako William i Harry? Czy w ostatnich latach polszczenie wyszło z mody?
Kłaniam się -
nie przed przysłówkami niepochodzącymi od przymiotników
12.05.202112.05.2021Szanowni Państwo,
chciałbym zapytać o rozłączną pisownię wyrażenia "nie wprost". Rozstrzygnięcie słownikowe jest jednoznaczne, jednakże w tekstach matematycznych spotyka się pisownie łączną. Wiem, że pisownia łączna i rozłączna wyrazów z partykułą "nie" jest silnie związana z konwencją. Moje pytanie brzmi: czy niegdyś rozstrzygnięcia kwestii przysłówków niepochodzących od przymiotników były inne, czy jednak dzisiejsza zasada obowiązuje od zawsze?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Odmiana nazwiska Noji 24.09.201624.09.2016Proszę o poradę, jak należy odmieniać nazwisko Noji.
Pozdrawiam
Beata Rączka
-
Opiekować się – dlaczego z się?26.07.201726.07.2017Czasownik opiekować łączy się zawsze z się. W gwarze sądeckiej jednak nigdy.
Mówimy: Opiekuję córkę, zamiast: Opiekuję się córką, Wyjechała opiekować chorych, zamiast: Wyjechała opiekować się chorymi.
Na chłopski rozum to ma sens! Przecież się oznacza zwrotność, a opiekę sprawuje się zawsze nad kimś.
Czy jest jakieś uzasadnienie, dlaczego opiekować +się, zamiast samego opiekować?
Napić się, najeść się, zakochać się – czynność jest wykonywana na wykonującym, ale opiekować się?
-
Przecinek lub brak przecinka przed spójnikiem a23.10.201823.10.2018Dzień dobry. Moje pytanie dotyczy stawiania i niestawiania przecinka przed spójnikiem a w zdaniach współrzędnie złożonych. Czy zawsze stawiamy przecinek przed a bez względu na to, czy to zdanie łączne czy przeciwstawne, czy też nie? Niestety znajduję różne interpretacje tego problemu. Pytanie drugie o zdanie: Każde dziecko jest geniuszem, a każdy geniusz jest dzieckiem. Czy w tym zdaniu powinien się znaleźć przecinek, mimo że to zdanie, w moim mniemaniu łączne? Uczę j.p. i to ważne Dziękuję
-
wchodzić, wjeżdżać, schodzić, zjeżdżać22.03.201722.03.2017Szanowni Państwo,
mam pewną uwagę odnośnie do porady nt. pleonazmów. Otóż autorka pisze:
Nie wszystkie jednak konstrukcje redundantne są błędne – nie uznalibyśmy na przykład za niepoprawne zdań: Zszedł schodami na dół czy Wjechał windą na górę (a przecież nie można zjechać schodami do góry czy zejść windą na dół – schodzi się zawsze schodami, na dół, a wjeżdża się tylko windą, i tylko do góry.
Zgadzając się co do meritum – wymienione konstrukcje są prawidłowe – pozwolę sobie zakwestionować ich pleonastyczny charakter. Przynajmniej w niektórych kontekstach.
- Schodami jak najbardziej można zjechać. Czasem nie trzeba nawet dodawać, że chodzi o schody ruchome (którymi skądinąd można także zejść, jeśli chwilowo nie działają).
- Można zbiegać po schodach i jest to zdecydowanie coś innego niż schodzić.
- Schodzić i wchodzić można po trapie, po drabinie, po zboczu itp. Miewa to znaczenia dla odmalowania sytuacji przed oczyma wyobraźni odbiorcy. Np. dziecko wbiegło na szczyt pagórka po zboczu, a jego opiekun spokojnie wszedł po prowadzących tam schodach.
- Określenie na dół oznacza w tym przypadku najniższe piętro (poziom), a zatem sprecyzowanie, że schodzi się na dół wyklucza pewne możliwości, np. zejście z 3. piętra na 2. lub na półpiętro.
A. - Schodami jak najbardziej można zjechać. Czasem nie trzeba nawet dodawać, że chodzi o schody ruchome (którymi skądinąd można także zejść, jeśli chwilowo nie działają).
-
Algorytm zeszytowoszkolny / szkolnozeszytowy 1.06.20161.06.2016Czy algorytmy właściwe lekcjom matematyki, czyli pojawiające się w zeszytach szkolnych, to algorytmy szkolnozeszytowe, czy zeszytowoszkolne? Wydaje mi się, że pierwsza wersja, bo skoro przymiotnik pochodzi od wyrażenia złożonego z rzeczownika i określającego go przymiotnika, to potem ten określający przymiotnik powinien się znaleźć na pierwszym miejscu złożenia, jako człon określający. Z drugiej strony przykład prawnoautorskiego (porada nr 13186) pokazuje, że nie zawsze się tak postępuje.
-
a także22.04.201022.04.2010Mam problem z wyrażeniem a także. Według jednej opinii zawsze stawiamy przecinek przed tymże zwrotem, według innej – nie, bo wyrażenie to występuje w znaczeniu 'oraz', a nie rozdziela się przecinkiem zdań złożonych współrzędnie, połączonych tym spójnikiem. Która z tych reguł jest właściwa? A może obie – w tym sensie, że w zadaniach współrzędnie złożonych przed a także nie stawia się przecinka, a w pojedynczych stawia się? Czy już coś przekombinowałam?
Pozdrawiam i dziękuje za odpowiedź.
Anna -
Buty ubrać, włożyć czy założyć?2.01.20062.01.2006Witam,
Nigdy nie zwracałem na to uwagi i zawsze mówiłem ubierz buty, ubierz kurtkę, czapkę itd., itd. Być może jest to gwara z Rzeszowa i okolic, ale w Warszawie jest to niedopuszczalne. Szczególnie mi na to zwróciła uwagę moja dziewczyna. W jej oczach jestem debilem skoro używam takiej polszczyzny…
Uparłem się i chcę jej udowodnić, że to też jest poprawnie. Ona twierdzi, że tylko załóż buty jest poprawnie i nie inaczej :)
Pozdrawiam,
MB